|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
« marana » 1 (malandra) : v. marrana 2.
marana 2 (Azaïs ‘marano 2’ ; non preconizat Dicort) : vas de fonta per far
còire d'unes aliments en los tressecant. (v. marrana
1) maranatà : (orason jaculatòria aramèa (mâran-atâ) dels primièrs crestians) : Nòstre Sénher, vèni ! marangoin nm, cf Ubaud Dicort :
« maringouin, insecte d’Amérique » TdF maranha nf, cf Ubaud Dicort :
v. marrana 2. (v. TdF jos ‘marrano’) maraniau nm, cf Ubaud Dicort :
« cri du chat, v. mamiau ; cri des enfants qui jouent
à cache-cache » TdF suppl marasca nf, cf Ubaud Dicort :
« cerise sauvage » (v. TdF) marasme nm, cf Ubaud Dicort :
« (méd., cachexie aiguë) marasme » (Per
Noste) ; « (stagnation économique)
marasme » (Rapin) marasquin nm, cf Ubaud Dicort :
« marasquin, liqueur de cerises » TdF maratge : ribatge / riba de la mar ; plaja. maraton nm, cf Ubaud Dicort :
« marathon » (Basic) maratonista n (dels dos genres), cf Ubaud Dicort :
« marathonien » (Sèrras-Ess.) [Per
Noste : maratonian] maraud, -a adj e n, cf Ubaud Dicort : « maraud,
aude, fripon, onne, coquin, ine ; espiègle, lutin ;
maladroit, imbécile » (v. TdF) marauda nf, cf Ubaud Dicort :
« maraude » TdF Anar a
marauda, aller en maraude. (v. TdF) maraudaire,
-aira (~ -airitz) adj e n, cf Ubaud Dicort : « maraudeur,
euse » (v. TdF) maraudar v, cf Ubaud Dicort :
« v intr, marauder » (v. TdF) maraudariá
nf, cf Ubaud Dicort :
« habitude de marauder, vie de maraudeur » TdF maraudàs,
-assa adj e n, cf Ubaud Dicort : « grand
maraud, grosse coquine » TdF maraudatge
nm, cf Ubaud Dicort :
« maraudage » TdF maraudejar
v, cf Ubaud Dicort :
v. maraudar. (v. TdF jos ‘marauda’) maraudisa nf, cf Ubaud Dicort :
« espièglerie, trait de maraud » TdF maraudòt,
-a adj
e n
(v. Ubaud Dicort) : « espiègle » (Carrasco) « maravelhar » : desf. de l.p. v. meravilhar. « maravilha » : desf. de l.p. v. meravilha. marbiu !
/ marbora ! interj,
cf Ubaud Dicort : « impréc.,
morbleu, mordienne, v. mardisca » (v. TdF jos ‘marbiéu’) marbrada : formatge de pòrc. marbradura : marca sus la pèl que revèrta un marbre
venat ; imitacion de las venas del marbre. marbraire nm, cf Ubaud Dicort :
« marbreur, celui qui marbre du papier » TdF ‘mabraire’ marbrar (v. tr.) : imitar las venas del marbre. marbrariá
nf, cf Ubaud Dicort :
« marbrerie ; revêtement de marbre » TdF jos ‘mabrarié’ marbrat,
-ada adj, cf Ubaud Dicort : « marbré, ée,
qui a des veines comme le marbre ; écervelé,
timbré, ée » TdF jos ‘mabra’ marbre : pèira calquièira blanca, negra o venada. Demorar de marbre : demorar insensible. marbreta nf, cf Ubaud Dicort :
« petite boule de marbre qui sert à des jeux
d’enfants, v. bilha 2 » (v. TdF jos ‘mabreto’) marbrièira
nf, cf Ubaud Dicort :
« marbrière » TdF jos ‘mabriero’ marbrièr nm, cf Ubaud Dicort, -ièira : persona que trabalha lo marbre ; « écervelé, toqué, fou » TdF jos ‘mabrié’. marbrin [, -a] adj : de marbre Marc : prenom. marc 1 nm : pes ancian per l'aur e l'argent ; « (monnaie) mark » (Rapin) ; marc 2 nm : branca d'arbre mèstra ; gròssa pèça de fust que supòrta la mag del truèlh (v. çai jos) ; Marc de
premsa, madrier d’un pressoir, la
pièce qui est pressée par les vis. (v. Ubaud Dicort e TdF) marc 3 nm : residú de rasim, de cafè. març : mes tresen de l'annada. marca : caracteristica ; traça ; entalha ; tropèl de fedas ; vacada ; marcha (país que fa talvera) Per marca d’aquò, pour preuve de cela. Per marca de qué, en foi de quoi. (v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘marc’) marca de se loc adv, cf Ubaud Dicort :
« cela le prouve, c’est pour cela,
évidemment » TdF jos ‘marca’ Marca (la -) : la femna de Marc. Marcabrun (TdF) [Marcabrú, cf Ubaud Dicort] n pr m : famós trobador occitan de Gasconha (s. XII). marçada nf, cf Ubaud Dicort :
« durée du mois de mars ; giboulée » TdF ‘marsado’ marcadissa : airal marcat. marcadoira nf : marcha (tròç de fèrre que lo pè i s'apèva dessús ) per enfonzar lo palabés (palavèrs / andusac) (t.a.) ; « marqueuse » (Laus) marcador nm : l'airal que i se marca quicòm dessús ; « marqueur » (Laus). marcaire, -aira [~ -airitz] n : persona que marca (t. a.) Marçal : prenom. marcamal 1 (adj. inv.) (abs. Dicort) : morrut, -uda / malcarat, -ada. marcamal 2 nm, cf Ubaud Dicort : « homme de mauvaise
mine » TdF jos
‘marco-mau’ ; « le mauvais
sort » (Laus) Marcamal n pr m : escaisnom de persona morruda (reguèrga) (v. marcamal 2) Marcamal se passeja ! (l.p.) : es morrut que jamai ; gara ! marcant, -a adj : que laissa un sovenir perdurable. 1999 foguèt una annada marcanta pels auristres. marcapagina nm, cf Ubaud Dicort :
« signet » (Per Noste) marcar / mercar [veire marcar, cf Ubaud Dicort] (v. tr. e intr.) : metre una marca sus quicòm ; laissar un creuge ; indicar / senhalar / far notar quicòm ; se ganhar un punt a tal o tal jòc ; seguir de prèp totes los movements d'un autre jogaire ; començar de grandir (en parlant dels arbres) ; aver de dents que permeton de dire l'atge (R. III, 235) d'un animal ; gaissar ; borronar ; calcigar / caucigar ; marchar. marcar (se) : se far una taca ; se far un creuge. marçar v, cf Ubaud Dicort :
« v tr, pourrir, corrompre » TdF ‘marsa’ marcarèl : instrument per marcar. marcassin nm, cf Ubaud Dicort :
« marcassin, petit de la laie » TdF marcassinejar v, cf Ubaud Dicort :
« v intr, gribouiller, griffonner, barbouiller » TdF marcassita nf, cf Ubaud Dicort :
« marcassite, substance minérale » TdF marcasuau n, cf Ubaud Dicort :
« matois, sournois, rusé » TdF jos ‘marcho-siau’ marcat 1, -ada : p.p. de marcar (t.
a.), « marqué,
ée » TdF jos ‘marca’ Papièr
marcat, papier marqué, ou
timbré » (v. TdF) marcat 2 nm (abs. Dicort) : papièr marcat / papièr timbrat. (v. marcat 1) marcatemps nm, cf Ubaud Dicort :
« malarmat, poisson de mer, qu’on fait sécher pour le
suspendre au bout d’une ficelle, afin de s’en servir en guise de
baromètre » TdF ‘marco-tèms’ marcatica nf :
« marketing » (Per Noste, Basic). (v. mercatica) marce, -ça adj, cf Ubaud Dicort : « flétri, ie,
fané, ée ; perclus, use, v. marfe plus
usité » (v. TdF) marcejada : marcencada. v. marcencada. marcejar (v. impers.) : far un temps fòl de mes de març. (v. TdF ‘marseja’) Marcèl - Marcèu - Marcelon - Marcèla - Marcelin - Marcelina : prenoms. marcenc, -a / marcesc, -a adj, cf Ubaud Dicort : « du mois de mars », semenat, -ada al mes de març. (v. TdF jos ‘marsen’) Blat marcenc. Civada marcenca. Los
marcencs o marcesques, les mars, les
grains qu’on sème en mars, tels que orge, avoine, lentilles,
ers, millet. (v. TdF) marcenca nf, cf Ubaud Dicort :
« blé de mars ;
marouette, oiseau de marais, v. gelardina » (v. TdF ‘marsenco’) |
|
marcencada / marcescada nf : gibornada / vacairal : (ramada del mes de març) marcesc, -a adj : v. marcenc. marcescada nf : v. marcencada. marcescent, -a adj, cf Ubaud Dicort :
« (bot.) marcescent, -e » (Per
Noste, Laus marcescible, -bla adj, cf Ubaud Dicort : « marcescible » (Rapin) marcha (R. IV, 156) : frontièira ; país que fa talvera ; accion de marchar. « marcha » e derivats» (fr.) : v. lòca - escalon - esparron. marchafin nm, cf Ubaud Dicort :
« fashionable, élégant » TdF ‘marcho-fin’ marchaire, -aira [~ -airitz] n : persona que la marcha li agrada. marchament nm, cf Ubaud
Dicort : « manière de marcher,
démarche » TdF « marchand
» (fr.
l.p.) : v. mercant e mercadièr, cf Ubaud Dicort. « marchandisa » (fr. l. p.) : v. mercadariá e merça, cf Ubaud Dicort. marchandon
/ marchandòt nm,
cf Ubaud Dicort : « petit marchand, petit mercier ; colporteur,
porte-balle ; charançon » (v. TdF jos
‘marchandot’). « marchandon »
(fr. l. p.) : v. mercadieiron marchandòta
nf, cf Ubaud Dicort :
« petite marchande » TdF « marchapè » (fr.) (marchapè nm) : v. nauçapè. marchar (v. intr.) : marcar lo pas ; caminar d'un pas decidit ;
fonccionar ; capitar. marchasuau
nm, cf Ubaud Dicort :
v. marcasuau. marchon nm, cf Ubaud Dicort :
« giron d’une
marche d’escalier, v. pesada 2 » (v. TdF) marcial,
-a adj, cf Ubaud Dicort :
« martial, ale, v. guerrièr » (v. TdF jos ‘marciau’) marcian,
-a adj
e n, v. Ubaud Dicort Errata web :
« martien, -enne » (Laus) Marcian - Marciana : prenoms. marcible nm : v. marcívol 1. marcir (v. tr.) : passir / blasir / marfar / marfir ; amoissar / amoissir ; tressecar. (v. TdF ‘marci’) marcir (se) : se passir / se blasir / se marfar / se marfir... marcit, -ida adj, cf Ubaud Dicort :
« flétri, ie ; épuisé ;
condensé, ée » TdF jos ‘marci’ marcívol 1 / marciule / marcible nm (los 3, Ubaud Dicort e Alibert) (plt.) : (Euphorbia) (Helleborus ftidus) ; (H. niger) marcívol 2 (v. -ÍVOL)) / marcivol, -a adj (los 2, abs. Dicort) : doblet de marcenc. marcivòlta (plt.) : (Euphorbia helioscopia) marcoïna [veire marcolina, cf Ubaud Dicort] nf (plt.) : (Mercurialis) marcolina nf (plt.) : (Mercurialis
perennis) marcon / marcor ? nm, cf Ubaud Dicort : « cépage cultivé
en Languedoc, et que l’on croit être le vitis emarca de
Pline ; jeu d’enfant
où l’on se poursuit en criant : ‘marcou’ ! » (v. TdF ‘marcou’) Marcon / Marquet : diminutiu de Marc. v. Marc. Marcona (la -) : La Marcona es la femna de Marcon. marcòt nm / marcòta nf, cf Ubaud Dicort :
« marcotte, branche couchée en terre » (v. TdF jos ‘margoto’) marcotar v, cf Ubaud Dicort :
« v tr, marcotter, coucher une branche en
terre » TdF jos
‘margouta’ mardieu ! / mardieunes ! /
mardisca ! interj, cf Ubaud Dicort :
« morbleu, mordienne, v. marbieu » (v. TdF jos ‘mardiéu’) marèia [veire marèa, cf Ubaud Dicort] nf : flux o reflux de la mar (marèia alta ; m. bassa) ; peissum de mar. marejar (v. intr.) : ondejar coma la mar. marejòu nm, cf Ubaud Dicort :
« petite marée, petites vagues » TdF jos ‘marejòu’ marèl 1 [marrèl (v. Ubaud Dicort
p.154)] nm : còpa de bosc / talhada ; mata
d'èrbas o de brotas. (v. marrèl 1) marèl 2 [marrèl (jòc)] nm, cf Ubaud Dicort / marèla (v. marèla 2) : palet (pèira plana) ; jòc de drolletas sonat tanben capèla / capeleta o « escaletas ». (v. marrèl 2) marèl 3 [o maurèl, cf Ubaud Dicort p. 154], -a adj e nm : de color bruna. Marèl - Marèla : nom de buòu brun - nom de vaca bruna. (v. çai sus) « marèla » 1 nf : v.
maurèla. marèla
2 (jòc) nf (abs.
Dicort) : v. marrèla. marèla 3 nf, cf Ubaud Dicort : « petite marguerite sauvage,
matricaire » (v. TdF ‘marello’) mareladura [marreladura, cf Ubaud Dicort] nf : disposicion en carrats o en lausanges. marelar 1 (abs. Dicort)
(v. intr. e tr.) : trichar al jòc ; enganar. (v. marrelar 1) marelar 2 (abs. Dicort ;
v. Ubaud Dicort p.154)] (v.
tr.) : pigalhar / bigarrar ; raiar ; divisir en lausanges o en carrats. (v marrelar 2) marelar (se) (abs. Dicort ; v. Ubaud Dicort p.154)
: se pigalhar / se bigarrar ; se raiar ; se divisir en lausanges o en carrats
; se sarrar / caumar (fedas). (v. marrelar (se)) marelatge (abs. Dicort) : vitratge en lausanges. (v.
marrelatge) marèlh [veire maurèl, cf Ubaud Dicort], -a adj : de color negrosa. v. maruèlh (abs. Dicort). Marèlh (v. çai sus) : nom de buòu negrós. Marelha (v. çai
sus) : nom de feda o de vaca negrosa. marella (abs. Dicort) (plt.) : (Matricaria
chamomilla) ; (M. inodora) (v. marèla 3) marenc, -a
adj, cf Ubaud Dicort :
(v. marés 1) marengo (< it.) adj inv e nm, cf Ubaud Dicort :
« marengo » (Rapin) marés 1, -esa adj (v. Ubaud Dicort e Alibert) : de mar ; vengut, -uda de la mar. marés 2 nm, cf Ubaud Dicort : « marine,
plage » ( L. 237) ;
« marais, v. palun plus usité » TdF maresa (plt.) : citra (Cucurbita citrullus) ; (Cucurbita pepo) ; coja (C. melo pepo) ; (C. maxima) maresc nm, cf Ubaud Dicort : « terrain
marécageux [v. maresca] ; renoncule
ficaire » (L. 237) maresca nf : airal marescatjós ; sanha / sanhàs. marescal nm :
galonat militar pus elevat ; fabre
que ferrava e medecinava ases, muòls, cavals, vacas e buòus ;
persona que fèrra los cavals. (v. manescal) marescala / marescalciá nf : ancian nom de la gendarmariá. marescalat nm (abs. Dicort) : dignitat pus nauta dins l'armada. marescatge (abs. Dicort) : airal
marescatjós. (v. maresc, palun) marescatjós, -osa
(abs. Dicort) :
palunós, -osa. (v. palunós) maresma nf, cf Ubaud Dicort :
« maremme » (Laus) marfar / marfir (v. tr.) : passir / blasir ; agorrufar / frostir ; amochelar / amochonar ; engrepesir de freg. marfar / marfir (se) : se passir / se blasir ; s'agorrufar / se frostir ; s'amochelar ; s'engrepesir. Totas las flors finisson que se marfisson. marfe, -fa : passit / blasit, -ida ; agorrufat, -ada ; frostit, -ida ; engrepesit, -ida. Èra aquí, dins la nèu, tota marfa de freg. marfega : tèla de palhassa ; palhassa de lièch. marfidura nf (Laus ; abs. Dicort) : blasidura. marfièira 1 (s.f.) : grep / engrepiment / engrepesiment de freg. marfièira 2 (s.f.) : petega
/ embarràs dels pus grèus. marfir v : v. marfar. marfit,
-ida adj, cf Ubaud Dicort : « flétri, ie,
maté, chiffonné, bouchonné, ée ; retrait,
aite » TdF jos
‘marfi’ marfondement / marfondiment nm : « refroidissement », freg / raumàs. (v. TdF jos ‘marfoundement’) marfondièr, -ièira n e adj, cf Ubaud Dicort :
« être nuisible ; destructeur, trice » TdF marfondiment nm : v. marfondement. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|