|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ocupar (v. tr.) : prene possession d'un airal ; emplegar q.q. per far quicòm. Ocupar un país. Ocupar q.q. ocupar (s') : demorar pas desocupat, -ada / far quicòm. ocupatiu, -iva : bon, -a per ocupar q.q. Activitat ocupativa. ocupejar (s’) v pron, cf Ubaud Dicort : « s’occuper pour se
distraire, faire semblant de travailler, v. trabalhejar » (v. TdF ‘óucupeja’) ocurréncia : encontre / escasença ; aparicion d'un element lingüistic dins un corpus. ocurrent, -a adj : (t. tecn. de liturgia o de ling.), « occurrent, -e » (Laus) Tèrmes ocurrents. Fèstas ocurrentas : que tomban lo meteis jorn. ocúrrer (arc.) v, cf Ubaud Dicort : v. ocórrer. òda nf : mena de poèma liric. odalisca nf : esclava o concubina d'arèm. -ÒDE : forma sufixada del grèc hòdòs (camin) v . anòde - electròde. òdi (m.) : sentiment violent d'asir, de malvolença, d'aversion ; fasti / refasti / repugnància / repulsion. Aver en òdi / prendre en òdi : asirar. Venir en òdi : far refasti / repugnar (R. IV, 669). -ODIA : forma sufixada del grèc òdè (cant) v. melodia - prosodia - psalmodia. òdia nf, cf Ubaud Dicort : asir / asirança : repulsion violenta. odiar v, cf Ubaud Dicort :
« v tr, haïr,
détester, v. asirar » (v. TdF ; e Per Noste) Odília [Odila] : prenom (doblet d'Audila) Odilon : prenom. odiós, -a : que ven en òdi / que repugna. Comportament odiós. odiosament : d'un biais odiós. odissèia [Odissèa n pr f, cf Ubaud Dicort] : famós poèma d'Omèr ; odissèa nf : viatge claufit d'aventuras. ODO- : forma prefixada del grèc hòdòs (camin) odograf : odomètre / podomètre (instrument que marca lo nombre de passes d'un caminaire e la distància cobèrta) odografia : descripcion dels camins, de las carrièiras. odomètre : odograf. v. çaisús. odometria : distància cobèrta a pè. odometric, -a : relatiu, -iva a l'odometria. odonat : insècte artropòde de la familha dels odonats. odonats (m. pl.) : familha d'insèctes. ODONT- : forma prefixada del grèc òdós, -òntòs (dent) -ODONT : forma sufixada del mot grèc çaisús. v. mastodont - monodont. odontalgia : mal de dents. ODONTO- : v. ODONT- odontoblast : cellula gròssa de la pulpa dentària. odontocèt : mamifèr cetacèu del sosòrdre dels odontocèts. odontocèts (m. pl.) : sosòrdre de l'òrdre dels cetacèus. odontocia : diminucion de la consisténcia de las dents. odontogenèsi (f.) : procediments de formacion de las dents. odontogenia : estudi de la formacion de las dents. odontografia : radiografia de las dents. odontoïd [odontoïde], -da adj : en forma de dent (t. a.) odontològ, -a : especialista (m. e f.) d'odontologia. odontologia : anatomia de las dents ; sciéncia de las malautiás de las dents e de lors tractaments. odontologic, -a : relatiu, -iva a l'odontologia. odontòma (m.) : mena de tumor dentària. odontorragia : emorragia après ablacion d'una dent. odor (f.) : sentor en general ; flaira / flairor ; nolença / òlga / perfum / redoléncia / sentor agradiva. odorable, -bla adj, cf Ubaud Dicort : « que l’on
peut odorer, dont on peut percevoir l’odeur » TdF ’oudourable’ odorament : accion de flairar, de sentir. odorant, -a : que sentís a bon. odorar (v. tr.) : flairar / sentir. odorat nm : sens que percep las odors. odoratiu, -iva adj, cf Ubaud Dicort :
« t sc, olfactif, ive » TdF ‘óudouratiéu’.
(v. olfactiu) odoreta nf, cf Ubaud Dicort :
« petit odeur, fumet » TdF odorifèr, -a : nolent, -a (que difusa una bona sentor) odorós, -osa adj / odorodós, -osa (abs. Dicort) : odorant, -a. v. pus naut. odós, -osa adj, cf
Ubaud Dicort : v. odorós. (v. TdF jos ‘òudourous’) |
|
oèd (< arab) nm, cf Ubaud Dicort :
« oued » (Sèrras-Ess.) oelha nf : feda (feme
del moton). (v. oelhas) oelhas (f. pl.) : pòble d'un pastre espiritual. oelhièr nm, -ièira : pastre (t. a.), « berger (de brebis) » (Laus) oèst : ponent (airal que i se colca lo solelh) of ! : interj. que marca opression, dolor, solatjament. ofega (abs. Dicort) : accion d'ofegar o de
s'ofegar. (v. ofegament) ofegador, -airitz (abs. Dicort) :
qu'ofega (ofegant, -a). (v. ofegant) Fum ofegador. Calor ofegairitz. ofegament nm (abs. Dicort) : accion d'ofegar o de s'ofegar, « suffocation » (Laus). ofegant, -a adj (abs. Dicort) : sufocant, -a, « étouffant, -e » (Laus). ofegar (v. tr.) , cf Ubaud Dicort (R. VI, 25) : estofar (empachar de respirar). Ofegar lo fuòc. ofegar (s') : s'estofar ; sufocar. S'ofegar de plors. S'ofegar de calor. ofegat, -ada adj : estofat, -ada ; « suffoqué, ée » (v. TdF jos ‘oufega’). Ofegat d'indignacion. ofegós, -osa (abs. Dicort) : sufocador, -airitz (que sufòca). (v. ofegant) ofegue nm, cf Ubaud Dicort :
« variété de froment rouge » (v. TdF) ofensa : accion o resulta d'ofensar ; acte o paraula que macan (s.f.) q.q. ; tot çò que maca (s.f.) q.q. ; otratge ; pecat. Ofensa a la pudor. Ofensa a Dieu. Perdonar las ofensas (t. a.) ofensaire, -aira [~ -airitz] n : persona qu'ofensa. ofensant, -a : qu'ofensa. ofensar (v. tr.) : macar (s. f.) / otratjar /
molestar. Ofensar Dieu. Ofensar la vista. Ofensar las aurelhas. ofensar (s') : se sentir otrajat ; se sentir molestat (R. IV, 247). ofensat, -ada adj, cf Ubaud Dicort :
« offensé, ée ; atteint d’une
hernie » TdF jos
‘óufensa’ ofensiu, -iva : qu'ataca (t. a.) Arma ofensiva. Paraula ofensiva. ofensiva : ataca. Passar a l'ofensiva. ofensivament : d'un biais ofensiu. ofensor nm, -a : persona qu'ofensa o qu'a ofensat. ofèrt, -a adj, cf Ubaud Dicort : « offert, erte » TdF jos ‘óufri’ ofèrta : accion o resulta d'ofrir o de s'ofrir ; çò ofèrt ; oblacion. Las ofèrtas de la
messa. Lei de l'ofèrta e de la demanda. ofertòri nm: ofèrta del pan e del vin de la messa abans la consecracion. off (angl. off,
fòra de) : Votz off (votz de q.q. que l'òm vei pas) Festival off : festival marginal. offset (angl.) [ofset, cf Ubaud Dicort] nm : tecnica d'impression. offshore (angl.) : en mar desliura / en plena mar. OFI- / OFIO- : forma prefixada del grèc òphis (sèrp) v. ofiasi - ofioïde, -da - ofioglòs. ofiasi : alopecia parciala que revèrta la pèl d'una sèrp. ofici nm : carga / fonccion ; breviari (pregàrias oficialas d'un prèire e dels religioses sèt còps per jorn) : matinas, laudas, tèrça, sèxta, nòna, vèspras, completas (L. 87) ; ensemble de pregàrias o de ceremoniás publicas. Ofici de jutge. Dire l'Ofici. Ofici dels mòrts oficial 1 nm : jutge màger que constata sus pròvas, e après tot un fum de recèrcas, qu'un pretendut maridatge de glèisa es pas estat jamai valid. oficial 2, -a adj e n : public, -a ; legal, -a ; garentit, -da per l'autoritat ; notòri, -òria (conegut, -uda de totes) ; persona qu'es una autoritat publica. Declaracion oficiala. Canditat oficial. Jornal oficial. Los oficials. oficialament : d'un biais oficial. oficialitat nf : jurisdiccion, tribunal d'un oficial ; carga d'oficial ; airal que l'oficial i fa la justícia. oficializacion : accion d'oficializar quicòm. oficializar (v. tr.) : far venir oficial, public. oficiant, -a adj e n : prèire que ditz la messa o fa un autre ofici ; monja de setmana al còr de cant. oficiar (v. tr.) : celebrar la messa ; celebrar un ofici. oficièira nf, cf Ubaud Dicort : « Un sabre a
l’oficièira, un sabre d’officier » (v. TdF jos ‘óuficié’) oficieiron nm, cf Ubaud Dicort :
(v. oficieiròt) oficieiròt nm, cf Ubaud Dicort : « petit officier » (Rapin) oficièr nm, oficièira nf (v. oficieira) : militar, -a naut galonat, -ada (a partir de loctenent en segond) ; titular, -a d'una carga ; grad dins d'unas institucions. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|