gantar 1 (v.tr.) : cobrir amb un gant ;

gantar 2 [veire agantar, cf Ubaud Dicort] (v.tr.) : agantar / gafar / trapar.

gantariá : fabrica de gants.

gantàs [, -assa] n (v. ganta) : aucassa salvatja ; prostituïda.

gantelet : mena de planta : (Campanula trachelium) ; gant de metal.

gantet nm, cf Ubaud Dicort : « petit gant » TdF

gantièr, -ièira : persona que fabrica o vend de gants.

gantilha : mena de baudufa.

ganton nm, cf Ubaud Dicort (v. ganta) : « bihoreau, espèce de héron, v. moac » (v. TdF)

ganurra nf, cf Ubaud Dicort : « gosier, gorge, cou, v. gargamèla » (v. TdF jos ‘ganurlo’)

gapalet nm, cf Ubaud Dicort : « finaud » TdF

gapan nm : compost (angl.) : tèrra mesclada amb de residús organics. (v. TdF)

gaparon nm, cf Ubaud Dicort : « fromage blanc, v. formatjon » (v. TdF)

gape, -pa adj : mofle, -a / plan levat, -ada (pan, torta) ; qu'es pas tassat, -ada (nèu) ; mòble, -a (sòl, tèrra)  v. galgue.

gapilhon : èrba del parpalhòl (mena de jonc) (Juncus)

gapir (v. intr.) : estanhar / chorrar / se confir.

gara 1 nf (plt.) : (Tribulus terrestris)

gara 2 nf : estacion granda de camin de fèrre.

gara 3 nf : maissa / cais ; maissa conflada per una esquinanciá ; gauta de pòrc.

gara 4 ! interj / gara-aicí / gara-aquí ! interj (v. tanben çai jos)  : mesfisa-te !

gara-aicí prep : « voici » (Laus)

gara-aquí prep : « voilà » (Laus). (v. Alibert Gram., p. 232)

gara darrièr ! loc interj, cf Ubaud Dicort : (v. gara ! 4 + darrièr)

gara-davant [gara davant, cf Ubaud Dicort] ! loc interj : mesfisa-te ! ; mesfisatz-vos ! « gare ! » (Alibert)

gara-gara nm, cf Ubaud Dicort : « alerte, alarme ; algarade, réprimande ou insulte inopinée ; écervelé, homme irréfléchi » TdF ‘garo-garo’

garaba [veire garraba, cf Ubaud Dicort] nf : acina (frucha de l'acinièr, de l'albespin)

garach nm / garait [veire garach, cf Ubaud Dicort] / garag (R. III, 423) (abs. Dicort) : « guéret, terre labourée, couche arable » ; laurada en repaus ; l'entremièg de dos selhons (regas) de laurada. (v. TdF ‘gara 2’)

garachaire nm, cf Ubaud Dicort : (v. garachar)

garachar / garaitar [veire garachar] (v. tr.) : « jachérer, défoncer, convertir en guéret » ; laurar un garach. (v. TdF ‘garacha’)

garachàs nm, cf Ubaud Dicort : « grand guéret, mauvais guéret » TdF

garachet / garachon nm : laurada pichona en repaus.

garafa (f.) (abs. Dicort) : boton floral del giroflièr. v. carafèl 1 (abs. Dicort) e giròfle.

garafat nm : aplech de menusièr o de tonelièr. (v. galafat)

garagai nm, cf Ubaud Dicort : « gouffre, abîme ; bourbier, gâchis » TdF

garait nm - garaitar : v. garach - garachar, cf Ubaud Dicort.

garajòl : canèl / canèla.

garamacha 1 (abs. Dicort) : v. garramacha.

garamacha 2 nf, cf Ubaud Dicort : v. faramauca. (v. TdF jos ‘garamaudo’) 

garament nm, cf Ubaud Dicort : « ablation, enlèvement, perte, privation » TdF

garana nf, cf Ubaud Dicort : « fleur de giroflée » (v. TdF ‘garano’)

garança (plt.) : roja [v. roja], (Rubia tinctorum) (v. TdF)

garançaire nm, cf Ubaud Dicort : « ouvrier employé à la trituration ou à l’extraction de la garance ; négociant en garance » TdF

garançar (v. tr.) : tintar amb de garança.

garançatge nm, cf Ubaud Dicort : « garançage » TdF

garancièira nf : campat de garança.

garancina nf, cf Ubaud Dicort : « garancine, matière colorante qu’on extrayait de la garance, remplacée aujourd’hui par l’alizarine » TdF

garanda nf (v. Ubaud Dicort e L. 202) : « garantie, promesse ; discrétion, mesure, convenance » (Honnorat)

garandar v (v. Ubaud Dicort e L. 202) : « v tr, embrasser, contenir, renfermer, protéger, garantir ; affirmer, assurer » (Honnorat)

garanhon 1 nm : ase entièr ; caval entièr ; verd galant ; « provocateur, espiègle » TdF. (# garranhon)

garanhon 2 nm, cf Ubaud Dicort : « variété de froment » TdF ‘garagnoun 2’

garanièr (plt.) : violièr.

garanièr fèr (plt.) : jaunèla.

« garantir » e derivats (fr.) : v. garentir.

garapachon (de -) loc adv, cf Ubaud Dicort : « en tapinois, à la dérobée, furtivement » TdF

garapar v, cf Ubaud Dicort : « v intr, grimper en s’aidant des pieds et des mains » (v. TdF), « varapper » (v. Per Noste)

garapeta nf, cf Ubaud Dicort : « gribouillette, v. rapilha  » (v. TdF)

garapon nm, cf Ubaud Dicort : « grimpereau, v. escalaperon » (v. TdF)

garar (v. tr.) : agachar ; espiar ; reclamar / retirar ; enlevar ; metre de costat. (v. TdF ‘gara 1’)

garar (se) : se tirar de pels passes ; se reclamar endacòm ; se gandir.

Gara-te d'aquí : tira-te d'aquí !

garas nf pl (abs. Dicort) : escròlas (tumor tuberculosa entremièg aurelha e còl) (v. escròlas)

garatge : airal per reclamar una o mai d'una veitura.

garatgista (m. e f.) : persona que ten un garatge.

garatz-aicí ! 1 / garatz-aquí ! interj : mesfisatz-vos !

garatz-aicí 2 / garatz-aquí prep : « voilà » (Alibert)

Garatz-aquí çò qu’avèm.

Garatz-los-aicí qu’arriban.

(v. Alibert Gram., p. 232)

garauba / garaula [veire garauba, cf Ubaud Dicort] nf (plt.) : (Vicia orobus)

garaubatge : legums secs (peses, mongetas, favas)

garaubièr : campat de garaubas o de favas.

garauda / garalda [veire garauda, cf Ubaud Dicort] nf : calcièr (revestiment de lana, de feutre, de cuèr o de tèla que cobrís la camba del pè al genolh)

garaudon nm, cf Ubaud Dicort : « petite guêtre » (v. TdF)

garaupa (plt.) : (Centaurea scabiosa)

garba : gabèla de palhas d'espigas ligada ; fais. (v. TdF ‘garbo 1’)

garba rossa nf, cf Ubaud Dicort : « fête qu’on célèbre après la moisson, régal qu’on donne aux ouvriers après la récolte et le battage ; dernier repas où l’on mange tout » (v. TdF jos ‘garbo-baudo’)

garba (falsa -) nf, cf Ubaud Dicort : « chondrille jonciforme » (v. Alibert)

garbada : montet de garbas ; culhida de garbas.

garbairar v, cf Ubaud Dicort : v. garbejar. (v. TdF jos ‘garbeja’)

garbairejar (v. tr.) : doblet frequentatiu de garbejar.

 

 

garbairon nm : v. garbieiron.

garbaironàs nm, cf Ubaud Dicort : « grosse meule de gerbes ou de paille » TdF ‘garbeirounas’

garbaironet nm, cf Ubaud Dicort : « petite meule de gerbes, v. cinquet » TdF ‘garbeirounet’

garbam nm sing : las garbas en general.

garbarossa [garba rossa (v. jos garba)] nf : fèsta de las sègas.

garbassa : garba gròssa ligada al ligador ; garric jove.

garbassat : garric jove.

garbatge nm, cf Ubaud Dicort : « gerbage (impôt) » (L. 202)

garbeg nm : carreg de garbas de pels camps fins al sòl, « temps où il se fait, v. garbejatge » (v. TdF jos ‘garbé’).

garbejaire, -aira : persona que garbejava.

garbejar (v. intr.) (arc.) : « produire des gerbes, abonder en gerbes ; jaillir en gerbes ; mettre en gerbe, v. engarbar » ; sarrar las garbas (las carrejar fins al sòl) (v. TdF)

garbejatge : accion de garbejar.

garbejum nm sing, cf Ubaud Dicort : « les gerbes qu’on charrie » TdF

garbèla / gorbèla nf  (v. Ubaud Dicort e Alibert) : desca / canastèla ; nassa ; vertolh.) (v. TdF ‘garbello’)

garbelada nf, cf Ubaud Dicort : « corbeillée » TdF

garbelatge nm, cf Ubaud Dicort : « droit qu’il était d’usage de percevoir à Marseille sur les marchandises envoyées dans les échelles du Levant » TdF

garbelet nm, cf Ubaud Dicort : « corbillon » TdF

garbeleta nf, cf Ubaud Dicort : « petite corbeille, v. desqueta ; petite nasse » TdF

garbelin nm, cf Ubaud Dicort : « corbillon ; petite corbeille dans laquelle les femmes du peuple serraient leurs coiffes » TdF

garbeta nf, cf Ubaud Dicort : « petite gerbe, faisceau » TdF

garbi nm (de confondre pas amb gaubi) : modèl de picapeirièr ; modèl utilizat dins la construccion de naviris o d'unas pèças d'artilhariá ; pagèla (aparelh de verificacion e de mesura) ; auçada o corpuléncia de q.q. (v. gabarrit)

Veïcul d'un garbi gròs.

Persona d'un garbi grand.

garbièira : plonjon de forma alongada.

garbieiraire, -aira : persona que fasiá garbièrs o garbièiras.

garbieiron [ ~ garbairon] nm : garbièr pichon que se fasiá pel camp.

garbièr : plonjon (montet redond de garbas en forma de pera)

garbilh : guirguilh / brega / barga / querèla.

garbin : vent del sud-oèst a Montpelhièr.

garbinada : còp de garbin.

garbissa : desquet (desca pichonèla)

garbolh : guirgoste (tropelada en desòrdre) ; tumult ; trebolèri ; sedicion (R. V, 177).

garbolhar (v. intr.) : far de çaganh (menar grand bruch)

garbuge nm, cf Ubaud Dicort : « grabuge, noise » TdF jos ‘grabuge’. (v. garrolha 2)

garbura : sopa de caulet e autres legums, aprestada amb de lard e de confit d'auca o de rit.

« garbusta » : v. garrabusta.

garç nm (v. Ubaud Dicort e Alibert) : dròlle ; jovent, « v. dròlle, garçon plus usités » (v. TdF ‘gars 1’).

garça nf (v. Ubaud Dicort e TdF) : dròlla ; joventa ; filhassa o femnassa.

garçar (v. tr. e intr.) : asatar / forrar (lançar / getar amb fòrça) ; espintar ; s'amusar coma los dròlles.

garçariá nf, cf Ubaud Dicort : v. garcejariá. (v. TdF jos ‘garcejarié’)

garçàs nm, cf Ubaud Dicort : « t. bas qui exprime la grosseur, l’énormité, v. fotral » TdF

Un garçàs de còp, un coup énorme. (v. TdF)

garcejar (v. intr.) : s'amusar coma los jovents ; s'amusar amb las filhas.

garcejariá : folastrejadas tròp ausardas.

garceta 1 nf (Alibert) : drolleta, « t. libre, fillette, jeune fille » TdF ‘garceto 1’ ;

garceta 2 nf : cordèla pichona (mar.)

garcha : vièlha gòda d'engraissar ; feda bufèca.

garcirós nm, cf Ubaud Dicort : « chondrille, plante » (v.TdF)

garçon nm : dròlle ; emplegat jove ; gafet.

garçona nf (pej.) : dròlla que se compòrta coma un garçon.

garçonalha nf sing : los dròlles en general.

garçonàs, nm, garçonassa nf : pejoratiu de garçon, garçona.

garçonejar (v. intr.) : se far dels garçons (en parlant d'una filha)

garçonèl : drollon.

garçonet / garçonòt nm, cf Ubaud Dicort : « petit garçon, jeune garçon » (v.TdF jos ‘garçounet’)

garçonièira adj e nf : filha que s'agrada amb los garçons.

garçòta nf, cf Ubaud Dicort : v. garceta. (v. TdF jos ‘garceto 1’)

gard nm (v. Ubaud Dicort e Alibert) : pel folet / pelufòls / desni (R. III, 28).

Gard : un dels 32 departaments occitans. v. p. 1053.

garda 1 (m.) [ ~ gàrdia nm o nf (v. Ubaud Dicort e Alibert)] : persona cargada de gardar un airal public, un establiment, los bens d'una comuna. (v. TdF ‘gàrdi 2 nm)

Garda comunal, garde champêtre. (Basic)

garda 2 / gàrdia (f.) (Alibert) : accion de gardar ; ensemble de soldats cargats de gardar quicòm o q.q. ; proteccion ; airal per far sentinèla ; airal que comanda una region. (v. TdF ‘gàrdi 1’ nf)

La garda d'un presonièr.

La garda republicana.

Prene q.q. jos sa garda.

Metre jos la garda de q.q.

Èsser de garda.

Montar la garda.

Medecin de garda.

gardabanc : pèça de fust qu'enfortís los bancs d'una nau.

gardabarrièira (m. e f.) : persona que velha sus la manòbra d'una barrièira.

gardabèstias nm, cf Ubaud Dicort : « gardien de bestiaux » TdF ‘gardo-bèsti’

gardabiaça nm, cf Ubaud Dicort : « roquet, petit chien qui garde le bissac des paysans » TdF ‘gardo-biasso’

gardabòsc (m. e f.) : garda forestièr, gardessa forestièira.

gardabraç (arc.) : part de la coirassa que gandissiá l'espatla.

garda buòu (gardabuòu) / pica buòu (picabuòu) nm : « garde-bœuf, bubulcus ibis » (v. Laus), mena de bernat pescaire que se pausa suls buòus, suls bufles, suls rinoceròsses, suls ipopotams per se noirir de lors parasits.

gardacaça (m. e f.) : persona que fa la polícia de la caça.

gardacampèstre (abs. Dicort) : messièr (garda municipal) (v. gardatèrra, gardapati)

gardacanal (m. e f.) : persona que fa la polícia d'un canal.

gardacendres : barrièira per arrestar las cendres d'un fuòc.

gardachorma nm, cf Ubaud Dicort : « garde-chiourme » (Laus)

gardaclaus (m. e f.) : celairièr, -a (persona que ten las claus)

gardacòl nm, cf Ubaud Dicort : « vêtement de femme usité à Toulouse au 16ème siècle » TdF ‘gardo-còu’

gardacòrs : parabanda qu'empacha de tombar acapval (dins una fonsa, dins un fonzal...) ; bastengatge (mar.) ; mena de perpunt sarrat a la talha (arc.)