pronostic nm [ ~ pronostica nf, cf Ubaud Dicort] : prevision ; conjectura (R. III, 471). Lo pronostic del mètge dona pas bon del malaut. Lo pronostic del temps que farà es pas brica segur. pronosticable, -bla : que pòt èsser pronosticat, -ada. pronosticacion nf, cf Ubaud Dicort : « pronostication » (v. Rapin) pronosticada nf, cf Ubaud Dicort : (v. pronosticar) pronosticaire, -aira [~ -airitz] n : que s'agrada a pronosticar (pej.) pronosticar (v. tr.) : èsser lo signe de quicòm, « pronostiquer, prédire » (Laus). Aquel vent pronostica la pluèja. pròp (non preconizat Dicort) : prèp. v. prèp. propagacion : accion o resulta de propagar o de se propagar. propaganda : çò que se fa per propagar quicòm. Fa de propaganda per se presentar de deputat. propagandista adj e n (m. e f.) : persona que fa de propaganda (t. a.) propagar (v. tr.) : multiplicar per reproduccion ; escampilhar quicòm dins lo public. Propagar una raça, una novèla, una mòda... propagar (se) : se multiplicar per reproduccion ; s'escampilhar dins lo public ; s'escampilhar en general. Se propagar coma los conilhs (lapins) La novèla se propaguèt dins la vila tota. Un fuòc, per temps de secada, se propaga lèu fach. propan : idrocarbur saturat gasós. propanòl : alcoòl propilic. propanona [propanòna] nf (v. Ubaud Dicc. scient. p. 398) : acetona. proparoxiton [proparoxitòn, cf Ubaud Dicort] nm : mot que pòrta l'accent sus l'antepenultima sillaba. propaus nm (Chatbèrt Questions de l,. p. 158 ; abs. Dicort) : intencion. (v. prepaus). Fòra propaus. Abanspropaus. A propaus de : quant a. A propaus ! o sabes que vendrai pas ? A tot propaus : de contunh. Tombar mal a propaus. Parlar mal a propaus. Mon propaus es pas de vos convertir a mon idèa. Ai lo fèrme propaus de far quicòm per tu. De propaus deliberat. propausable, -bla adj : « proposable » (Rapin, Laus) propausar (v. tr.) (Chatbèrt Questions de l.. p. 158, Ubaud Dicort, Basic) : far una proposicion ; presentar ; suggerir. Propausar quicòm a q.q. Propausar un candidat. Propausar una interpretacion. Propausar una solucion. propausar (se) v pron : aver l'intencion ; ofrir sos servicis. Me propausi per aquela permanéncia. propdan 1, -a adj, cf Ubaud Dicort (arc.) : vesin, -a, « rapproché ; proche, en parlant de la parenté » (L. 310) ; propdan 2 nm (arc.) : persona pus prèpa ; tot òme, « (religieux) prochain » (Laus). Aimaràs ton propdan... (evangèlis de Matieu, Luc e Marc) E qual es mon propdan ? (Luc 10, 20) propdan 3 adv [de temps], cf Ubaud Dicort : « tantôt » (Sèrras-Ess.) propdan passat, -ada (v. Ubaud Dicort) : « dernier, ère » (L. 310) Lo jorn de la Magdalena propdan passada. (Levy Suppl, VI, p. 590), le jour de la sainte Madeleine dernière. propdan seguent / propdan venent (v. Ubaud Dicort) : « suivant, prochain » (L. 310) Lo dijòus propdan venent. (Levy Suppl, VI, p. 590) propdanament (arc.) : lèu, « prochainement ». (Laus ; v. L. 310) propedeutic, -a adj, cf Ubaud Dicort : « propédeutique » (Rapin) propedeutica nf, cf Ubaud Dicort : « propédeutique » (Rapin) propèn nm : (quimia) « propène » (v. Ubaud Dicc. scient. p. 398) propension nf, cf Ubaud Dicort : « propension » (Rapin) propici, -ícia : favorable, -a. Lo moment propici. propiciacion (R. IV, 657) : intercession. propiciatòri, -a adj (R. IV, 657) : que favorís l'intercession. Lo sacrifici de la messa es propiciatòri. propil : radical quimic univalent derivat de l'alcoòl propilic. propilèu nm, cf Ubaud Dicort : « (hist. rom.) propylée » (Per Noste) propilic (alcoòl -) : alcoòl obtengut per oxidacion catalitica del propan del gas natural. propòlis nf, cf Ubaud Dicort : « (apiculture) propolis » (Laus). (v. pinau) proporcion (R. IV, 440) : relacion d'una part amb lo tot ; rapòrt entre doas causas comparablas. A proporcion que : per a mesura que. proporcionable, -bla : que pòt èsser proporcionat, -ada. proporcionadament : amb proporcion. proporcional, -a adj (R. IV, 440) : en proporcion amb quicòm mai.		proporcionala nf, cf Ubaud Dicort : « proportionnelle » (Fettuciari) proporcionalament (R. VI, 35) : en proporcion. proporcionalitat nf : qualitat de çò proporcional. proporcionar (v. tr.) : servar la proporcion amb quicòm mai. proporcionat, -ada : dins un rapòrt armoniós. proposicion : unitat sintaxica elementària de la frasa ; accion o resulta de propausar o de se propausar (t. a.) ; çò propausat ; explicacion de l'Escriptura santa per un futur pastor protestant. Proposicion principala. Proposicion subordinada. Proposicion coordenada (v. Ubaud Dicort), proposition coordonnée. Far de proposicions a una femna. proposicional,-a adj, cf Ubaud Dicort : « propositionnel, -elle » (Laus) « pròpre » (fr.) : v. net. pròpri, -ia : qu'aperten especialament a q.q. o a quicòm. Cadun a son pròpri caractèr e sos pròpris vicis. Patir dins sa pròpria carn : dins son pròpri còrs. Avètz aquí sas pròprias paraulas. Un nom pròpri. Lo rire es lo pròpri de l'òme. Lo pròpri de la messa. Lo pròpri dels sants : l'ofici de las fèstas dels sants. pròpriament : en pròpri. proprietari, -ària : persona qu'a un drech de proprietat. proprietat nf : drech de dispausar d'un ben ( t. a.) ; çò possedit per q.q. (possession) ; convenença ; caracteristica. Proprietat literària, artistica, comerciala... Proprietat (adeqüacion) d'un tèrme emplegat. Proprietat fisica, quimica... propulsar (v.tr.) : far avançar amb l'ajuda d'un propulsor. propulsion : accion o resulta de propulsar. propulsiu, -iva : qu'amòda la propulsion. propulsor [, -a] adj e nm : organa mecanic qu'amòda un movement. Engenh propulsor, engin propulseur. (Rapin) Propulsor a eliça. Propulsor a fusada. prorata (lat.) [pròrata] nm inv, cf Ubaud Dicort : part proporcionala. Al prorata de : en proporcion de. prorogable, -bla : que pòt èsser prorogat, -ada. prorogacion : accion o resulta de prorogar. prorogar (v. tr.) : prolongar un temps donat. Prorogar lo temps d'una amassada. Prorogar un deute. Prorogar un tèrme de pagament. prorogatiu, -iva adj, cf Ubaud Dicort : « prorogatif, -ive » (Laus) pros, -a adj : valorós, -osa ; generós, -osa. pròsa : forma ordinària del discors parlat o escrich ; biais d'escriure caracteristic de cadun ; cant festiu de glèisa que se canta après lo gradual. prosaïc, -a : relatiu a la pròsa ; que manca de poesia. Una vida prosaïca. Una persona prosaïca. prosaïcament : d'un biais prosaïc. Viure prosaïcament. prosaïsme : estat de çò prosaïc. Lo prosaïsme d'una vida de gratapapièr. prosament adv : valorosament. prosator, -tritz : persona qu'escriu en pròsa. proscèni nm, cf Ubaud Dicort : « (avant-scène du théâtre antique) proscénium » (Rapin) proscrich, -a / proscrit, -a [veire proscrich, cf Ubaud Dicort] adj e n : « proscrit, ite »TdF jos ‘prouscriéure’ ; persona fòrabandida. proscripcion : accion de proscriure, de condemnar. proscriptor nm, cf Ubaud Dicort : « proscripteur » TdF proscriure (v. tr.) : fòrabandir (condemnar a l'exili) ; metre fòra lei ; condemnar / interdire. Foguèt proscrit de sa patria. La pena de mòrt es proscricha en França. Lo mot « patés » es proscrich en Occitània. proselit, -a : novèl convertit, -idat a una religion, a una opinion, a una doctrina. proselitic, -a : relatiu, -iva al proselitisme. proselitisme : zèl per far d'autres proselits. Proselitisme religiós. Proselitisme politic. prosemna nf, cf Ubaud Dicort : « prude femme, matrone (vieux) » (v. TdF jos ‘prousfemo’) prosodia : ensemble de règlas relativas a la longor de las sillabas ; ensemble de fenomèns lingüistics melodics (accents, intonacion...) ; estudi de las règlas que regisson aqueles fenomèns. La prosodia fa partida de la fonologia. prosodic, -a adj, cf Ubaud Dicort : « prosodique » (Rapin) PROSOP- / PROSOPO- : formas prefixadas del grèc pròsòpòn (cara) prosopagnosia : pèrdia de la facultat de reconéisser q.q. prosopalgia : neuralgia faciala.