queratectasia : dilatacion patologica de la cornèa.

queratectomia : excision de la cornèa.

queratina : escleroproteïna impermeabla a l'aiga, rica en solpre (sofre), e substància fondamentala dels pels, de las plumas, de las onglas, de las banas, de las batas.

queratinizacion : transformacion en queratina.

queratinizar (se) : se mudar en queratina.

queratinizat, -ada : mudat, -ada en queratina.

queratinocit (m.) : cellula epidermica que produtz de queratina.

queratiti (f.) : inflamacion de la cornèa.

QUERATO- : v. QUERA-

queratocèla (-cèle nf, v. idrocèle) : ernia de la membrana de la cornèa, deguda a una ulceracion.

queratocòn : desformacion de la cornèa que pren una forma de còn.

queratoconjonctival, -a : relatiu, -iva a la cornèa e a la conjonctiva.

queratoconjonctiviti (f.) : inflamacion de la cornèa e de la conjonctiva.

queratodermia : espessiment de las palmas de las mans e dels pès.

queratoglòb : distension generala de la cornèa.

queratolisi (f.) : dissolucion de la sisa cornenca espessida ; dissolucion de la sisa epidermica de la pèl per de substàncias quimicas utilizadas terapeuticament en dermatologia.

queratolitic 1 (subs. m.) : agent terapeutic dotat de la proprietat de dissòlver la queratina.

queratolitic 2, -a : relatiu, -iva a la queratolisi ; que provòca la queratolisi.

queratologia : estudi de la cornèa e de sas malautiás.

queratòma (m.) : tumor cutanèa constituida de còrna.

queratomalacia : amoliment de la cornèa.

queratomegalia : dimension excessiva de la cornèa.

queratomètre : aparelh de mesura de la corbadura de la cornèa.

queratometria : mensuracion del rai de corbadura de la cornèa amb l'ajuda d'un queratomètre.

queratomicòsi (f.) : afeccion de la cornèa a causa d'un fonge patogèn.

queratopatia : tota malautiá de la cornèa ; afeccion non inflamatòria de la cornèa.

queratoplastia : empeutatge de la cornèa (blanc de l'uèlh)

queratoplastic, -a : que favorís la formacion de queratina.

queratoprotèsi (f.) : remplaçament del centre d'una cornèa opaca per un material sintetic transparent.

queratoscopia : examèn de la cornèa (blanc de l'uèlh)

queratòsi nf : afeccion de la pel que s'espessís.

queratotòm : encisòri (lanceta) per incisar (encisar) la cornèa (blanc de l'uèlh)

queratotomia : incisions de la cornèa transparenta.

QUERAUNO- : forma prefixada del grèc keraunòs (fólzer)

queraunopatologia : estudi de las malautiás que lo fólzer n'es la causa.

quèrba [ / carba] nf (v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘carbo’) : ansa (corba que servís de manada) ;  clavicula ; vertèbras del còl ; estriu de cremalhièira.

Las quèrbas del còl.

Quèrba de panièr.

Braces en quèrba : braç dessús braç dejós.

querbar (v. tr.) : metre una quèrba a quicòm. (v. carbar)

querbat, -ada : qu'a una quèrba ; en forma de quèrba.

Braces querbats : braces en quèrba.

Cambas querbadas d'un cavalièr.

quercita / quercitòl (t. tecn. de quimia) : pentalcoòl tirat de l'agland del quercitron (Quercus tinctoria), o de la rusca del rove negre (Quercus velutina)

quercitrina : matèria coloranta tirada de la rusca del quercitron.

quercitron : garric d'America del nòrd (Quercus tinctoria)

querèla : desacordança / desacòrdi ; disputa.

querelaire, -aira [~ --airitz] n : que cèrca disputa.

querelar (v. tr.) : cercar disputa a q.q. ; corroçar q.q.

querelar (se) : se disputar.

 

 

querelós, -osa : querelaire, -a (que cèrca disputa)

Querelós, tota sa vida o foguèt.

querigat, -ada (abs. Dicort) (adj. que marca la mena ; d'una raiç preindoeuropèa kar / kèr : rocàs [v. quèr])  : rocalhut, -uda.

querigatan, -a (adj. substantivat (sufix occitan popular -an, -a)) : sortit, -a de l'airal sonat Querigat.

querigma (m.) : predicacion / anóncia del salut, de mercé Jèsus. (t. tecn. teologic)

querigmatic, -a : relatiu, -iva al querigma.

Teologia querigmatica : teologia centrada sul salut.

querir v (non preconizat Dicort) : v. quèrre

queriterapia : emplec terapeutic de las parafinas.

querle / quèrle ? nm, cf Ubaud Dicort : « hypocrite, faux-jeton » (Omelhièr)

quermès : mena d'insècte de garric, gròs coma un pese, e que ne tiravan, autres còps, una tinta escarlata ; mena de garric mediterranèu de las fuèlhas espinosas e persistentas. (Quercus coccifera)

quermesita : oxisulfur natural d'antimòni.

quermessa : fèsta per ajudar una òbra, una escòla...

querogèn : ròca constitutiva dels jaces d'idrocarburs pus pesucs.

queron nm, cf Ubaud Dicort : (v. quèr).

querós, -osa : cussonat, -ada (rosegat, -ada / trauquilhat, -ada)

querosèn : carburant petrolièr utilizat pels avions.

quèrre / querir [veire quèrre, cf Ubaud Dicort] (v. tr.) : anar cercar ; far venir « quérir, chercher. Ce verbe ne s’emploie qu’à l’infinitif et avec anar, venir, mandar » (v. TdF ‘querre’) ; « demander » TdF suppl.

Anatz me quèrre un tal, allez me chercher un tel.

Venètz lo quèrre, venez le chercher.

Mandar quèrre qualqu’un, envoyer chercher quelqu’un. (v. TdF)

quers : travet carrat o triangular ; tièira / renguetada (t. a.)

Lo quers a tres caires, le soliveau est triangulaire. (v. TdF)

quersada : travada (espaçament entre doas fustas)

querubin nm (del lat de glèisa cherubin) : mena d'àngel.

Roge coma un querubin. (v. TdF jos ‘cherubin’)

« Bolegui pas mai lo braç ni la camba,

mon uèlh se dubrís emblausit de lum,

vei lo querubin per delà lo fum.

Per qual se brandís l'espasa de flamba ?»       (J. B.)

querubinada nf, cf Ubaud Dicort : « cirure, mélange de cire et de suif dont on frotte les souliers, ‘ainsi nommé probablement, dit Honnorat, à cause de la couleur rouge qu’on lui donnait’ » TdF ‘cherubinado’

« quesir » : v. quèrre.

quessar (v. tr.) : emplenar, borrar, atassar.

questal nm, cf Ubaud Dicort : « questable, vassal qui pouvait être recherché, qui ne pouvait aller habiter hors de la seigneurie, serf » TdF ‘questau’

questalitat nf, cf Ubaud Dicort : « t. de droit coutumier, questabilité, servitude d’un questable [v. questal] » TdF

question : interrogacion (t. a.) ; demanda d'explicacion ; problèma (punt d'examinar o de discutir) ; tortura d'autres còps.

La mèstra pausa de questions a sas escolanas.

L'escolan tanben ne pòt pausar de questions.

Aquela question la cal estudiar e ne discutir.

Quand quicòm fa question, se cal metre a soscar.

La question foguèt suprimida per Loís XVI.

questionador, -doira adj, cf Ubaud Dicort : « qui doit être mis à la question » (L. 312)

questionaire, -aira (~ -airitz) adj e n (v. Ubaud Dicort) : « questionneur, euse » (v. TdF)

questionar (v. tr. e intr.) : pausar de questions ; pausar question / far question ; « mettre à la question, v. tormentar » (v. TdF).

questionari nm : tièira de questions (t. a.) ; « bourreau » (L. 312)

questionejar (v. tr.) : quitar pas de questionar.

Los drollons quitan pas de questionejar :

« Perqué los papetas son vièlhs ?

Perqué son joves los anhèls ?

Perqué la sèrp a pas de patas ?

Perqué n'an los cats e las catas ? »

questor nm, -a : elegit o elegida del burèu administratiu del Parlament francés, encargat o encargada de la gestion financièira e de l'administracion interiora.