|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
postilhon 1 nm : flòc (tròç) de pòst pichonèl ; postilhon 2 nm : persona que menava, autres còps, los cavals de la pòsta ; persona a caval sus un caval d'atelatge. pòstimpressionisme nm, cf Ubaud Dicort : « (art)
postimpressionnisme » pòstindustrial, -a adj, cf Ubaud Dicort : « postindustriel,
-elle » (v. Rapin) postís 1, -issa adj : artificial, -a. Es calvet e se carga una cabeladura postissa. postís 2 nm, cf Ubaud Dicort : « (ouvrage de faux cheveux)
postiche » (Rapin) postiti (f.) : inflamacion del prepuci. v. postectomia. pòstlingual ~ pòstlingüal,
-a adj, cf Ubaud Dicort : « (méd.)
postlingual, -e » pòstludi nm, cf Ubaud Dicort : « (mus.)
postlude » pòstmenstrual, -a : que se passa après las menstruas. pòstmodèrne, -na adj, cf Ubaud Dicort : « postmoderne » (Per Noste) pòstmodernisme nm, cf Ubaud Dicort : « postmodernisme » (v. çai sus) post mortem (lat.) : après la mòrt. pòstnatal, -a adj, cf Ubaud Dicort : « postnatal, -e » (Sèrras-Ess.) pòstnominal [, -a adj, cf Ubaud Dicort] : que deriva d'un substantiu o d'un adjectiu. pòstonic, -a adj, cf Ubaud Dicort : « post-tonique » (Rapin) pòstoperatòri, -a : que se passa après una operacion. pòstpalatal, -a : enrè del cèl de boca. Articulacion pòstpalatala. post partum (lat.) [pòst-partum] nm : çò qu'arriba après jasilhas. Emorragias « post partum» (lat.) pòstpausar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, postposer » (v. Rapin e Laus) postposicion [pòstposicion] nf : en occitan, mot plaçat après un autre per exprimar una idèa d'interpellacion pus fòrta o pejorativa ; particula enclitica d'unes parlars occitans ; en anglés, mot que s'ajusta a un vèrb per jogar un ròtle de preposicion que càmbia d'a fons lo sens del vèrb. Qual siás, tu ? Ont vas,
l'òme ?
Cala-ta, sibèc !
Qué me vòls, cuèissacort ? Qué fas, porcanhàs ? To go in. To go out. To go
round. To go through... pòstprandial, -a : qu'arriba après manjar. pòstproduccion nf, cf Ubaud Dicort : (cin.)
« postproduction » (Per Noste) pòstraumatic, -a adj, cf Ubaud Dicort :
« post-traumatique » pòstraumatisme nm, cf Ubaud Dicort :
« post-traumatisme » pòstromantic, -a adj, cf Ubaud Dicort : « (art)
postromantique » pòstscolar, -a adj, cf Ubaud Dicort : v. pòstescolar post scriptum (lat.) [pòstscriptum] nm :
çò escrich après aver signada una letra. pòstsincronizacion nf, cf Ubaud Dicort :
« postsynchronisation » (Per Noste) pòstsincronizar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, postsynchroniser » (Per Noste) pòstsonorizacion nf, cf Ubaud Dicort :
« postsonorisation » (Per Noste) postulacion : accion de postular (t. a.) postulant, -a : persona que demanda un emplec ; persona que demanda a far son noviciat v. noviciat. Una cèla (celula) de postulant. postular (v. tr.) (R. VI, 435) : quemandar quicòm ; demandar a far son postulat. A postulat per èsser fonccionari endacòm. A postulat per èsser jesuïta. postulat nm : temps de consolidacion e de formacion crestiana de la persona qu'a demandada son admission a la vida religiosa dins un convent d'òmes o de femnas (temps que precedís lo noviciat; durada : 6 meses) ; proposicion admesa sens demonstracion. Lo postulat de l'existéncia de Dieu. postum, -a adj : nascut, -uda après la mòrt de son paire ; publicat, -ada après la mòrt de son autor. Enfant postum. Filha postuma. Òbras postumas. postura : actitud en general ; actitud mai o mens inabituala. Postura inconfortabla. Postura ridicula. Èsser en bona postura,
en marrida postura. Far de posturas : far de manièiras (R. VI, 355). Soi pas en postura de ganhar. postural, -a adj, cf Ubaud Dicort :
« postural, -e » (Sèrras-Ess.) postureta nf, cf Ubaud Dicort :
« petite posture, petit original » TdF pòstverbal [, -a adj, cf Ubaud Dicort] : que deriva d'un vèrb. (Fòrça autres tèrmes medicals amb pòst- son pas mençonats.) pòt 1 nm : recipient en terrissa, en porcelana, en metal, en carton, en matèria plastica... per tot un fum d'usatges domestics ; anciana mesura de vin de doas pintas ; posaire (esclòp de ròda idraulica) ; Ai lo pòt d'escapament que se'n va del tròç. Vos convidam a la fortuna del pòt, ... à
la fortune du pot. (v.
Ubaud Dicort e TdF ‘fourtuno’) Vendre son vin a pòt e pinta, vendre son vin au
détail. (v. Ubaud Dicort e TdF ‘pot 1’) Pòt de lach. Pòt de mèl. Pòt de confituras. Pòt de flors. Pòt de cambra. Pòt de pintura. Pòt graissièr (Ubaud Dicort), v. graissièr 1 pòt 2 nm : boca ; labra / pòta ; bòrd de còl de botelha ; bèc de vas. Pòts e
pòts :
v. jos pòta
1 De pòts en
pòts,
de bouche en bouche. (v.
Ubaud Dicort e TdF ‘pot 2’) Beure
a pòt,
boire à la cruche. (v.
Ubaud Dicort e TdF ‘pot 2’) Beure a pòt de botelha.
Beure a pòt de topin. |
|
pòt pudenta (Alibert) [pòt pudent nm, cf Ubaud Dicort] (plt.) : (Barkhausia
fetida) pòta 1 nf : labra gròssa / babina ; frigola (plt.) (Thymus vulgaris ); medusa / ortiga de mar (Medusa pulmo) ; quartièr de poma secat al solelh ; Far la pòta : far lo morre / far la mona / fonhar. Pòtas e pòtas / pòts e pòts : labras contra labras. Pòta a pòta, lèvre contre
lèvre. (v. Ubaud Dicort e TdF) pòta de lèbre (m. e f.) [nf (v. Ubaud Dicort e TdF)]
: pòta fenduda. (v. pòtfendut) Fraire e sòrre son pòta de lèbre. pòta 2 nf, cf Ubaud Dicort : dorga. pòta 3 [veire pautra, cf Ubaud Dicort] nf : liga / rausa (fonzalhas de vin) ; potabilitat nf : qualitat de çò potable. potable, -bla : que se pòt beure. Aiga potabla. potada : contengut d'un pòt (t. a.) ; contengut d'un mòtle de fondariá. Una potada de mongetas. pòta-en-l’èr nf, cf Ubaud Dicort : « personne qui a la
lèvre supérieure très relevée » TdF pòtafendut, -uda (abs. Dicort) : personna qu'es pòta de lèbre. pòtafin, -a adj, cf Ubaud Dicort : « mignon, délicat, difficile, v. lipet » TdF ‘poto-fin’ pòtagròs, -òssa adj : persona qu'a de bravas pòtas. -POTAM : forma sufixada del grèc pòtamòs (fluvi) v. ipopotam. POTAMO- : forma prefixada de grèc pòtamòs (fluvi) potamologia : idrologia fluviala. potar (v. tr.) (v. Ubaud Dicort e Alibert) : beure en cabussant dins l'aiga ; beure a pòt de botelha. potard, -a adj e n / potarra (m. e f.) (v. potarra) :
pòtagròs, -òssa. v. pus naut. potarga nf, cf Ubaud Dicort : v. botarga. (v. TdF jos ‘poutargo’) potariá 1 nf : terralha (recipients en tèrra cuècha) potariá 2 nf (plt.) : morre de moton (Hypochria radicata) potariá pudenta (plt.) : (Crepis ftida) potarra 1 (subs.) : pòta
gròssa ; mal de pòts ;
« terme injurieux,
personne lippue » (v. TdF ‘poutarro’) ; « enfant aux lèvres
lippues »
(Alibert). potarra 2 (adj. m. e f.) (abs. Dicort e TdF) :
labrut, -uda (qu'a de bravas pòtas). (v. potarron 2 e potard) potarrada : brava potada. Una potarrada de mongilhs-ris. potarràs : pòt grandàs / topinàs. potarri nm, cf Ubaud Dicort :
v. potarra 1. (v. TdF jos ‘poutarro’) potarron 1 nm : pòt pichon / topinon. potarron 2, -a / potarrut, -uda adj e n :
potarra v. potarra 2, « lippu,
ue » (v. TdF ‘poutarrou
2’ e ‘poutarru’). potàs : pòt grand. potassa nf : carbonat de potassi (de potassium) (lat.) potassi nm / potassium (lat.) (abs. Dicort) : « potassium » (v. Ubaud Dicc. scient. p. 396), mena de metal / potassa caustica. potassic, -a : que conten de potassi ; relatiu, -iva a la potassi. potasson nm, cf Ubaud Dicort :
« gade Pollack, poisson de mer » (v. TdF) potat : contengut d'un pòt. potatge : bolhon de legums o de carn ; ragost / fricòt. potatgièr 1 nm : fogairon / fogal de cosina ; òrt. potatgièr 2, -ièira (abs. Dicort) : relatiu, -iva a la cosina. Plantas potatgièiras
(v.
ortalha /
ortalécia (v.
Rapin ‘potager 1’)). potèca nf, cf Ubaud Dicort :
« personne toujours malade, personne infirme, impotente, v. ipotèca » (v. TdF) potecon nm, cf Ubaud Dicort (v. potèca) : « enfant
maladif, petit malingre » TdF potega nf, cf Ubaud Dicort :
« mauvais vin, vin pourri » TdF potejar 1 v, cf Ubaud Dicort :
« v tr et intr, baiser sur les lèvres,
embrasser ; faire la moue, pleurnicher ; t. de couturière,
grimacer » TdF potejar 2 v, cf Ubaud Dicort :
« v intr, ballotter » TdF ‘pouteja 2’ potèl nm, cf Ubaud Dicort :
v. potet 2. (v. TdF jos ‘poutet 2’) potèl (far -) (v. intr.) :far potet / far un pauc la pòta / fonhar. potena nf, cf Ubaud Dicort :
« ruban de mer, poisson » TdF poténcia : poder ; fòrça d'un motor de maquina ; possibilitat ; forca (instrument de suplici d'autres còps) La poténcia de Dieu. Poténcia d'un motor. Existir en poténcia. Las poténcias
celèstas. Foguèt condemnat, lo paure el, a la poténcia. potencial 1 nm : t. tecn. de fisica, de mat., de biologia... ; estat electric d'un conductor al regard d'un autre ; poder de desvolopament ; capacitats fisicas o intellectualas de q.q. ; capacitat d'accion o de produccion d'un país La diferéncia de potencial se mesura en vòlts. Lo potencial economic
american nos afraba. Potencial morfogenitic. potencial 2, -a adj : qu'existís en poténcia, mas pas en realitat ; mòde verbal qu'exprima la possibilitat. Energia potenciala. Qualitat potenciala. Mòde potencial /
Potencial : Se
metèsse a plòure... potencialament adv : virtualament. potencialitat nf : caractèr de çò qu'existís en potencia ; possibilitat. potencializacion : accion d'unes remèdis que lor potencialitat es augmentada per l'accion d'una autre remèdi. potencializar (v. tr.) : amodar una potencializacion. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|