|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
picapol : mena de rasim blanc ; vin blanc sec e petilhaire. (v. TdF ‘pico-poul’) picapol borret : mena de rasim roge ; vin d'aquel rasim. (v. TdF jos ‘pico-poul’) picapol negre : mena de rasim negre ; vin d'aquel rasim. pica pola [picapola] nf (v. Ubaud Dicort e TdF ‘pico-poulo’) : mena de rasim de
gruns longaruts e roges ; frucha del picapolièr ; mena de planta : (Sedum), « orpin » (Alibert) picapolièr nm (plt.) : « cep qui porte le picapol » ; falabreguièr (Celtis australis) (v. TdF ‘pico-poulié’) picar 1 (v. tr. e intr.) : clapar (tustar) ; trucar ; sonar ; curar amb un pic ; achiquetar ; trissar ; far de lenha ; cercar bregas ; mordir ; trapar al nas o a la garganta ; lardar ; ponchar amb una agulha, una pica, un boisson… ; far prusir ; escriure amb una maquina ; ofensar ; becar... Picar lo lin o lo cambe : bresar lo lin o lo cambe. Picar una letra a la maquina. Pica cinc oras. Picar de las mans. Picar una dalha. Picar a la pòrta. Picar sa femna : batre sa femna. Perlon, pica-la ! Me soi picat amb l'agulha. Las ortigas pican. Las galinas an picat tot lo
gran. picar (se) : se tustar ; se mancar / copar palhas / se desavenir ;
s'enclavelar ; se mudar en vinagre. Nos sèm picats : nos sèm mancats. Ai lo caval que s'es picat (enclavelat) picar 2 nm : (accion de picar 1) , cf Ubaud Dicort. Al picar de miègjorn, au coup de midi. (v. TdF jos ‘pica’) Es aicí lo picar de la
dalha,
c’est ici le point difficile, le noeud de l’affaire. (v. Ubaud Dicort e TdF) picaralhon nm, cf Ubaud Dicort :
v. picalhasson. (Vayssier
‘picorolhóu’) picard 1 nm : pic /
picarlhàs (aucèl) (Picus viridis) picard 2, -a adj : de doas colors (blanc e negre o blanc e rossèl) ; mancadís, -issa / susceptible, -a. Caval picard. Vaca picarda. La Joana es picarda. picarda : trast / galatàs / solièr (e non pas « mansarda » (fr.)) picardan / picardau : mena de rasim. picardia : partida de paret al dessús del darrièr ponde que i se pòt bastir una picarda. picarèl : mena de peis (Sparus vulgaris) ; (Sparus maris) picaresc [, -a adj, cf Ubaud Dicort] (del cast. picaresco) : natura d'un roman o d'una pèça de teatre que lor personatge principal es un aventurièr o un paucval. pica-rèsta nm, cf Ubaud Dicort : « t. de jeu de boule,
action de caler une boule, c’est-à-dire de remplacer celle de
son adversaire par la sienne » TdF ‘pico-rèsto’ ; « somme profond, sommeil
prolongé » TdF suppl Far un pica-rèsta,
caler une boule. (v. TdF) picarlhàs nm, cf Ubaud Dicort :
« pivert » (Vayssier ‘picorlhàs’) picarlhon nm, cf Ubaud Dicort :
« épeiche ou pic épeiche, picus major de
Linné, espèce de pic noir par-dessus et à tête
rouge » (Vayssier ‘picorlhóu’) picaròla nf / picaroleta (v. picaroleta) : « pic épeiche,
oisau » TdF [v. picarlhon (Vayssier)]), pica formic v. pus naut. picaroleta nf, cf Ubaud Dicort :
« épeichette, oiseau » TdF picarolon nm, cf Ubaud Dicort :
(v. picaroleta e picaròla) picaròt
nm, cf Ubaud Dicort :
« petit pic » (Palay jos ‘picaret’) pica sèrp [picasèrp nm, cf Ubaud Dicort] : domaisèla (mena d'insècte aqüatic de quatre alas) picason nf (v. TdF jos ‘piquesoun’) : prus / prusèsta / prusina / prusiment. picassa / pigassa : destral (pèça d'acièr plan agusada e margada long per copar d'arbres o far de lenha) picassaire / pigassaire nm (v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘picassaire’), -a : persona que pigassa. picassal [ ~ pigassal] nm,
cf Ubaud Dicort : còp de bèc ; còp
en general. picassar 1 (v. tr.) : becar ; picotar ; moscalhar / mirgalhar. (v. TdF ‘picassa 1’) picassar 2 / pigassar (v. tr.) : trabalhar lo fust amb una pigassa. (v. TdF ‘picassa 2’) picassat 1, -ada : pigalhat, -ada ; picassat 2 [ ~ pigassat], -ada adj : trabalhat, -ada amb la pigassa. picassejar ~
pigassejar v, cf Ubaud Dicort :
« v tr, travailler à la hache » (Carrasco) ; « fréquentatif de picassar
avec une nuance péjorative »
(Palay) picassejar (se) v pron : « se picoter, se becqueter » (Carrasco) picasson / pigasson nm : pigassa pichona. picat 1 nm (v. Ubaud Dicort e
Alibert) : pica (arma blanca d'autres
còps) ;
« (tissu, aviation) piqué » (Laus) picat 2, -ada adj : vengut, -uda agra (Laus) ; « frappé, piqué, pioché,
ée » (v. TdF jos ‘pica’). Vin picat. Bevenda picada. picata nf, cf Ubaud Dicort :
« bars tacheté, labrax maculatus, poisson de
mer » TdF picatalent nm (TdF
‘Pico-talènt’ ; abs. Dicort) : airal
que l'òm i crèba de fam. picatalon nm,
cf Ubaud Dicort : « oiseau imaginaire dont on parle aux petits
enfants » (v. TdF ‘pico-taloun’) ; « qui marche en appuyant, en frappant
le talon ; synonyme de fat, d’orgueilleux » (Palay ‘pique-taloû’) picatar (v. tr.) : doblet de picassar / becar ; doblet de pigalhar / moscalhar. picatarra nf / picatàs nm : pic gròs / picarlhàs (Picus viridis) picataulièr [ / picataupetas] nm (v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘pico-taulié) : trucataulièr / pintonejaire ; fug-òbra. picatenèbras nm, cf Ubaud Dicort : « crécelle, v. tarabast » (v. TdF ‘pico-tenèbro’) picatèrra nf, cf Ubaud Dicort : « perdrix à collier,
oiseau, v. perditz de mar » (v. TdF jos ‘pico-en-terro’) picatge nm,
cf Ubaud Dicort : « action de piquer,
de frapper » TdF picatièira : brega / guirguilh / querèla. picaucèl (plt.) : (Senecio vulgaris); farç / farçon d'èrbas e de carn achiquetadas. picaudon nm, cf Ubaud Dicort :
« petit fromage piquant » TdF. (v. picodon) pica vèrmes [picavèrmes] (m. s.) : escaisnom pejoratiu per «
païsan » picèa nf :
« épicéa »
(Ubaud Lexique norm. fr-oc. de bot., p. 22) picharra [veire pechièira
2 [pichièira 2], cf Ubaud Dicort] nf : recipient
que ten de 20 a 50 litres ; barricon ; bròc pichon pel vin, pel pomat... (v. Alibert e TdF jos
‘pechiero’) pichièira 1 [(Alibert), veire pechièira 1] nf : femna ibronhassa. pichièira 2 [(Alibert), veire pechièira 2] / pechièira nf : cruga (dorga / gèrla) de tres aurelhas e un galet ; gèrla per mólzer. pichieiràs [veire pechieiràs] nm : pichièr bèl. pichieirat [veire pechieirat] nm, pichieirada [veire pechieirada] : contengut d'un pichièr. pichièr nm [e derivats, veire pechièr, cf Ubaud Dicort] (los 2, R IV, 535) : bròc pichon pel vin, pel pomat... picholina : mena d'oliva. pichon, -a / pichòt, -a (adj. e subs.) : contrari de grand, -a ; drollon, drolleta. pichonalha nf (abs. Dicort) : los
pichons en general,
« marmaille » (Fettuciari). (v. pichotalha) La pichonalha a pas jamai rason. pichonament / pichòtament adv : estrechament ; mesquinament. Èsser acomodat
pichonament. Se comportar pichonament. pichonar v, cf Ubaud Dicort :
« v intr, (fam.) accoucher »
(Laus). (v. enfantar) pichonàs, -assa adj e n : augmentatiu de pichon, -a, « fort petit ; grand garçon » TdF. pichon caul nm (v. Alibert ; abs. Dicort) : mena de campairòl (Boletus luteus) pichonejar v, cf Ubaud Dicort :
« v intr, faire l’enfant, v. enfantejar » (v. TdF) pichonèl, -a / pichonet, -a adj e n : diminutius de pichon, -a. pichonetat nf (v. Ubaud Dicort e TdF) : estat de çò pichon ; mesquinariá. pichon-filh (v. p. 20,
1°c) [pichon filh ~
felen] nm,
cf Ubaud Dicort : felen, « petit-fils » (Laus). pichona-filha (v. p. 20,
1°c) [pichona filha ~
felena] nf,
cf Ubaud Dicort] : felena, « petite-fille » (Laus). pichon lach (abs. Dicort) : gaspa. v. gaspa. |
|
pichon-mèstre (abs. Dicort) : v. cambafin (v. TdF ’cambo-fin’) pichon-nebot, pichona-neboda (abs. Dicort) : felen, felena (per extension). (v. rèirenebot,
-oda) pichon rove (abs. Dicort) (plt.) : (Teucrium Chamaedryis). (v.
pichòt rove) pichons
enfants ~ felens nm pl,
cf Ubaud Dicort :
« petits-enfants » (Laus) pichorlin pelut nm (Alibert ; abs. Dicort) : mena d'agram pelut. pichòt, -a adj e n : v. pichon. pichotalha nf sing,
cf Ubaud Dicort : « les petits, la
marmaille » (TdF ‘pichoutaio’) pichòtament adv, cf Ubaud Dicort : v. pichonament.
pichotàs,
-assa n, cf
Ubaud Dicort : « grand
garçon, bon garçon, grosse fille » TdF pichotesa nf,
cf Ubaud Dicort : « petitesse, v. pichonetat ; bas âge, enfance »
(v. TdF
‘pichoutesso’) pichotet, -a adj e n : v. pichonet. pichòt òme nm, cf Ubaud Dicort :
« le sommeil, le besoin de dormir, en Languedoc, parce qu’on
fait croire aux enfants lorsqu’ils ont les yeux gros de sommeil, que
c’est un petit homme qui pose les pieds dessus pour les
fermer » (v. TdF ‘pichot-ome’) pichotonet, -a adj e n, cf Ubaud Dicort : v. pichotet. (v. TdF jos ‘pichoutet’).
(v. pichonèl) pichòt rove nm, cf Ubaud Dicort : « germandrée
petit-chêne, plante » (v. TdF ‘pichot-rouve’
e Vayssier) pichotum nm sing, cf Ubaud Dicort :
(v. pichotesa) picnomètre nm, cf Ubaud Dicort : (chim.) « pycnomètre » (Rapin) picodon nm, cf Ubaud Dicort :
« (tome de chèvre) picaudon » (Fettucari) picòla nf,
cf Ubaud Dicort : « petite pioche de
jardinage » (Brun
Glossari Oc-Fr) ; « pioche,
houe carrée, v. trenca ;
hache, petite hache, v. destral »
(v. TdF) picolar v, cf Ubaud Dicort :
v. picolejar. (v. TdF jos ‘picouleja’) picolat nm, cf Ubaud Dicort :
« sorte de mets catalan, usité en Roussillon » TdF picolejaire, -aira n, cf Ubaud Dicort : « piocheur, euse, v. trenquejaire » (v. TdF) picolejar v, cf Ubaud Dicort :
« v intr, piocher, travailler avec la pioche ou le pic, v. trenquejar » (v. TdF) picolet nm, cf Ubaud Dicort :
« picolet, petit crampon qui retient le pêne dans la
serrure » TdF picoleta nf, cf Ubaud Dicort :
« hachette, petite hache, v. destraleta » (v. TdF) picolon n, cf Ubaud Dicort :
« piochon, petite pioche, v. trenqueta » (v. TdF) picon nm : pic pichonèl (t. a.) : (aucèl o cima de truca) ; pal ; espicon ; estarengla ; escalon ; batalh de campana ; « clochette en tôle, sonnaille de troupeau, v. sonalha ; turbulent, dissipé, étourdi, v. cascavèl ». (v. TdF e suppl) picona nf, cf Ubaud Dicort :
(v. picon) piconar (v. tr.) : espiconar (metre un espicon) ; trabalhar la tèrra amb un pic. piconariá nf, cf Ubaud Dicort : « dissipation d’un
enfant, turbulence » TdF piconejaire, -aira n, cf Ubaud Dicort : « celui, celle qui tapote, qui
houspille, qui se plaît à faire sonner les cloches » TdF (v. çai jos) piconejar (v. tr.) : « v tr et intr, donner de petits coups, tapoter ; se houspiller, folâtrer », picanhejar / carquinhar / carquinhejar ; « faire sonner une cloche, agiter des sonnettes » (v. TdF). Se piconejan de contunh. piconet nm, cf Ubaud Dicort :
(v. picon) piconièr nm, cf Ubaud Dicort : « fabricant de sonnailles,
marchand de clarines » TdF picoral nm, cf Ubaud Dicort :
v. picalhàs. (v. Vayssier jos
‘picorlhàs’) picoral blau nm, cf Ubaud Dicort :
(v.
pic blau) picorar (v. tr. et intr) : « picorer, aller à la picorée » TdF ; becar quicòm (en parlant d'aucèls o de galinas) ; culhir un grun (en parlant de personas), Picorar un grun de rasim. picorea [picorèa] nf : pilhatge. picorejaire, -aira n, cf Ubaud Dicort : « picoreur, maraudeur, v. arborilhaire » picorejar (v. tr.) : frequentatiu de picorar : pilhar (v. TdF jos ‘picoura’) ; manjar fòrt pauc. picorèla : piqueta (poda / cotèl de vendemiaira) picorèu nm, cf Ubaud Dicort :
« navet, v. nabet » (v. TdF) picòssa nf, cf Ubaud Dicort :
« hache à deux mains, hache de fendeur de bois, hache de
marin, v. destral » (v. TdF) picossin nm, cf Ubaud Dicort :
« hachereau, hachette, hache d’arme, v. destralon » (v. TdF) picosson nm, cf Ubaud Dicort :
« hache en forme de couteau, couperet, v. picasson » (v. TdF) picòt : espina ; pic pichon ; mena de pichona bordadura de dentèla. picòta : clavelina de las fedas ; variòla negra. picòta fòla / picotin : mena de variòla (R. V, 460). picòta negra nf, cf Ubaud Dicort : « variole noire » (v. picòta) picotada nf, cf Ubaud Dicort :
« piqûre que fait un oiseau en becquetant ;
picotement » TdF picotadura nf, cf Ubaud Dicort :
« traces de petite vérole » TdF picòtament nm, cf Ubaud Dicort : « picotement, v. piqueson » (v. TdF ‘picoutamen’) picotar (v. intr. e tr.) : amodar una sensacion de picotadís ; picar amb lo bèc (doblet de picorar) ; « tacheter ; agacer, taquiner ; couper menu » TdF picotariá nf, cf Ubaud Dicort : « taquinerie, petite pique,
discussion, altercation » TdF picotatge nm, cf Ubaud Dicort :
« action de picoter » TdF picotejada nf, cf Ubaud Dicort :
(v. picotejar, picotada) picotejar (v. intr. e tr.) : frequentatiu de picotar. (v. TdF jos ‘picouta’) picotin nm, cf Ubaud Dicort :
« picotin, petite mesure d’avoine » (v. TdF) ;
v. picòta fòla. picoton nm, cf Ubaud Dicort :
« petite chopine » TdF picotós, -osa : qu'a la picòta. picrat nm, cf Ubaud Dicort :
« t. de chimie, picrate » TdF ;
« (pop.)
pinard » (Per
Noste) picric adj m, cf Ubaud Dicort :
Acid(e)
picric, acide picrique. (v. Ubaud Dicc. scient. p. 393) pictografia : biais d'escriure amb de pictogramas. pictografic, -a : relatiu, -iva a la pictografia. pictograma (m.) : signe o ieroglif per exprimir una idèa. pictural, -a adj, cf Ubaud Dicort :
« pictural, -e » (Laus, Basic) picum nm, cf Ubaud Dicort :
« terre qui doit être cultivée à la pioche,
terrain à bécher » TdF pieça
nf, cf Ubaud Dicort :
« pièce d’étoffe ou de toile que les femmes,
dans certains pays, portent devant la poitrine au-dessus du tablier, bavette
de tablier, v. bavarèla » (v. TdF ‘piesso’) pieçau
nm, cf Ubaud Dicort :
« t ; de verrerie, nom de l’ouvrier qui fait les
pièces les plus délicates » (v. TdF ‘piessau’) pièch / pieit [veire pièch, cf Ubaud Dicort] nm : pitral / peitrina ; popa / sen ; teta d'animal. (v. TdF jos ‘pies’) « Perqué Tolosa
la nuèch ? Un sisclal que s'esperlonga... La femna gròssa del
pièch dins una carrièira longa... » (J.B.) pièchredond
nm, cf Ubaud Dicort :
« (poitrine ronde) marouette, oiseau de marais » TdF ‘pies-redoun’ pièchrós
nm, cf Ubaud Dicort :
« (poitrine rousse) bécasseau cocorli, oiseau de
marais, v. charlòt-becassina » (v. TdF ‘pies-rous’) pièchverd
nm, cf Ubaud Dicort :
« (poitrine verte) nom qu’on donne à diverses
espèces de chevalier, oiseaux de marais » (v. TdF ‘pies-verd’) pièg (adv.) (R. IV, 535) : pus grèu ; pus marrit, « pis » (v. Alibert). Tant pièg ! : que s'acomòde ! / Que l'ase se fota ! piège nm (Alibert ; abs. Dicort) : pièja. v. pus bas. pièger adj (m. e f.) : pus grèu, -èva ; pus marrit, -ida. L'enfant es meissant, la filha es pièger. De pièger en pièger, de mal en pis. (v. Ubaud Dicort e Alibert). Pièire Joan Maria : autor occitan roergàs (1954-1998). pièja / apièja nf : pal de fust, fusta de ciment, de metal... que se clavan dins lo pelsòl o dins de ciment e que s'apèvan contra una paret, una pila, un ostal... per los empachar de tombar. Metre una pièja a un ostal. piejadís : accion de metre una pièja. |
|
|
|
|
|
|