immortificat, -ada (abs. Dicort) : pas mortificat, -ada. immotivadament (abs. Dicort) : sens motiu. immotivat, -ada : pas motivat, -ada ; sens motiu. immudablament : d'un biais immudable. immudable, -bla : que càmbia pas. immunitari, -ària : relatiu, -iva a l'immunitat. Defensas immunitàrias. Mecanismes immunitaris. immunitat nf : estat de çò que resistís a una infeccion, una malautiá... ; situacion privilegiada d'unas personas al regard de la lei, de la Justícia. Immunitat dels deputats. immunizacion : accion o resulta d'immunizar o de s'immunizar. immunizar 1 (v. tr.) : far venir refractari a tala o tala malautiá. immunizar (s') : venir refractari a tala o tala malautiá. Òm se pòt pas immunizar contra la mòrt. immunizar 2 (v. tr. ) : donar l'immunitat. IMMUNO- : forma prefixada del latin immunis (exempt) que servís a formar una setentena de tèrmes medicals. immunodeficiéncia : manca de defensas immunitàrias. immunodepressiu, -iva adj, cf Ubaud Dicort : « immunodépressif, -ive » (Per Noste) immunodepressor [, -a adj e nm] , cf Ubaud Dicort : remèdi immunogèn. immunogèn, -a : qu'amòda l'immunitat. immunogenetica : sciéncia qu'estúdia la formacion de substàncias capablas d'amodar l'immunitat. immunoglobulina : anticòrs. immunologia : branca de la medecina qu'estúdia los fenomèns d'immunitat e lors consequéncias profilacticas e terapeuticas. immunologic, -a : relatiu, -iva a l'immunologia. immunologista (m. e f.) : especialista (m. e f.) d'immunologia. immunopatologia nf, cf Ubaud Dicort : « (méd.) immunopathologie » immunoquimia : estudi dels factors quimics de l'immunitat. immunoserum : serum (lat.) qu'immuniza contra quicòm. immunoterapia : tractament preventiu per administracion de serums (lat.) immutabilitat nf : estat de çò immudable. immutable, -bla adj, cf Ubaud Dicort : « immuable » (Laus) imna (f.) (abs. Dicort e TdF) : nom generic de poèmas latins d'adoracion compausats pel pus primièr còp per sant Ilari de Peitieus, a partir de 359, e cantats a la glèisa. (v. imne) imne (m.) (v. Ubaud Dicort e TdF ‘inne’) : cant en l'onor de q.q. o de quicòm ; cant patriotic. L’imne del matin. (v. TdF) imois, -oissa adj (Alibert) : v. mois. (v. TdF jos ‘mouisse 1’) imoissar (v. tr.) (v. Ubaud Dicort e Alibert) : far venir mois (mostós / umid) imoissar (s') : venir mois (mostós, umid) « imor » (imor nf) e derivats : v. umor. imorejar v, cf Ubaud Dicort : v. umorejar. imoretat nf, cf Ubaud Dicort : v. umoretat. imorós, -osa adj, cf Ubaud Dicort : v. umorós. imorosir v, cf Ubaud Dicort : v. umorosir. « imorosir » : v. amolir / amolesir. impaciéncia : manca de paciéncia. impacient, -a adj : que manca de paciéncia. impacienta nf : (flor), cf Ubaud Dicort, « impatiente » impacientament : amb impaciéncia. impacientant, -a adj, cf Ubaud Dicort : « impatientant, ante, v. enfectant 2 » (v. TdF) impacientar (v. tr.) : far venir impacient, -a. impacientar (s') : venir impacient, -a. impacte nm (del lat. impactus, còp amb una idèa de penetracion) : còp que laissa una marca ; impression fòrta amodada per quicòm o per q.q. impagable, -bla : que pòt pas èsser pagat, -ada. impagat, -ada : pas encara pagat, -ada. impalpabilitat nf : estat de çò impalpable. impalpable, -bla : que pòt pas èsser palpat, -ada. Una posca talament fina qu'es impalpabla. impaludacion : infeccion per l'agent del paludisme. impaludat, -ada adj, cf Ubaud Dicort : « impaludé, -e » (Per Noste) impanacion nf (abs. Dicort) : segon la cresença dels Luterians, preséncia del còrs del Crist dins lo pan eucaristic, sens càmbiament d'aquel pan en còrs del Crist, « impanation » (Rapin). impar, -a : qu'es pas divisible, -a per dos. imparable, -bla : que pòt pas èsser parat, -ada. Una ataca de « kamikase » (jap.) es lèumens imparabla.		imparcial, -a : que favorís pas ni un ni l'autre. Demorar imparcial es pas totjorn de bon far. imparcialament : d'un biais imparcial. imparcialitat nf : qualitat de q.q. d'imparcial, de çò imparcial. imparipennat, -ada adj, cf Ubaud Dicort : « (bot.) imparipenné, -e » (Laus) imparisillabic, -a : se ditz d'un mot latin, d'una forma latina qu'an mai de sillabas als autres cases que non pas al nominatiu o a las autras formas. imparitat nf : natura de çò impar. impartible, -bla adj, cf Ubaud Dicort (v. partir 1) : « impartageable » (Laus) impartir (v. tr.) : atribuir ; acordar. (t. tecn. de drech) impassable,-bla (abs. Dicort) : que i se pòt pas passar, « infranchissable » (Per Noste). Aquel còl, l'ivèrn, es impassable. impassibilitat nf : qualitat de çò impassible ; abséncia de dolor d'un còrs gloriós (t. tecn. teologic) ; indiferéncia. impassiblament : d'un biais impassible. impassible, -bla : insensible, -a a la dolor ; que fa pas mòstra de l'emocion pus mendre ; flegmatic, -a (R. III, 341). Ni per èsser condemnat, demorèt impassible. impausable, -bla : que deu pagar las talhas. impausador, -doira adj, cf Ubaud Dicort : « qu’on doit ou qu’on peut imposer » (v. TdF) impausant, -a adj, cf Ubaud Dicort : « imposant, ante, v. respectable » (v. TdF) impausar (v. tr.) : pausar sus ; far suportar quicòm a q.q. ; far pagar una talha. impausar (s') : se far reconéisser per sa valor. impavid [ ~ impavide], -da adj : sens paur. impavidament : d'un biais impavid. impaviditat nf (abs. Dicort) : qualitat de q.q. d'impavid, « impavidité » (Rapin). impecabilitat nf : qualitat de çò impecable. impecablament : d'un biais impecable. Es totjorn vestida impecablament. impecable, -bla : sens peca ; sens taca ; sens defaut... impecuniós, -osa adj (v. pecuniós) : « impécunieux, -e » (Per Noste, Sèrras-Ess.) impecuniositat nf : « impécuniosité » (Per Noste). impedància : tèrme tecnic en electricitat. impedible, -bla (abs. Dicort) : que pòt èsser impedit, -ida. impedimenta (lat.) (abs. Dicort) : çò qu'impedís l'avança d'una armada ; çò qu'entrava l'activitat, lo movement. impedir (v. tr.) (R. IV, 473) (abs. Dicort) : empachar / entravar. (v. empedir) impedit, -ida (abs. Dicort) : entravat, -ada (que pòt pas caminar) (v. empedit) impeditiu, -iva (R. IV, 473) (abs. Dicort) : qu'empacha. impellir (v. tr.) (R. IV, 666) (abs. Dicort) : far mòure (bolegar) / amodar. impenetrabilitat nf : estat de çò impenetrable. impenetrablament : d'un biais impenetrable. impenetrable, -bla : que pòt pas èsser penetrat, -ada ; incapable d'èsser comprés, -esa. Los camins de Dieu son impenetrables. impeniténcia : obstinacion dins lo pecat o dins l'error. impenitent, -a : que se pentís pas de sos pecats, de sas errors. impenitentament (abs. Dicort) : d'un biais impenitent. impensable, -bla : inconcebible, -a ; pauc probable, -a. imperar (v. tr.) (abs. Dicort) : comandar d'un biais absolut. (v. emperar) Orason imperada : pregària obligatòria a la messa. imperatiu 1 nm : temps de vèrb ; comandament imperiós. imperatiu 2, -iva adj : que denòta un òrdre ; que pòt pas èsser evitat, -ada. Un òrdre imperatiu lor tombèt dessús. Dever imperatiu. Votz imperativa. Es imperatiu de salvar las lengas minorizadas. imperativament : d'un biais imperatiu ; obligatòriament. imperatòri, -a (abs. Dicort) : imperatorial, -a v. imperatorial. imperatòria nf (plt.) : (Imperatoria Ostruthium) imperatorial, -a (abs. Dicort) : relatiu, -iva a un emperador. (v. imperial) imperatorialament (abs. Dicort) : d'un biais imperatorial. imperceptibilitat nf (abs. Dicort) : estat de çò imperceptible, « imperceptibilité » (Rapin). imperceptiblament : d'un biais imperceptible. imperceptible, -bla : que se pòt pas gaire percebre.