|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
importunar (v. tr.) : desrengar / desajudar / rambalhar ; trebolar ; molestar (R. IV, 247). importunitat nf : natura de çò importun. Embestiar q.q. de sas importunitats. imposicion : accion d'impausar quicòm ; çò impausat ; mesa en plaça coma cal, en estampariá, de las paginas de composicion. Imposicion de las mans. Imposicion d'un nom. Imposicion
d'estampariá. Imposicions [= impòstes] :
talhas. impositor (abs. Dicort), -tritz : estampaire, -a que fa una imposicion. impossibilitat nf : estat de çò impossible. impossible, -bla adj e nm : que pòt pas èsser fach, qu'es pas possible. impòst nm (pl. impòstes), cf Ubaud Dicort :
« impôt » TdF impòsta : pèira o ensemble de pèiras d'una arcada. impostor (lat.) [, -a n, cf Ubaud Dicort] : pastamessorgas (persona que cèrca a enganar en se prenent un títol qu'es pas lo seu) impostura : acte d'un impostor. impoténcia : estat de q.q. d'impotent. impotent, -a adj e n : entravat, -ada ; que pòt pas procrear « impuissant, ante, v. despotentat ; idiot, ote » (v. TdF). impotentament (abs. Dicort) : amb impoténcia. impracticabilitat nf : estat de çò impracticable. impracticable, -bla : que i se pòt pas caminar o circular corrèctament. Un camin impracticable. imprecacion : anatèma / malediccion. imprecador (abs. Dicort), -airitz : persona que fa d'imprecacions. imprecatòri, -a : de la natura d'una imprecacion. imprecís, -isa : que manca de precision. imprecision : natura de çò imprecís ; çò imprecís. impregnabilitat nf : estat de çò impregnable. impregnable, -bla : que pòt èsser impregnat, -ada. Una esponga es fòrt impregnabla. impregnacion nf (R. IV, 637) : embeguda, « imprégnation » (Laus) ; emprenhament / fecondacion / grossesa [v. emprenhament]. impregnar (v. tr.) : embeure, « imprégner » (Laus) ; emprenhar / fecondar [v. emprenhar]. impregnar (s') : s'embeure ; aprene, assimilar quicòm. impremeditacion (abs. Dicort) : manca de premeditacion. impremeditadament (abs. Dicort) : d'un biais impremeditat. impremeditat, -ada (abs. Dicort) : non premeditat, -ada (non volgut, -uda) imprenable, -bla : que pòt pas èsser pres, -a. impreparat, -ada adj, cf Ubaud Dicort : « qui n’est pas
préparé, ée »
TdF suppl impresario (subs.it. m.) : organisador d'espectacles. imprescriptibilitat nf : qualitat de çò imprescriptible. imprescriptiblament : d'un biais imprescriptible. imprescriptible, -bla : qu'es pas somés a prescripcion. imprèssa nf, cf Ubaud Dicort : « caractère
d’imprimerie » TdF jos ‘emprèsso’ impression : accion o resulta d'imprimir ; efècte sus l'èime. Impression bona. Impression mala. impressionabilitat nf : estat de q.q. d'impressionable. impressionable, -bla : sensible, -a ; emotiu, -iva. impressionant,
-a adj, cf Ubaud Dicort :
« impressionnant, -e, frappant, -e » (Laus) impressionar (v. tr.) : far impression sus l'èime (esperit) impressionisme : escòla de pintura (representacion subjectiva de la realitat) impressionista adj e n (m. e f.) : Degas, Monet, Renoir, Seurat... son d'artistas impressionistas. imprestable, -bla : que deuriá pas èsser prestat, -ada. imprevenença nf, cf Ubaud Dicort :
« imprévoyance » TdF imprevesença nf (v. Ubaud Dicort) : defaut de q.q. que fa pas de previsions, « imprévoyance » (Alibert). imprevesent, -a : que prevei pas (que fa pas de previsions) imprevisiblament : d'un biais imprevisible. imprevisible, -bla : que pòt pas èsser previst, -a. imprevision : manca de prevision. imprevist, -a : çò qu'es pas estat programat, -ada. imprevistament : d'un biais imprevist. imprimar 1 v, cf Ubaud Dicort :
« v tr, maquer, tilloter le chanvre, le lin, les passer
à une maque moins grossière » (Vayssier
jos ‘coboleja’) « imprimar » 2 (fr.) : v. imprimir. imprimariá (f.)
(abs. Dicort) :
estampariá (airal que i s'imprimís) (v.
imprimeriá) imprimas (f. pl.) (v. imprimar 1) : bregadoira / bargadoira pel cambe
(aplech per bresar lo cambe) (v.
Vayssier jos ‘bargos’) imprimatur nm (lat.) : permission d'estampar balhada per la Glèisa a un prèire, a un religiós o una religiosa per un obratge que sa tòca es la religion. |
|
imprimeira nf : maquina d'imprimir. (v. estampadoira) imprimeire, -eira [~ -eiritz] n, cf Ubaud Dicort : estampaire, -a (persona qu'imprimís) imprimenta nf, cf Ubaud Dicort :
« imprimante » (Sèrras-Ess.) imprimeriá nf, cf Ubaud Dicort :
« imprimerie » (Alibert) imprimible, -bla adj, cf Ubaud Dicort : « imprimable » (Rapin) imprimir (v. tr.) : estampar (laissar la marca d'una causa sus una autra) ; amodar un movement. Imprimir un libre. Imprimir una direccion. imprimir (s') : èsser imprimit ; èsser amodat. imprimit nm : çò imprimit (formulari, brocadura, libre...) improbabilitat nf : estat de çò improbable. improbablament : d'un biais improbable. improbable, -bla : qu'arribarà probablament pas. (# improvable) improbitat nf, cf Ubaud Dicort :
« improbité » (Rapin) improductiu, -iva : que pòrta pas fruch o frucha (t. a.) improductivament : d'un biais improductiu. improductivitat nf : estat de çò improductiu. impromptú 1 (m.) : vèrses improvisats ; genre musical. impromptú 2 [, ua] (adj e adv.) (abs. Dicort) : sens preparacion ; a l'imprevista, « impromptu, -e » (Per Noste). imprononciable, -bla : de fòrt mal prononciar. impropèris nm sing (abs. Dicort) : versets cantats autres còps lo Divendres sant, « impropères » (v. Lexic M. Roqueta). impròpri, -a : que s'acòrda pas brica amb quicòm mai ; qu'exprimís pas ric-a-ric tala o tala idèa ; qu'es pas format, -ada normalament. impròpriament : d'un biais impròpri. improprietat nf : estat de çò impròpri ; çò impròpri. improrogable, -bla : que pòt pas èsser prorogat, -ada. improvable, -bla (abs. Dicort) : que pòt pas èsser provat, -ada. (# improbable) improvacion nf, cf Ubaud Dicort :
« improbation, v. desaprovacion » (v. TdF) improvar (v. tr.) : aprovar pas. improvator, -tritz adj, cf Ubaud Dicort : « improbateur, -trice,
désapprobateur, -trice » (v. improvacion) improvisable, -bla : que pòt èsser improvisat, -ada. improvisacion : accion d'improvisar ; çò improvisat. improvisada nf, cf Ubaud Dicort :
« discours improvisé, chose improvisée » TdF improvisador nm, cf Ubaud Dicort :
« improvisateur de profession » TdF improvisaire, -aira (~ -airitz) adj e n, cf Ubaud Dicort :
« celui, celle qui improvise » TdF improvisar (v. tr.) : far quicòm sens cap de preparacion. improvisator, -tritz adj e n (v. Ubaud Dicort) :
« improvisateur, -trice » (Laus) imprudéncia : manca de prudéncia ; acte fach sens prudéncia. imprudent, -a : que manca de prudéncia. imprudentament : d'un biais imprudent. impubèr, -a adj e n : qu'es pas arribat, -ada a la pubertat. impublicable, -bla : que pòt pas èsser publicat ; que deuriá pas èsser publicat. impudéncia : front / audàcia (defaut de q.q. d'impudent) As l'impudéncia de refusar ? impudent, -a : sens pudor (t. a.) impudentament : d'un biais impudent. impudic, -a : sens pudor. impudicament : d'un biais impudic. impudicitat nf : estat de çò impudic. impudor nf : manca de pudor. impugnabilitat (abs. Dicort) : qualitat de çò impugnable. impugnable, -bla (abs. Dicort) : que pòt
pas èsser atacat, -ada. impugnar (v. tr.) (R. IV, 669) (abs. Dicort) : atacar ; combatre, « impugner » (Rapin). impuls : accion d'impellir. (t. tecn. de mai d'una disciplina) impulsar (v. tr.) : amodar (donar un impuls, una impulsion) impulsion (R. IV, 666) : accion d'amodar. impulsiu, -iva : que balha una impulsion ; que reflechís pas. impulsivament : d'un biais impulsiu ; a cap perdut. impulsivitat nf, cf Ubaud Dicort :
« impulsivité » (Rapin) impunidament : sens punicion. Se'n tirèt impunidament ! impunit, -ida : que demòra sens punicion. impunitat nf : manca de punicion. impur, -a : qu'es pas pur (t. a.) impurament : d'un biais impur. impuretat nf, cf Ubaud Dicort :
« impureté » (Rapin) imputabilitat nf : caractèr de çò imputable. imputable, -bla : que pòt èsser imputat, -ada. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|