|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
insubstancialament (abs. Dicort) : sens substància.+ insubstancialitat nf : manca de substància. insubstituible, -bla adj (v. substituible) : que pòt pas èsser substituit, -ida. insuccès : manca de succès. insufisença : manca. insufisent, -a : que sufís pas. insufisentament : d'un biais insufisent. insuflable, -bla : que pòt èsser insuflat, -ada. insuflacion : accion o resulta d'insuflar. insuflador, insufladoira n (los 2, abs. Dicort) : aplech, aparelh per insuflar. (v. insuflator) insuflar (v. tr.) : far intrar de gas, de vapor... dins lo còrs. insuflator nm : « (techn.) insufflateur » (Rapin) insular, -a adj e n : persona d'una illa ; relatiu, -iva a una illa. insularitat nf, cf Ubaud Dicort : « insularité » (Rapin) insulina : substància secretada pel pancreàs. insult (L. 215) [insulte] (m.) : accion e resulta d'insolentar (d'insultar) ; paraula insolentaira ; acte insolentaire ; insoléncia. insultador (abs. Dicort), -airitz : insolentaire, -a. (v. insultaire) insultaire, -aira (~ -airitz) n, cf Ubaud Dicort : « adj e n, insulteur » TdF insultant , -a adj : que constituís un insult. insultar (v. tr.) : ofensar quicòm o q.q. insulte nm, cf Ubaud Dicort : v. insult. insuperable, -bla adj, cf Ubaud Dicort : « insurpassable » (Rapin) insuportablament adv : intolerablament. insuportable, -bla : intolerable, -a. insuportar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, insupporter » (Sèrras-Ess.) insurgent, -a (adj. e subst.) : revoltat, -ada. insurgir (s') : se revoltar. insurmontable, -bla adj, cf Ubaud Dicort : « insurmontable » TdF. (v. insubremontable) insurreccion : accion de s'insurgir. insurreccional, -a : relatiu, -iva a una insurreccion. intacable, -bla adj, cf Ubaud Dicort : « insalissable » (Brun Glossari Oc-Fr) intacte, -ta : qu'a pas patit, -ida de cap d'alteracion. intangibilitat nf : estat de çò intangible. intangible, -bla : qu'òm pòt pas o qu'òm deu pas tocar. intarissablament adv, cf Ubaud Dicort : « intarissablement » (v. intarissable e inagotablament) intarissable, -bla adj, cf Ubaud Dicort : « intarissable » TdF integrabilitat nf : qualitat de çò integrable. integrable, -bla : que pòt èsser integrat, -ada (t. a.) integracion : accion o resulta d'integrar o de s'integrar ; adaptacion ; assimilacion ; fusion. integracionista (subs. e adj. m. e f.) : que se bat per l'integracion economica o raciala. integrador : mena d'aparelh per integrar de donadas. integral, -a adj : entièr, -ièira. Edicion integrala. Calcul integral (tèrme tecnic (mat.)) integrala nf (t. tecn. mat.) : « intégrale » (Rapin) Calcul d'una integrala. integralament : en entièr. integralitat nf, cf Ubaud Dicort : « intégralité » (Rapin) integrar 1 (v. tr.) : far intrar dins un ensemble. integrar (s') : s'assimilar a un ensemble. integrar 2 (v. intr.) : capitar lo concors d'intrada d'una granda escòla. intègre, -gra adj (R. III, 563) : incorruptible, -a. Un jutge intègre. integrisme : tendéncia fòrt abusiva de servar la tradicion. integrista adj e n (m. e f.) : tradicionalista forsenat, -ada. integritat nf : incorruptibilitat ; totalitat. A servada l'integritat de sas facultats. intelleccion : exercici de l'intellècte (t. filosofic) intellècte nm : (t. filosofic) facultat de pensar. intellectiu, -iva adj (abs. Dicort) : (t. filosofic.) relatiu, -iva a l'intellècte, « intellectif, -ive » (Rapin). intellectivament adv : (t. filosofic.) d'un biais intellectiu. intellectual, -a (adj. e subs.) : relatiu, -iva a l'intelligéncia ; persona que presa ço relatiu a l'intelligéncia. intellectualament : d'un biais intellectual. intellectualisme : doctrina filosofica que balha lo pas a l'intellècte puslèu qu'als sentiments e a la volontat.
|
|
intellectualista (m. e f.) : adèpte, -a de l'intellectualisme. intellectualitat nf : qualitat de çò intellectual. intellectualizacion nf, cf Ubaud Dicort : « intellectualisation » (Per Noste) intellectualizar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, intellectualiser » (Sèrras-Ess., Per Noste) intelligéncia : facultat de conéisser ; de comprene ; de s'adaptar. intelligent, -a : dotat, -ada d'intelligéncia ; qu'a una intelligéncia viva. intelligentament : d'un biais intelligent. intelligibilitat nf : qualitat de çò intelligible. intelligiblament : d'un biais intelligible. intelligible, -bla : de bon comprene. Rasonament intelligible. intelliguenzia nf, cf Ubaud Dicort : « intelligentsia » [Rapin, Per Noste : intelligéntsia] intemperadament (abs. Dicort) : amb intemperància. intemperància : immoderacion (t. a.) Intemperància de lenga. intemperant, -a adj (v. Ubaud Dicort e TdF) : que manca de moderacion (t. a.) intemperantament (abs. Dicort) : d'un biais immoderat. intemperat, -ada (abs. Dicort) : qu'a pas brica de temperància (t. a.) intempèri nm (abs. Dicort) : tempèri (marrit temps / meissant temps), « intempérie » (v. Faure). (v. tempèri) intempestiu, -iva : inoportun, -a. A la tissa de far de declaracions intempestivas. intempestivament : d'un biais intempestiu. intempestivitat nf : inoportunitat. intemporal, -a : immaterial ; destemporat, -ada (fòra temps) Recèrca mai que mai las riquesas intemporalas. La vertat es intemporala. intemporalament : d'un biais intemporal. intemporalitat nf : estat de çò destemporat. intemptable, -bla (abs. Dicort) (v. temptable) : que pòt pas èsser temptat, -ada. intenable, -bla (abs. Dicort) : insuportable, -a, « intenable » (Rapin). intencion : disposicion de l'esperit en vista de quicòm ; aquel quicòm. intencional, -a : fach, -a de propaus deliberat. intencionalament : d'un biais intencional. intencionat, -ada : qu'a una intencion. Mal intencionat. Plan intencionat. intendéncia : carga o oficina d'un(a) intendent(a) ; ensemble de çò que concernís aquela carga. intendent, -a : persona encargada de la direccion d'un servici public. intens, -a : que despassa bravament la mesura. Color intensa : color fòrt viva. Freg intens. Lutz intensa. Dolor intensa. intensament : d'un biais intens. intensificable, -bla : que pòt èsser intensificat. intensificacion : accion o resulta d'intensificar. intensificador, -airitz (abs. Dicort) : qu'intensifica. intensificar (v. tr.) : augmentar bravament (t.a.) intensificar (s') : venir mai intens, -a. intensitat nf : qualitat de çò intens ; quantitat d'electricitat que produsís un corrent continú e que se mesura en ampèrs. intensiu, -iva : que dona mai de fòrça ; que sa tòca es d'augmentar la productivitat. Ultra es un prefix intensiu. Mot intensiu. Vèrb intensiu. Cultura intensiva. intensivament : d'un biais intensiu. intenta nf, cf Ubaud Dicort : v. ententa. (v. TdF jos ‘entènto’) intentar (v. tr.) : entreprene contra q.q. una accion en justícia / citar q.q. (l.p.) Intentar un procès : citar q.q. al Tribunal. INTER- : prefix de relacion, del lat. inter (demest / entre) interaccion : accion recipròca. interactiu, -iva : se ditz de fenomèns qu'an una accion reciproca ; caracteristica d'un supòrt de comunicacion que favorís un escambi amb lo public ; dotat, -ada d'interactivitat. Informatica interactiva. Exercicis interactius. interactivitat nf : qualitat de çò interactiu. interagir (v. intr.) : exercir una interaccion. interaliat [ ~ interaligat], -ada adj, cf Ubaud Dicort : comun, -a a dos aliats o mai. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|