esfoiraire, -aira [~ -airitz] adj e n : que foira (qu'a la caganha)

Rasim esfoiraire, gouet, raisin blanc à grains très doux et à peau très fine. (v. TdF)

esfoiran nm (v. Ubaud Dicort e TdF) : mena de rasim negre.

esfoirar (v. intr.) : aver la foira (diarrèia) ; racar (recuolar) ; sangnar (R. V, 152 - L. 334) del nas.

esfoirar (s') v pron : s'afondrar ; s'englandar ; s'esbosenar ; « se fâcher, être susceptible » (v. TdF ‘esfouira ‘).

esfoiràs : brave flux de foira.

esfoirat, -ada adj : « qui a foiré, qui s’est vidé ; poltron, onne » TdF jos ‘esfouira ‘

esfolatrada nf, cf Ubaud Dicort : « jaillissement désordonné » (Brun Glossari Oc-Fr)

esfolhar 1 (v. tr.) : somsir ; macar ; espotir.

esfolhar 2 / esfulhar (v. tr.) : desfulhar (enlevar las fuèlhas d'una branca o los petals d'una flor)

esfolhar / esfulhar (s') : se desfulhar (pèrdre sas fuèlhas o sos petals)

esfolir (s') : s'afolir / s'afolesir ; s'eriçar ; s'espelofir ; s'emportar ; se gendarmar. (v. TdF)

esfolissada : vivacitat ; afogament ; colèra.

esfolissar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, ébouriffer, courroucer » TdF

esfolissar (s') v pron : s'esfolir. v. çaisús, « se hérisser, s’emporter, se gendarmer » TdF jos ‘esfoulissa’.

esfondrament (abs. Dicort) : afondrament / embolnada / embolnèri. (v. afondrament)

esfondrar (v. tr.) (abs. Dicort) : afondrar / embolnar / englandar. (v. afondrar e esfrondar)

esfondrar (s') v pron  (abs. Dicort) : s'afondrar / s'embolnar / s'englandar. (v. afondrar (s’))

esfondre (s') v pron : s'afondrar ; s'esbosenar ; s'avalancar.

esfonduda : afondrament / esboldrament.

esfòrç : accion de forçar o de s'esforçar ; esperfòrç / ernia ; torn de rens.

esforçar (s') : desplegar sa fòrça fisica o morala per far quicòm.

esforcet nm, cf Ubaud Dicort : « petit effort, léger effort » TdF

esfosc, -a : fosc, -a / escur, -a.

esfoscar (v. tr.) : far venir fosc / far venir escur.

esfoscor nf : trumor / escuritat.

esfrai nm, cf Ubaud Dicort : « effroi, frayeur » TdF

esfraiable, -bla adj, cf Ubaud Dicort : « effroyable, v. esfraiós plus usité » (v. TdF)

esfraiaire, -aira (~ -airitz) adj e n, cf Ubaud Dicort : « celui, celle qui effraie, alarmiste, pessimiste » TdF

esfraiant, -a adj, cf Ubaud Dicort : « effrayant, ante » TdF. (v. esglasiant)

esfraiar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, effrayer, inspirer de la frayeur » (v. TdF) (v. esglasiar)

esfraiós, -osa adj, cf Ubaud Dicort : « effroyable, effrayant, ante » TdF

esfraiosament adv, cf Ubaud Dicort : « effroyablement » TdF

esframbalhar [esframbulhar, cf Ubaud Dicort p. 152 ; veire esfrandalhar, cf Dicort] (v. tr.) : espelhar / espelhandrar / estripar.

esframbalhar [veire esfrandalhar] (s') v pron : s'estripar / s'espelhar / s'espelhandar.

esfrandalhar (v. tr.) : espelhandrar. (v. TdF ‘esfrandaia’)

esfrandalhar (s’) v pron, cf Ubaud Dicort : « se déchirer, v. estraçar (s') » (v. TdF jos ‘esfrandaia’)

esfrau nm, cf Ubaud Dicort : « effraie,oiseau de nuit, v. fresaga plus usité » (v. TdF)

esfregiment : accion o resulta d'esfregir o de s'esfregir.

esfregir / esfrejar (v. tr. e intr.) : far pèrdre a quicòm sa calor.

esfregir / esfrejar (s') : pèrdre sa calor.

esfrenar (v. tr.) : tocar / pertocar / esmòure.

esfrenar (s') : èsser tocat / pertocat, - ada / esmogut, -uda.

esfringolada : esquiç / esquiçadura.

esfringolar (v. tr.) : espelhar / espelhandrar.

esfringolar (s') : s'espelhar / s'espelhandrar.

esfrisar (v. tr.) : trissar / embrenicar / polverizar.

esfrondada nf, cf Ubaud Dicort : « effondrement, fouille, tranchée que l’on ouvre en bêchant la terre ; terre nouvellement effondrée, défrichement » TdF jos ‘enfroundado’

esfrondament nm (Laus ; abs. Dicort) : doblet d'afondrament (embosenada)

esfrondar v, cf Ubaud Dicort : « v tr et intr, effondrer, défoncer, fouiller les terres, les remuer profondément, ouvrir des tranchées » (v. TdF jos ‘enfrounda’). esfrondar  : doblet d'afondrar (embosenar)

esfrondar (s') v pron (abs. TdF) : doblet de s'afondrar (s'embosenar)

esfrontat, -ada : ardimand, -a ; insolentaire, -a.

esfronzelament (abs. Dicort) : doblet d'esfondrament ; anientament. (v. afondrament)

esfronzelar (v. tr.) (abs. Dicort) : doblet d'esfondrar ; anientar. (v. afondrar)

esfronzelar (s') v pron  (abs. Dicort) : doblet de s'esfondrar ; s'anientar. (v. afondrar (s’))

esfruchar (v. tr.) : abenar (far pèrdre la fòrça de portar frucha)

esfruchar (s') : pèrdre la fòrça de portar frucha.

esfulhar (v. tr.) : esfolhar v. pus naut.

esfulhar (s') : s'esfolhar v. pus naut.

esfumar (v. tr.) : enfumar / neblar / cobrir de tubas ; far pèrdre los contorns.

esgaiament nm : deslassament.

esgaiant, -a : regaudissent, -a ; alegrant, -a.

esgaiar (v. tr.) : regaudir / alegrar.

esgaiar (s') : se regaudir / s'alegrar.

esgajar (v. intr.) : pèrdre sas plumas vièlhas per ne metre de novèlas (aucelum, polalha) ; pèrdre sas fuèlhas.

Quand las galinas esgajan, plegan de pòner (póner)

esgalinar (s’) / esgalissar (s') v pron  (los 2, Ubaud Dicort e  Alibert) : se cargar una colèra. (v. TdF jos ‘engalina’)

esgambiar (v. tr.) : far venir garrèl, -a.

esgambiat, -ada : que se pòt pas servir d'una de sas cambas.

esgarada nf, cf Ubaud Dicort : « égarement, erreur, faute, méprise » TdF

 

 

esgarament nm / esgariada nf : desgarament / estraviatge.

esgarar / esgariar (v. tr.) : esmarrar / desgarar. (# esgarrar)

esgarar / esgariar (s') : s'esmarrar / se desgarar.

esgard : respècte / consideracion / deferéncia.

A l'esgard de ... : per çò qu'es de ... / al respècte de...

esgardar (v. tr. arc.) (R. III, 427) : agachar / consirar.

esgargamelar (s') : se desgargalholar.

esgariada nf : v. esgarament.

esgariar v : v. esgarar.

esgariar (s') : v. s'esgarar.

esgarlip : regiscle / regisclal / regiscladís, -issa.

esgarramachar (v. tr.) (v. Ubaud Dicort e TdF) : escartar las cambas de vam.

esgarrar (v. tr.) : nafrar a las garras, als garrons. (# esgarar)

esgarrar (s') : se nafrar a las cambas, als garrons.

esgarrat, -ada : nafrat, -ada a las cambas, als garrons.

esgatar (v. tr.) : descoscolhar favas, peses, mongetas...

esgaunhar (v. tr.) : bresar los caissals ; desfigurar / desfaciar / descarar.

esgausir v, cf Ubaud Dicort : « v tr, remplir de joie, réjouir (vieux) » (v. TdF ‘esgausi’). (v. engaudir)

esgirbar (v. tr.) : esturrassar (bresar las motas de tèrra)

esglai [veire  esglasi, cf Ubaud Dicort] / esglasi nm / esglasiament nm : terror (f.) / espavent (m.)

esglajar [veire  esglasiar, cf Ubaud Dicort] (v. tr.) : esglasiar / espaventar.

esglajar [veire esglasiar] (s') v pron : s'esglasiar / s'espaventar.

esglandadura : accion o resulta d'englandar o de s'englandar.

esglandar / englandar (v. tr.) : acanar d'aglands (los far tombar amb un baston) ; desbrancar ; tustassar ; macar ; rompre ; bresar ; afondrar ; afrabar : (v. TdF jos ‘esglanda’)

L'auratge a englandada la frucha.

esglandar / englandar (s') : s'afondrar ; s'afrabar ; se rompre ; se bresar ; tombar de tot son pes.

esglariada nf (TdF ; abs. Dicort) : embaurada ; espavent [v. esglasiament] ; bram d'espavent.

esglariar [veire  esglasiar, cf Ubaud Dicort] (v. tr.) : embaurar ; esglasiar / espaventar ; cridar d'espavent.

esglariar [veire  esglasiar] (s') v pron : s'embaurar.

esglariat 1 (veire  esglasiat), -ada adj : embaurat, -ada ; espaventat, -ada.

esglariat 2 (m.) (TdF ; abs. Dicort) : saliège (m.) (plt.) : (Smilax aspera)

esglasi / esglai [veire esglasi, cf Ubaud Dicort] nm : terror (f.) / espavent (m.) ; trèva / paur. (v. TdF jos ‘esglàri’)

esglasiaire 1, -aira adj, cf Ubaud Dicort : « épouvantable » (Alibert)

esglasiaire 2, -aira n, cf Ubaud Dicort : (v. esglasiar)

esglasiament nm, cf Ubaud Dicort : « épouvante » (Alibert) (v. esglariada)

esglasiant, -a : espaventable, -bla.

esglasiar (v. tr.) : espaventar / terrorizar, « effarer comme une apparition ; crier, chanter avec exaltation » (v. TdF jos ‘esglaria’).

esglasiar (s') : prene paur / s'espaventar.

esglasir v, cf Ubaud Dicort : v. esglasiar. (v. TdF jos ‘esglaria’)

esglausadura : accion o resulta d'esglausar o de s'...

esglausar (v. tr.) : asclar (far dins de fust una ascla longa e tèunha)

esglausar (s') : s'asclar / s'espetar en fasent d'asclas ; rompre jol pes de la frucha, de la nèu...

esglauselar (v. tr.) : bicar / sarclar ; descaucelar.

esgolar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, décolleter » (L. 167, Sèrras-Ess.) ; « évaser » (Per Noste)

esgosilhar (s’) v pron, cf Ubaud Dicort : « s’égosiller » TdF

esgot : toat (conduit) per evacuar las aigas de pluèja o las aigas passidas (solhadas)

esgotal nm, cf Ubaud Dicort : « égouttement » (Alibert)

esgotament nm, cf Ubaud Dicort : « action de faire égoutter, v. dessecament » (v. TdF)

esgotar (v. tr.) : evacuar las aigas de pluèja o las aigas passidas.

esgotar (s') : s'evacuar (aigas de pluèja, aigas passidas)

esgramar (v. tr.) : escumar / levar l'escuma.

esgrapautir (v. tr.) (TdF ; abs. Dicort) : espotir coma s'espotís un grapaud. (v. escrapochinar)

esgrapelar (v. Ubaud Dicort) : « v tr, excorier, érailler » TdF

esgratilhar (v. tr.) : gratilhar / gratulhar / cosserguejar ; (far de gratilhas / far de cossergues)

esgraular (v. tr.) : rompre ; desbrancar.

esgrissar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, t. de lapidaire, égriser des diamants » TdF

esgropionar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, arracher le croupion » TdF

esgrulhar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, dépouiller un fruit de son enveloppe, de son brou, de son écorce, écosser ; gruer, monder de l’orge ; égrener, briser en menus morceaux » (v. TdF ‘esgruia’)

esgrunar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, égrener, v. engrunar plus usité » (v. TdF)

esguirada nf, cf Ubaud Dicort : « déchirure, balâfre » TdF

esguirar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, déchirer, v. estraçar » (v. TdF)

esgusperar (v. tr.) : levar la pelanha (pèl) seca d'una frucha.

esitacion (R. VI, 255) : incertitud.

esitant, -a adj, cf Ubaud Dicort : « hésitant, ante » TdF

esitar (v. intr.) : balançar / trantalhar.

eslabrar (v. tr. e intr.) : fendilhar los pòts / las pòtas ; copar lo galet d'una botelha ; somicar ; gemegar [v. eslabrar (s')].

eslabrar (s') v pron : se fendilhar (pòts / pòtas) ; se bercar ; se desgargalhar ; « sangloter avec des contorsions du visage, se plaindre, geindre, v. desgargamelar (se) » (v. TdF jos ‘eslabra’).

eslabrat, -ada adj : pòtafendut, -uda ; bercat, -ada; « qui se plaint, qui gémit, qui sanglote ; bavard, arde » (v. TdF jos ‘eslabra’).

eslalòm (< norvegian) nm, cf Ubaud Dicort : « slalom » (Laus, Basic)

eslalomaire, -aira n, cf Ubaud Dicort : « slalomeur, -euse » (Per Noste)

eslalomar v, cf Ubaud Dicort : « v intr, slalomer » (Per Noste)