testamentari, -ària : relatiu, -iva a un testament.

Executor testamentari.

Executritz testamentària.

tèsta-moton (faire -) loc v, cf Ubaud Dicort : « t. de nourrice, heurter de la tête » TdF ‘tèto-móutoun (faire)’

tèsta negra [tèstanegra] nf : boscarla del cap negre (Sylvia melanocephala); mesenga carbonièira (Parus ater)

tèstanegreta nf, cf Ubaud Dicort : « fauvette à tête noire » TdF ‘tèsto-negreto’

testant, -a (subs. e adj.) : persona del cap gròs ; testut, -uda.

tèstanud, -a adj, cf Ubaud Dicort : « nu-tête » TdF ‘tèsto-nud’

tèsta-poncha loc adv (v. Ubaud Dicort e TdF ‘tèsto-pouncho’) : v. tèsta bessa.

testar 1 (v. tr.) (angl.) (v. tèst 2) : sometre a un tèst (metre a l'espròva).

testar 2 (v. intr. e tr.) : far son testament ; testimoniar (balhar son testimòni)

Pòt testar que l’a vist, il peut affirmer qu’il l’a vu. (v. TdF jos ‘testa 2’)

testar 3 (v. intr.) : espigar (far son espiga)

testarada nf, cf Ubaud Dicort : « coup à la tête, heurt à la tête » TdF

testard 1 nm : cap gròs / cabassòla de granolha ; mena de peis : mujol / mulle (Mugil)

testard 2, -a adj e n : caput, -uda / caparrut, -uda / testut, -uda.

testardariá nf / testarditge nm  : capuditge.

testardàs adj e n, cf Ubaud Dicort : « très têtu, ue » TdF

testardejar (v. intr.) : far lo caput, far la capuda.

testardisa nf, cf Ubaud Dicort : « caractère têtu, entêtement » TdF jos ‘testardarié’

testarditge nm : v. testardariá.

testardum nm sing, cf Ubaud Dicort : « entêtement, opiniâtreté » TdF jos ‘testardige’

testardut, -uda (abs. Dicort e TdF) : caparrut, -uda ; capgròs, -ossa. (v. testarut)

tèsta rossa [tèstarossa] nf : anet siblaire (Anas penelope) ; mena de jonc (plt.) (Juncus Jacquini)

tèstarot, -a adj e n, cf Ubaud Dicort :  « fou, folle ; cerveau fêlé » (Sèrras-Ess., v. TdF ‘testo-rout’)

testarut, -uda adj : « remarquable par la grosseur de sa tête » ; caput, -uda. (v. TdF)

testassa nf, cf Ubaud Dicort : « grosse tête, vilaine tête, mauvaise tête, v. capàs » (v. TdF)

testat, -ada adj, cf Ubaud Dicort : p. pas. de  testar 1, « testé, -e »

tèsta-a-tèsta nm, cf Ubaud Dicort  : « tête à tête, v. cap e cap » (v. TdF ‘tèsto-a-tèsto’)

testatge nm, cf Ubaud Dicort : « casse-tête, fatigue causée par un grand bruit, par un discours importun ou une application trop forte, v. rompetèsta » (v. TdF ‘testage’)

testator, -tritz n, cf Ubaud Dicort : « testateur, -trice » (Fettuciari,  v. Rapin).  testator, -tritz : v. testador 2 (non preconizat Dicort).

testectomia : ablacion d'un testicul o dels dos.

testejaire 1, -a  (abs. Ubaud Dicort ; v. p. 159) / testièr, -ièira (v. testièr) (adj. e subs.) : que tira amb las banas.

Buòu testejaire.

Vaca testejaira.

testejaire 2, -aira (~ airitz) n, cf Ubaud Dicort : « celui, celle qui montre ou hoche la tête ; qui conteste avec passion, opiniâtre, v. testard 2 » (v. TdF)

testejar (v. intr.) : ponchejar / puntejar ; capejar ; contestar ; s'encapriciar / s'encapriçar / s'obstinar (R. IV, 356).

Lo semenat comença de testejar.

Testejar que òc.

Testejar que non.

testeta nf, cf Ubaud Dicort : « petite tête, tête légère, tête verte, tête d’enfant, tête d’agneau, de chevreau, v. capet » (v. TdF)

testicul : glandola genitala masculina.

testicular, -a [testiculari, -ària, cf Ubaud Dicort] adj : relatiu, -iva als testiculs.

testièira nf : cima de brida ; coissinièira / coissin aurelhièr ; cabeç de lièch ; forma de capèl, « forme d’un chapeau (ou pour chapeau) » (v. Ubaud Dicort  p. 159).

testièr nm (v. Ubaud Dicort  p. 159), -ièira : testejaire. v. pus naut « bœuf qui tire la charrue attelé par les cornes, par opposition aux bœufs qui la tirent par le cou ; têtu, v. testard ; galant, amant, à Marseille, où le mot tèsta s’emploie pour ‘maîtresse’ » (v. TdF).  

testificable, -bla adj (abs. Dicort) : que pòt èsser testificat, -ada.

testificacion (R. V, 358) (abs. Dicort) : accion o resulta de testificar. (v. atestacion e testimoniatge)

testificador, -airitz (R. V, 358) (abs. Dicort) : que testifica.

testificar (v. tr.) , cf Ubaud Dicort (R. V, 358) : declarar en qualitat de testimòni ; provar quicòm, « attester, témoigner (vieux), v. testimoniar » (v. TdF).

testificatòri, -a / testificatiu, -iva adj (los 2, R. V, 358, mas abs. Dicort) : que servís per testificar. (v. justificatiu)

Documents testificatius.

testimòni 1 (subs. m.) : persona qu'a vist o ausit quicòm e que o pòt assolidar ; persona qu'atèsta l'exactitud d'una declaracion (maridatge, signatura d'acte...) ; espectator ; pròva materiala ; çò que se transmeton los correires dins una corsa d'equipa ; enduit de plastre dins una fendascla de paret per n'estudiar la progression ; tucolet laissat sus un terren curat, per evaluar la massa de çò enlevat ; testimoniatge.

Foguèri testimòni d'una pluèja d'estelas.

Los dos testimònis d'un maridatge.

Un testimòni de vista.

Un testimòni d'ausida.

Una catedrala es un testimòni de la fe cristiana.

Far un fals testimòni. [v. testimoniatge]

testimòni 2 (adj.) (abs. Dicort) : que servís a indicar.

Lampa testimòni, lampe témoin. (Per Noste)

testimòni de Jehovà : membre d'una sècta fondada als Estats Units d'America del nòrd al s. XIX.

testimonial, -a : que resulta d'un testimòni ; que servís coma testimòni.

Pròvas testimonialas.

Letras testimonialas (t. tecn. de Glèisa)

testimonialament : d'un biais testimonial.

testimoniar (v. tr. e intr.) : far pròva de ; far una deposicion en justícia ; èsser una pròva manifèsta de quicòm.

testimoniatge nm : declaracion d'un testimòni.

Fals testimoniatge, faux témoignage. (v. Ubaud Dicort e TdF  jos ‘temouniage’)

testola nf, cf Ubaud Dicort : « tuileau, morceau de tuile cassée » TdF

testolàs, -assa adj e n, cf Ubaud Dicort : « personne à grosse tête ; lourdaud, butor, stupide » TdF

testolièira nf, cf Ubaud Dicort : « lieu plein de débris de tuile, terrain sec et stérile » TdF

 

 

teston nm (arc.) : anciana moneda (amb lo cap de Loís XII) ; « tête d’agneau préparée ; coup sur la tête, croquignole » (v. TdF)

Tombar de teston¸ tomber par tête. (v. Ubaud Dicort e TdF)

testona : cap pichonèl (tèsta pichonèla)

testonar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, testonner, coiffer » TdF

testòri adj e n, cf Ubaud Dicort, -a : caput, -a / caparrut, -uda / testut, -uda. (v. TdF ‘testòri’ nm)

testosteròna : ormona sexuala masculina.

testuda 1 nf : pigassa amb martèl (v. TdF) ;

testuda 2 nf (R. V, 356) (abs. TdF) : tartuga.

testudariá : capuditge / testuditge.

testudàs, -assa adj e n, cf Ubaud Dicort : « très têtu, ue, v. testardàs » (v. TdF)

testuditge nm, cf Ubaud Dicort : « caractère têtu » TdF

testudòt, -a adj e n, cf Ubaud Dicort : (v. testut 2)

testut 1 nm : martelàs de maçon ; « muge à grosse tête, poisson de mer » TdF.

testut 2, -uda adj : testòri, -a v. pus naut, « têtu, -e » (v. Alibert).

tesura nf : « tension, v. tesada 2 » ; trabuc / trabuquet. (v. TdF)

tesurar 1 (v. intr.) (abs. TdF) : plaçar un trabuc, un laç, un tracanard.

tesurar 2 v, cf Ubaud Dicort : « v tr, étirer, tendre fortement, v. atesurar, tibar ; mesurer, toiser, v. canejar » (v. TdF)

tesús : entòrca gròssa, entòrca de fust rosinós.

tet 1 (abs. Dicort) : lec. v. lec 2

tet 2 [veire tech, cf Ubaud Dicort] / tech nm : teulada.

teta 1 nf : teton / tetina de popa de femna o de somés d'animal. (v. TdF)

teta 2 nf [ ~ tete nm, cf Ubaud Dicort]  castanha cuècha amb sa pèl. (v. TdF ‘tete’ e jos ‘teto’)

Las castanhas tetas, las cal tetar.

tèta nf/nm, cf Ubaud Dicort : « (lettre  grecque) thêta » (Rapin), Θ-θ.

tetabot nm, cf Ubaud Dicort : « buveur qui presse une outre, ivrogne » TdF ‘teto-bout’

tetabuòu nm, cf Ubaud Dicort : « qui tette les bœufs) nigaud, gros niais » TdF ‘teto-biòu’

teta cabra [tetacabra] nm : mena d'aucèl (Caprimulgus europaeus)

tetada : repais de mainatge que teta.

tetafiòla nm, cf Ubaud Dicort : « ivrogne » TdF ‘teto-fiolo’

tetaira nf  (v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘tetarello’) : femna que tetava la palhòla (femna en jasilhas tendrièira) ; tiralach ; sifon ; chucarèl (flòc de camba de palha o de matèria plastica per beure) ; poparèla (botelhon per chucar de lach) ; teta / tetina ; leuja / sangsuga ; brota tetaira (brota que buta al dejós d'un empèut) ; probaina.

tetaire, -aira [~ -airitz] adj e n (v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘tetaire’) : mainatge que teta plan ; brota tetaira [v. tetaira] ; ramificacion de raiç (racinas, radicèlas)

teta lach [tetalach] nm (plt.) : (Brunella alba) ; (B. grandiflora) ; (B. hastaefolia) ; (B. hyssopofolia) ; (B. vulgaris)

teta lèbre [tetalèbre] nm (plt.) : (Silene inflata) ; (Lychnis flos-cuculi) ; (Chondrilla juncea)

tetamerluça nm, cf Ubaud Dicort : « (qui suce la merluche) ladre, avare, v. esquichasarda » (v. TdF ‘teto-merlusso’)

tetania nf / tetanisme (abs. Dicort) : crisis de contracturas muscularas.

tetanic, -a : relatiu, -iva a la tetania o al tetanòs.

tetanizacion : accion o resulta de tetanizar.

tetanizar (v. tr.) : amodar una contractura que revèrta la del tetanòs.

tetanòs : malautiá infecciosa fòrt grèva amodada per la toxina d'un bacil que se desvolopa dins una plaga solhada, malautiá caracterizada per de contracturas dolorosas de totes los muscles del còrs.

tetar 1 (v. tr. e intr.) : popar (chucar de lach a una popa o a una poparèla) ; chucar una castanha teta ; se sarrar del lec a lo tocar, amb una bòla de petanca.

tetar 2 nm, cf Ubaud Dicort : « action de téter » (TdF ‘teta 2’)

Aver lo tetar doç, être mielleux, persuasif. (v. TdF)

tetardoç nm, cf Ubaud Dicort : « paroles mielleuses, éloquence persuasive [v. jos tetar] » TdF ‘teta-dous’

tetarèl nm (v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘tetarèu’) : mainatge que teta encara ; poparèla ; tetarèla.

tetarèla nf  (Fettuciari ; abs. Dicort) : tetina que los mainatges an la tissa de chucar. (v. tetarèl)

A dos ans, se pòt pas encara passar de sa tetarèla !

tetasec nm, cf Ubaud Dicort : « soiffard, ivrogne » (v. Brun Glossari Oc-Fr)

tetavin nm, cf Ubaud Dicort : « branche gourmande de la vigne ; ivrogne » TdF ‘teto-vin’

tete nm, cf Ubaud Dicort : v. teta 2.

tetè [teté ~ tití, cf Ubaud Dicort ; v. p. 159] nm : parlar de mainatge per dire popa / sen / lach / teton.

tetejar (v. intr.) : començar de tetar.

tetelon : teta de popa.

tetepús nm, cf Ubaud Dicort : « onomatopée du chant de la mésange » TdF

-TETIC : forma sufixada del grèc thesis (position) v. ipotetic.

tetic, -a adj, cf Ubaud Dicort : « (philo.) thétique » (Rapin)

tetin nm, cf Ubaud Dicort : « tetin, teton » TdF

tetina : teta de femna ; tetas d'animal ; tetarèla.

Èrba de las tetinas. (v. jos èrba)

tetinarda : femna qu'a de bravas popas e de bravas tetas.

tetinas de rat nf, cf Ubaud Dicort : « sédum à feuilles cylindriques » TdF ‘tetino-de-rat’

tetinàs nm, cf Ubaud Dicort : « tetin flasque, gros teton » TdF

tetinet nm, cf Ubaud Dicort : « petit tetin, joli tetin » TdF

tetineta nf, cf Ubaud Dicort : (v. tetina)

tetinon : teta de passa d'una vaca.

teton : tetelon ; popa ; anhèl de lach ; tesson de lach ; teta (castanha bolida amb sa pèl)

Lo nenon brama, que vòl lo teton de sa mamà.

tetona : anhèla o tessonèla que tetan encara.

tetonèl nm, cf Ubaud Dicort : (v. tetonet)

tetonet nm / tetoneta nf, cf Ubaud Dicort : « petit teton, joli sein » TdF jos ‘tetounet’

TETR- / TETRA- : forma prefixada del grèc tettara (quatre)

tetrabasic, -a : que sa molecula possedís quatre atòms d'idrogèn remplaçables per un metal o radical basic.

Acid tetrabasic (t. tecn. de quimia)

tetracid : que sa molecula possedís quatre atòms d'idrogèn remplaçables per un radical acid.

tetraciclina : mena d'antibiotic.