* Qui s'engana e se recòrda se merita pas la còrda.

* Prend la filha de ton vesin, que coneisses ja lo seu sin.

* Lo solelh que se colca rossèl, l'endeman se mostrarà bèl.

* Qui d'autrú vòl mal parlar, que s'agache, se calarà.

* Entre Martror e Nadal, las culhidas dins l'ostal.

* Per Santa Catarina tot çò plantat pren racina.

* Las romes fan pas de rasims.

* Beure coma un trauc de talpa.

* Brava femna dins l'ostal val mai que bòria e que cabal.

* Luna mercruda, prada mofuda, femna barbuda, cada cent ans i n'a pro d'una.

* Lo temps val d'argent.

* Cada cat e cada can coeteja a sa fantasiá.

* Lo gal, per lo qu'a la crespina, (per lo qu'es astruc) : fa tantes d'uòus coma la galina.

* Quand lo nas raja, lo cuol susa pas, mas quand fa plan caud, lo cuol fa canal.

* A bon maçon, tota pèira li fa canton.

* Tant que petas siás pas mòrt.

* Li parlas figas, te respond rasims !!

* Se moca pas amb las aurelhas !

* Lo trabalh fach li fa pas paur, lo qu'es a far lo fa tremblar (R. V, 415)

* Cal pas donar de temps al temps, que lo te cal prene quand ven.

* Lo mal temps dura pas totjorn.

* Après un temps ne ven un autre.

* Qui pauc semena, pauc culhís.

* Cal vendemiar quand se vendémia.

* Cal aver bravament la canha per prometre pas.

* Qui a pas res pus fa pinquet (se contenta de pauc)

* Mai val petaç que traucàs.

* La Mòrt nos tuteja totes.

* Dura la Mòrt, que pren lo feble coma lo fòrt.

* Li cantam lo requièm : a pagat e nosautres devèm.

* Messa ni mai civada retardan pas la jornada.

* Brave regalèmus càmbia dels orèmus !

   * Bufa de bufa, tot es bufa !

* Val mai lum que non pas negrum !

* I a un temps per dançar e un temps per plorar.

* D'ont mai grassa la feda d'ont mai a de pats.

* Tot ven de la posca e tot vendrà posca.

* Del costat del margue la fòrça !

* Lo tròp parlar fa desparlar.

* Pissavinagre... mièg-caluc !

* L'òme es un lop per l'òme !

* Mèl passa vinagre.

(Los 10 darrièrs provèrbis son tirats del Qohelèt de la Bíblia.)

proverbiaire, -aira : diseire,-a o colleccionaire,-a de provèrbis.

proverbial, -a : qu'a lo caractèr d'un provèrbi ; exemplar, -a ; remarcable, -a.

Locucion proverbiala.

Bontat proverbiala.

proverbialament : d'un biais proverbial.

proverbiós, -osa adj : que ditz de provèrbis.

proveseire, -eira n, cf Ubaud Dicort : « pourvoyeur, -euse » (Laus)

provesidor nm (v. Ubaud Dicort e TdF), -a : persona que provesís (qu'equipa, qu'avitalha...) (v. proveseire)

provesiment : accion de provesir o de se provesir (t. a.) ;  trocèl (farda, linge, raubas...) ; avitalhament.

provesion (abs. Dicort) : provision. v. provision.

provesir (v. tr. e intr.) : dotar (metre q.q. en possession de çò necessari) ; equipar quicòm de çò util ; subvenir a.

Sos parents l'an provesit de tot.

A provesida sa demòra.

Dieu i provesirà, fanton.

provesir (se) : s'equipar ; s'avitalhar ; n'apelar a un poder pus competent.

Se cal provesir abans de partir en expedicion.

Lo naviri se provesís a cada escala.

S'es provesit en cassassion, en Conselh d'Estat.

 

 

proveta : aeromètre ; alcoòlomètre ; porcion d'òli, de vin... per los far tastar a q.q. coma pròva de lor valor ; tub de veire tampat d'un costat, e que i se pòt far tot un fum d'experiments.

providéncia : Dieu que velha sus l'univèrs, que lo gandís, que lo govèrna en tota saviesa ; persona qu'ajuda, que gandís...

La providéncia divina.

Aquela femna es la providéncia dels paures.

providencial, -a : relatiu, -iva a la Providéncia ; oportun, -a.

providencialament : d'un biais providencial.

província : país conquistat per Roma e administrat per un governador (Provença ven de « província ») ; division administrativa ; ensemble, en França, de tot çò que fa pas partida de París.

La província pus espandida d'Occitània es Lengadòc.

provincial, -a adj e n : relatiu, -iva a la província (sovent pej.) ; superior,-a regional,-a d'institucions religiosas.

Es pas qu'un paure provincial ! diguèt lo parisenc.

M'agrada d'èsser pas qu'un paure provincial.

Lo Provincial balha sas directivas.

provincialat nm, cf Ubaud Dicort : « provincialat, dignité ecclésiastique » TdF

provincialisme nm : biais de dire tipic de tala o tala província ; « provincialisme » (Rapin). (# provençalisme)

provision (R. V, 538) : ensemble de çò necessari o de çò util per la vida dels cadajorns ; argent depausat en banca en mòde de resèrva ; soma balhada a títol d'acompte...

provisional, -a adj : « provisionnel, -elle » (Laus)

Acompte provisional.

provisionar v , cf Ubaud Dicort : « v tr, provisionner » (Per Noste)

provisionari nm, cf Ubaud Dicort : « pourvoyeur » (Sèrras-Ess., TdF ‘prouvesiounari’)

provisioneta nf , cf Ubaud Dicort : « petite provision » TdF ‘prouvesiouneto’

provisor, -a : persona cargada de l'administracion d'un licèu.

provisorat nm : carga de provisor.

provisòri, -a : transitòri, -a.

provisòriament : a títol provisòri.

provocacion : escomesa (desfís, ataca, pari)

provocador, -airitz (abs. Dicort) : persona o causa que provòca. (v. provocaire)

provocaire, -aira n, cf Ubaud Dicort : « provocateur, trice » (v. TdF jos ‘prouvoucadou’ e v. Basic)

provocant, -a adj : « qui provoque, v. morgaire » TdF ; « aguichant, -e » (Laus)

Una femna provocanta.

provocar (v. tr.) (R. V, 577) : acometre / enfuscar / excitar (R. II, 398) ; èsser la causa de quicòm ; atacar.

Provocar q.q. a se batre.

Provocar l'indignacion.

provocatiu, -iva (R. V, 577) (abs. Dicort) : qu'a lo poder de provocar.

provocativament (abs. Dicort) : d'un biais provocatiu.

provocator, -tritz n (abs. Dicort) : persona que provòca, « provocateur, -trice » (v. Lèbre, Rapin). (v. provocaire)

proxenèta n : macarèl (persona que prostituís)

proxenitisme : accion de prostituïr.

proximitat nf : vesinatge (situacion d'una causa prèpa d'una autra) ; prèp dins lo temps.

Proximitat de dos ostals.

Proximitat de las vacanças.

A proximitat : als environs immediats.

A proximitat de : prèp de / al ras de / a tocar de.

prudariá nf (< fr), cf Ubaud Dicort : « pruderie » TdF

prude, -da adj : cuolcosut, -uda (d'una pudor excessiva)

Prudenci (m.) - Prudéncia (f.) : prenoms.

prudéncia : qualitat de q.q. de prudent.

prudenciar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, rendre prudent » TdF ‘prudença’

prudent, -a : rasonable, -a ; avisat, -ada ; prevesent, -a.

prudentament : d'un biais prudent.

prudomal, -a [veire prodomal, cf Ubaud Dicort] adj : relatiu, -iva als prudòmes.

Tribunal prudomal.

Procedura prudomala.