plasmocit : cellula liura dels teissuts que son nucli es excentric, e son citoplasma basofil.

plasmocitoïde, -da : que revèrta un plasmocit.

plasmocitòma (m.) : tumor ossosa que i predominan los plasmocits.

plasmocitomatòsi (f.) : afeccion caracterizada per la proliferacion dels plasmocits.

plasmocitosarcòma (m.) : plasmocitòma constituit de plasmicits atipics e que son evolucion es maligna.

plasmocitòsi (f.) : preséncia dins lo sang d'un nombre mai o mens grand de plasmocits.

plasmodicida (m. e f.) : que tua lo plasmodium (lat.)

plasmodium (lat.) : parasit del paludisme.

plasmolisi (f.) : fenomèn d'osmòsi a travèrs las membranas de las cellulas.

plasmolisar (v. tr.) : amodar la plasmodisi dins una cellula.

plasmòma (m.) : granulòma (m.)

plasmoquimia : estudi quimic dels plasmàs.

plasmoquinasa : enzim inactiu del plasmà.

plassura nf, cf Ubaud Dicort : « défaut dans une peau à gand » TdF

-PLAST / -PLASTIA : formas sufixadas del grèc plassein (faiçonar) que dona tota una tièira de tèrmes tecnics per designar una reparacion d'organ.  v. palatoplastia – valvuloplastia.

plastia : tota operacion de cirurgia plastica.

plastic 1 nm : mena d'explosiu ; matèria plastica.

plastic 2, -a adj : relatiu, -iva a l'art e a l'elaboracion de las formas ; polit, -ida de forma ; de bon trabalhar.

Trabalh plastic.

Las arts plasticas.

Òbra plastica.

Operacion plastica.

Un estil plastic.

Matèria plastica. (v. çai jos)

L'argila es fòrça plastica.

plastica (matèria -) nf : matèria sintetica que pòt èsser modulada o motlada, a caud, jos pression.

plastica nf : biais especific d'escalprar ; ensemble de las formas d'una persona o d'una òbra d'art.

La plastica grèca.

Una polida plastica.

plasticaire, -aira : persona que plastica un airal, un ostal...

plasticament adv, cf Ubaud Dicort : « plastiquement » (Rapin)

plasticar (v. tr.) : far sautar quicòm amb de plastic.

plasticatge : accion de far sautar quicòm amb de plastic.

plastician, -a : artista que fa de recèrcas de plastica pura ; cirurgian, -a que fa d'operacions plasticas.

plasticitat nf : qualitat de matèrias que pòdon revestir diferentas formas ; capacitat d'una persona a s'adaptar.

Plasticitat de caractèr.

plastificacion : accion o resulta de plastificar.

plastificant, -a adj e nm, cf Ubaud Dicort : « plastifiant, -e » (Per Noste,  Laus)

plastificar (v. tr.) : recobrir quicòm de matèria plastica.

Plastificar la cobèrta d'un libre.

plastrar (v. tr.) : gipar (recobrir quicòm d'una sisa de plastre)

plastrariá : peirièira que se'n tira la pèira de plastre ; airal que i s'aprèsta lo plastre.

plastràs : ensemble de matèrias de demolicion d'un edifici.

plastre : mena de polvera blanca que fa pasta amb l'aiga, que se pren rapidament e qu'es utilizada per bastir o per escalprar. (v. gip)

plastrièira : plastrariá. v. pus naut.

plastrièr nm, -ièira : persona que trabalha amb de plastre.

plastron : pèça de la coirassa que cobrissiá la peitrina ; pèça d'estòfa sul davant d'un bombet (casabèc de femna) o d'una camisa d'òme ; pèça de cuèr o de tela emborrada que los mèstres d'armas se'n cobrisson la peitrina ; placa de plomb qu'un escafandrièr se penja sus la peitrina e dins l'esquina ; partida ventrala de la coirassa d'una tartuga ; zòna d'induracion a l'entorn d'un airal inflamatòri (med.)

plastronar (v. tr.) : garnir d'un plastron (t. a.) ; s'encreire / se conflar / far lo confleta.

plastronar (se) : se gandir amb un plastron.

plastrunhar (v. intr.) : patolhar (caminar o trepar dins l'aiga)

plasturgia nf, cf Ubaud Dicort : « (techn.) plasturgie »

plat 1 (subs. m.) : pèça de vaissèla pus granda e pus fonza qu'una escudèla ; aliments que son dins un plat ; bacin de glèisa per far la quista.

Un plat de mongetas.

Plat barbièr / plat de barba, plat à barbe. (v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘barbo’)

Passar lo plat : far la quista.

 

plat 2, -a adj : planièr, -ièira ; sens cap de personalitat.

Lo plat país : Belgica.

Reflexions platas.

D’a plat, de plat.

Tot a plat, entièrement, sans rien laisser.

(v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘plat 2’)

plata nf : « grand plat d’étain qu’on décernait en prix aux vainqueurs des jeux gymniques.... ; plaque de tôle [v. L. 297] » ; pèça de fèrre que gandissiá un cep de mossa o de brabant ; partida planièira d'un cep de mossa o de brabant ; « surface plane, plateau... » (v. TdF) ; mena de dança.

Plata de ròda, bandage de roue. (v. TdF)

platabanda : faissa de tèrra estrecha qu'enròda un òrt o un jardin e que i se planta mai que mai de flors.

Una platabanda de margaridas.

platada nf : v. platat.

plataforma nf : superficia planièira pus nauta que lo pelsòl ; ensemble d'idèas per fargar un programa (t. a.) ; « grenier à foin » (v. Alibert)

Plataforma continentala. Plataforma petrolièira.

Plataforma de lançament.

Plataforma espaciala.

Plataforma electorala.

plataformeta nf, cf Ubaud Dicort : « petite plate-forme » TdF ‘plato-fourmeto’

platament : sens cap d'originalitat ; amb platitud.

platana (f.) / platanièr (m.) : mena d'arbre (Platanus orientalis)

plataràs / platàs : plat fòrt gròs ; plat fòrt plen.

Un plataràs de mongilhs.

platassa : superficia plana fòrt granda.

platassejar (v. intr.) : jogar del plat de l'espasa ; jogar del plat de la lenga / barjacar.

platat / platada : contengut d'un plat.

Un platat de favas.

plat-bacin nm, cf Ubaud Dicort : « plat à barbe » (v. plat barbièr e jos bacin)

platbòrd nm (mar.) : breganèu (t. tecn.)

platèl nm, cf Ubaud Dicort : v. platèu (abs. Dicort) ; « (balance) plateau » (Lagarde).

platèla : òs plat, tèunhe e triangular de la partida posteriora de l'espatla e que i s'articula l'úmer ; talhador ; taca de pelatge ; escagaròl plat (Helix algira)

platelada nf, cf Ubaud Dicort : « contenu d’un plateau ; platée » TdF

platelar (v. tr.) : petaçar.

platelat, -ada adj : petaçat, -ada ; pomelat, -ada.

Cèl platelat, femna fardada son pas de durada.

platelatge nm, cf Ubaud Dicort : « rapiéçage ; hardes rapiécées, v. pedaçatge » (v. TdF)

platelet : platèu pichon ; plat pichonèl.

platet nm, cf Ubaud Dicort : « petit plat, v. platon » (v. TdF)

platèu (abs. Dicort) / platèl nm : espandi de terren relativament plat, enauçat relativament als environs ; banc de rocasses un pauc pus naut que lo nivèl de la mar ; madièr (longa pèça de fust plana e espessa)

Roergue es un país de platèus e de combas.

Platèu continental : plataforma marina costièira.

PLATI- : forma prefixada del grèc platus (ample)

platibasic, -a : que sa basa es plata e ampla.

Crani platibasic.

platicefal, -a : persona que presenta una platicefalia.

platicefalia : mena de crani aplatit que sa vòuta es subrebassa.

platifille, -a :  las fuèlhas amplas.

platilha : pichona superficia plana.

platin nm e adj inv (v. Ubaud Dicort e Basic) : « (chimie) platine » (Laus) ; « de la couleur du platine »

Un braçalet de platin.

platina (f.) (R. IV, 559) (del cast. platino) : metal preciós [v. platin] ; lesca de lard ; pèça d'arma de fuòc (t. tecn.) ; placa de metal del trauc d'una clau, d'una agulha, d'una mòstra... ; plataforma de microscòpi, d'electrofòn... ; placa de chemenèia, calfapança ; obturador ; lenga lenguda.

Un braçalet de platina. [v. platin]

Una platina de lard crèma dins lo flambador.

Una bona platina (lenga)

platinar 1 (v. tr.) : bardar de lard un pol per lo far rostir ; obturar un tudèl amb una platina ; « faire merveille du plat de la langue, v. barjar » (v. TdF)

platinar 2 v, cf Ubaud Dicort (v. platin) : « v tr, platiner » (Laus)

platinat, -ada adj. (v. platinar 2) : (quimia) « platiné, e » (v. Ubaud Dicc. scient. p. 394)

Argent platinat, argent platiné. (v. Ubaud Dicc.)

platinatge nm, cf Ubaud Dicort (v. platinar 2) : « platinage » (Laus)