qüadripetal ( ~ quadripetal), -a adj : de quatre petals. Una flor qüadripetala. qüadriplegia (abs. Dicort) : tetraplegia (paralisi dels quatre membres) (v. tetraplegia) Una qüadriplegia lo folzegèt a quaranta ans. qüadriplegic, -a (abs. Dicort): paralisat, -ada dels quatre membres. (v. tetraplegic) qüadripòl ( ~ quadripòl) nm : partida d'un malhum electric comprés entre dos parelhs de pòls d'accès. qüadripolar ( ~ quadripolar), -a adj : de quatre pòls (t. tecn. d'electricitat) qüadrireactor [ ~ quadrireactor] nm, cf Ubaud Dicort : avion de quatre reactors. qüadrirem ( ~ quadrirem) (f. arc.) : embarcacion de quatre rengadas de remaires. qüadrisillaba [qüadrisillab ~ quadrisillab, cf Ubaud Dicort] (subs. m.) : mot o vèrs de quatre sillabas. « Generacion » es un qüadrisillaba. qüadrisillabic [ ~ quadrisillabic], -a adj, cf Ubaud Dicort : de quatre sillabas. « Èra massís » es un vèrs qüadrisillabic. qüadrivaléncia [quadrivaléncia ~ tetravaléncia] nf (v. Ubaud Dicc. scient. p. 399) : qualitat de çò qüadrivalent. qüadrivalent [quadrivalent ~ tetravalent], -a adj (v. Ubaud Dicc. scient. p. 400) : natura de l'element quimic o del radical d'una valéncia egala a quatre (t. tecn. de quimia, de psicologia) qüadrivector ( ~ quadrivector) nm : entitat matematica que, dins un espaci de quatre dimensions, correspond al vector tridimensional classic. qüadrivium ( ~ quadrivium) nm (lat. arc.) : cursus (lat.) d'estudis de l'Edat mejana (aritmetica, musica, geometria e astronomia) QÜADRU- : v. QUADR- qüadruman [ ~ quadruman], -a adj e n, cf Ubaud Dicort : animal de quatre mans. Los monins son de qüadrumans. qüadrupède [ ~ quadrupède], -da adj e nm, cf Ubaud Dicort : animal de quatre pès. Cans, cats, vacas... son de qüadrupèdes. qüadrupedia ( ~ quadrupedia) nf : posicion que lo còrs repausa suls pès e sus las mans ; posicion que lo còrs repausa suls genolhs e sus las mans (med.) quadrupla nf, cf Ubaud Dicort : « quadruple, monnaie d’or espagnole » TdF. (# quadruple) qüadruplament ( ~ quadruplament) (subs.) : augmentacion de quatre còps mai. Lo qüadruplament de la populacion. qüadruplar [ ~ quadruplar, cf Ubaud Dicort ] (v. tr. e intr.) : multiplicar per quatre ; èsser multiplicat per quatre. La produccion industriala a qüadruplat. qüadruplats [quadruplats], -adas n pl, cf Ubaud Dicort : quatre mainatges al còp nascuts de la meteissa maire. qüadruple [ ~ quadruple], -pla adj e nm, cf Ubaud Dicort : que val quatre còps mai ; al nombre de quatre. Vint-e-quatre es lo qüadruple de sièis. Lo qüadruple de l'an passat : quatre còps mai que... Ai pagat lo qüadruple del prètz ! Las alas qüadruplas dels parpalhòls. qüadruplegia (abs. Dicort) : sinonim de qüadriplegia. (v. tetraplegia) qüadruplet ( ~ quadruplet) nm : ensemble de quatre elements preses dins un òrdre determinat (t. tecn. d'algèbra) qüadruplex ( ~ quadruplex) nm (lat.) : sistèma de transmission telegrafica que permet de mandar simultanèament quatre messatges diferents. qüadruplicacion ( ~ quadruplicacion) nf : accion de qüadruplicar. qüadruplicar ( ~ quadruplicar) (v. tr.) : far quatre fotocòpias d'un document. Quaker (subs. m. e f. angl.) : membre d'una sècta protestanta fondada en 1652 pel mistic anglés George Fox. (v. quàquer ~ qüàquer) qual 1, -a (pr. rel.) : qui ; que ; Qual viurà veirà : qui viurà veirà. Qual se prutz, que se grate ! : qui se prusís, que ... L'òme de qual parlatz : l'òme que ne parlatz. Qual que siá, qui que ce soit. (v. Ubaud Dicort e Rapin) qual 2, -a pr inter : « qui, lequel » Qual voldràn ? qui voudra-t-on ? (Alibert) Qual vòls ? Lequel veux-tu ? (Granier Petite gram. de l’oc., p. 42) Qual volètz dels dos ? (Vernet Dict. gram. oc. p. 221), Lequel des deux voulez-vous ? qual 3, -a adj exclam. e inter. : quin. Qual piòt ! : quin piòt ! Qual libre vòls ? Quel livre veux-tu ? (Granier Gram., p. 42)		qual (lo -) 1¸ la quala – los quals, las qualas pr. rel. comp (v. Ubaud Dicort, Alibert Gram. p. 80 e Vernet Dict. gram. p. 310) : « lequel, laquelle, lesquels, lesquelles » (v. Laus, Basic). Es l'ostal d'un amic, lo qual es pas nòu. (v. loqual) La facilitat amb la quala a fugit... A dichas de causas, las qualas m'an pas agradat. qual (lo -) 2¸ la quala – los quals, las qualas pr inter : [litt.] « lequel, laquelle, lesquels, lesquelles » (Basic). (v. qual 2, quin) Lo qual d’aqueles dos libres li agradèt mai ? Lequel de ces deux livres lui a-t-il plu le plus ? quali (abs. Dicort) (plt) : planta espinosa alcalina (Salsola kali) qualicina (abs. Dicort) : bicarbonat natural de potassi. (v. kalicina e la remarca jos KALI-) qualicitia (abs. Dicort) : taus de potassi dins las cellulas dels teissuts e dins los globilhons del sang. qualiemia (abs. Dicort) : taus de potassi dins lo sang. qualificable, -bla : que pòt èsser qualificat, -ada. Lo seu comportament es pas qualificable. qualificacion : accion o resulta de qualificar o de se qualificar ; atribucion d'un títol, d'una qualitat. La qualificacion d'un mèstre. qualificador (abs. Dicort), -airitz adj : que qualifica. (v. qualificatiu 2) Una espròva qualificairitz. qualificar (v. tr.) : titolar (caracterizar quicòm o q.q. amb tal o tal títol) ; declarar q.q. capable de. M'a qualificat de « Bogre d'api ! » Son brave « curriculum vitae » (lat.) l'a qualificat. qualificar (se) v pron : « se qualifier » TdF jos ‘qualifica’ S'es qualificat pels Jòcs Olimpics. qualificat, -ada : reconegut, -uda oficialament capable, -a / competent, -a ; aver qualitat per (aver lo drech de) far quicòm. tecn. de drech : considerat, -ada coma pus grèu, pus grèva. Es un obrièr qualificat. Siás pas qualificat per me far la morala ! Lo panar amb efraccion es un panar qualificat. qualificatiu 1, -iva adj : se ditz d'un mot que ne qualifica un autre. Adjectiu qualificatiu. Una espròva qualificativa, une épreuve qualificative. qualificatiu 2 (subs. m.) : epitèt injuriós, elogiós, admiratiu... per qualificar una persona o un animal. Bogre d'ase, bogressa d'auca ! Piòt ! es pas tanpauc un brave qualificatiu. Diable d'òme ! es un qualificatiu sovent admiratiu. qualinita (abs. Dicort) : alum de potassi natural. (v. quali e jos KALI-) qualiofilita (abs. Dicort) (f.) : aluminosilicat natural de potassi. qualisme (abs. Dicort) : intoxicacion per la potassa. qualitadós, -osa adj (Fettuciari, Lèbre ; abs. Dicort) : doblet de qualitós. qualitat nf : proprietat que determina la natura de quicòm ; estat caracteristic de quicòm ; valor ; don / aptitud ; fonccion. La superficia es la qualitat essenciala d'una massa. Aquela frucha es de bona qualitat, de mala qualitat. A la qualitat d'èsser valent. A pas qualitat per aquò. Sa qualitat de deputat lo desajuda pas. qualitat de (en -) (loc. prep.) : en tant que. En qualitat de celibatari, paga de bravas talhas. En qualitat de prèire, parla pas jamai de politica. qualitatiu, -iva : relatiu, iva a la qualitat ; qu'exprimís o que marca una qualitat. Un càmbiament qualitatiu. Una analisi qualitativa. Un estudi qualitatiu. qualitativament : quant a la qualitat. Qualitativament, val pas lo còp ! qualitician, -a n (abs. Dicort) : dins una entrepresa, especialista (m. e f.) de la qualitat de çò fabricat o de çò propausat, « qualiticien, -enne » (Per Noste). qualitós, -osa : de flor (de bona qualitat) Un vedèl qualitós a de bravas cuèissas. qualque / quauque [veire qualque, cf Ubaud Dicort] (adj. ind. m. e f.) : « quelque » (Laus) Tot un cadun a qualque qualitat. I aviá pas que qualques femnas. qualque còp (adv.) : de còps. Qualque còp lo papà me corroçava. qualque res / quauque res [veire qualque res, pron indef, cf Ubaud Dicort] : quicòm. I a qualque res de mai o de mens. qualques uns [... unes, cf Ubaud Dicort], qualques unas pr indef plur : v. qualqu'un, « quelques-uns, quelques-unes » Qualques uns de nosautres volontèrem pas aquò. Balhatz-me'n qualques unas.