|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
esfoiraire, -aira [~ -airitz] adj e n : que foira (qu'a la caganha) Rasim esfoiraire, gouet, raisin blanc à grains très doux et
à peau très fine. (v. TdF) esfoiran nm (v. Ubaud Dicort e TdF) : mena de rasim negre. esfoirar (v. intr.) : aver la foira (diarrèia) ; racar
(recuolar) ; sangnar (R. V, 152 -
L. 334) del nas. esfoirar (s') v pron :
s'afondrar ; s'englandar ; s'esbosenar ;
« se fâcher, être susceptible » (v. TdF ‘esfouira ‘). esfoiràs : brave flux de foira. esfoirat, -ada adj : « qui a
foiré, qui s’est vidé ; poltron, onne » TdF jos ‘esfouira ‘ esfolatrada nf, cf Ubaud Dicort :
« jaillissement désordonné » (Brun Glossari Oc-Fr) esfolhar 1 (v. tr.) : somsir ; macar ; espotir. esfolhar 2 / esfulhar (v. tr.) : desfulhar (enlevar las fuèlhas d'una branca o los petals d'una flor) esfolhar / esfulhar (s') : se desfulhar (pèrdre sas fuèlhas o sos petals) esfolir (s') : s'afolir / s'afolesir ; s'eriçar ; s'espelofir ; s'emportar ; se gendarmar. (v. TdF) esfolissada : vivacitat ; afogament ; colèra. esfolissar v, cf Ubaud Dicort :
« v tr, ébouriffer, courroucer » TdF esfolissar (s') v pron : s'esfolir. v. çaisús, « se hérisser, s’emporter, se
gendarmer » TdF jos ‘esfoulissa’. esfondrament (abs. Dicort)
: afondrament / embolnada / embolnèri. (v.
afondrament) esfondrar (v. tr.) (abs. Dicort) : afondrar / embolnar /
englandar. (v. afondrar
e esfrondar) esfondrar (s') v pron (abs. Dicort) :
s'afondrar / s'embolnar / s'englandar. (v. afondrar (s’)) esfondre (s') v pron : s'afondrar ; s'esbosenar ; s'avalancar. esfonduda : afondrament / esboldrament. esfòrç : accion de forçar o de s'esforçar ; esperfòrç / ernia ; torn de rens. esforçar (s') : desplegar sa fòrça fisica o morala per far quicòm. esforcet nm, cf Ubaud Dicort :
« petit effort, léger effort » TdF esfosc, -a : fosc, -a / escur, -a. esfoscar (v. tr.) : far venir fosc / far venir escur. esfoscor nf : trumor / escuritat. esfrai nm, cf Ubaud Dicort :
« effroi, frayeur » TdF esfraiable, -bla adj, cf Ubaud Dicort : « effroyable, v. esfraiós
plus usité » (v. TdF) esfraiaire, -aira (~ -airitz) adj e n, cf Ubaud Dicort :
« celui, celle qui effraie, alarmiste, pessimiste » TdF esfraiant, -a adj, cf Ubaud Dicort :
« effrayant, ante » TdF. (v. esglasiant) esfraiar v, cf Ubaud Dicort :
« v tr, effrayer, inspirer de la
frayeur » (v. TdF) (v. esglasiar) esfraiós, -osa adj, cf Ubaud Dicort : « effroyable, effrayant,
ante » TdF esfraiosament adv, cf Ubaud Dicort :
« effroyablement » TdF esframbalhar [esframbulhar, cf Ubaud Dicort p. 152 ; veire esfrandalhar, cf Dicort] (v. tr.) : espelhar / espelhandrar / estripar. esframbalhar [veire esfrandalhar] (s') v pron : s'estripar / s'espelhar / s'espelhandar. esfrandalhar (v. tr.) : espelhandrar. (v. TdF ‘esfrandaia’) esfrandalhar
(s’) v pron, cf Ubaud Dicort : « se
déchirer, v. estraçar (s') » (v. TdF jos ‘esfrandaia’) esfrau nm, cf Ubaud Dicort :
« effraie,oiseau de nuit, v. fresaga plus
usité » (v. TdF) esfregiment : accion o resulta d'esfregir o de s'esfregir. esfregir / esfrejar (v. tr. e intr.) : far pèrdre a quicòm sa calor. esfregir / esfrejar (s') : pèrdre sa calor. esfrenar (v. tr.) : tocar / pertocar / esmòure. esfrenar (s') : èsser tocat / pertocat, - ada / esmogut, -uda. esfringolada : esquiç / esquiçadura. esfringolar (v. tr.) : espelhar / espelhandrar. esfringolar (s') : s'espelhar / s'espelhandrar. esfrisar (v. tr.) : trissar / embrenicar / polverizar. esfrondada nf, cf Ubaud Dicort :
« effondrement, fouille, tranchée que l’on ouvre en
bêchant la terre ; terre nouvellement effondrée,
défrichement » TdF jos ‘enfroundado’ esfrondament nm (Laus ; abs. Dicort) : doblet d'afondrament (embosenada) esfrondar v, cf Ubaud Dicort : « v tr et
intr, effondrer, défoncer,
fouiller les terres, les remuer profondément, ouvrir des
tranchées » (v. TdF jos ‘enfrounda’). esfrondar :
doblet d'afondrar (embosenar) esfrondar (s') v pron (abs. TdF) : doblet de s'afondrar (s'embosenar) esfrontat, -ada : ardimand, -a ; insolentaire, -a. esfronzelament (abs. Dicort) : doblet d'esfondrament
; anientament. (v. afondrament) esfronzelar (v. tr.) (abs. Dicort) : doblet d'esfondrar ; anientar. (v. afondrar) esfronzelar (s') v pron (abs. Dicort) : doblet de s'esfondrar ; s'anientar. (v. afondrar (s’)) esfruchar (v. tr.) : abenar (far pèrdre la fòrça de portar frucha) esfruchar (s') : pèrdre la fòrça de portar frucha. esfulhar (v. tr.) : esfolhar v. pus naut. esfulhar (s') : s'esfolhar v. pus naut. esfumar (v. tr.) : enfumar / neblar / cobrir de tubas ; far pèrdre los contorns. esgaiament nm : deslassament. esgaiant, -a : regaudissent, -a ; alegrant, -a. esgaiar (v. tr.) : regaudir / alegrar. esgaiar (s') : se regaudir / s'alegrar. esgajar (v. intr.) : pèrdre sas plumas vièlhas per ne metre de novèlas (aucelum, polalha) ; pèrdre sas fuèlhas. Quand las galinas esgajan, plegan de pòner (póner) esgalinar (s’) / esgalissar (s') v pron (los 2, Ubaud Dicort e Alibert) : se cargar una colèra. (v. TdF jos ‘engalina’) esgambiar (v. tr.) : far venir garrèl, -a. esgambiat, -ada : que se pòt pas servir d'una de sas cambas. esgarada nf, cf Ubaud Dicort :
« égarement, erreur, faute, méprise » TdF |
|
esgarament nm / esgariada nf : desgarament / estraviatge. esgarar / esgariar (v. tr.) : esmarrar / desgarar. (# esgarrar) esgarar / esgariar (s') : s'esmarrar / se desgarar. esgard : respècte / consideracion / deferéncia. A l'esgard de ... : per çò qu'es de ... / al respècte de... esgardar (v. tr. arc.) (R. III, 427) : agachar / consirar. esgargamelar (s') : se desgargalholar. esgariada nf : v. esgarament. esgariar v : v. esgarar. esgariar (s') : v. s'esgarar. esgarlip : regiscle / regisclal /
regiscladís, -issa. esgarramachar (v. tr.) (v. Ubaud Dicort e TdF) : escartar las cambas de vam. esgarrar (v. tr.) : nafrar a las garras, als garrons. (# esgarar) esgarrar (s') : se nafrar a las cambas, als garrons. esgarrat, -ada : nafrat, -ada a las cambas, als garrons. esgatar (v. tr.) : descoscolhar favas, peses, mongetas... esgaunhar (v. tr.) : bresar los caissals ; desfigurar / desfaciar / descarar. esgausir v, cf Ubaud Dicort :
« v tr, remplir de joie, réjouir
(vieux) » (v. TdF ‘esgausi’). (v. engaudir) esgirbar (v. tr.) : esturrassar (bresar las motas de tèrra) esglai [veire esglasi, cf Ubaud Dicort] / esglasi nm / esglasiament nm : terror (f.) / espavent (m.) esglajar [veire esglasiar, cf Ubaud Dicort] (v. tr.) : esglasiar / espaventar. esglajar [veire esglasiar] (s') v pron : s'esglasiar / s'espaventar. esglandadura : accion o resulta d'englandar o de s'englandar. esglandar / englandar (v. tr.) : acanar d'aglands (los far tombar amb un baston) ; desbrancar ; tustassar ; macar ; rompre ; bresar ; afondrar ; afrabar : (v. TdF jos ‘esglanda’) L'auratge a englandada la frucha. esglandar / englandar (s') : s'afondrar ; s'afrabar ; se rompre ; se bresar ; tombar de tot son pes. esglariada nf (TdF ; abs. Dicort) : embaurada ; espavent [v. esglasiament] ; bram d'espavent. esglariar [veire esglasiar, cf Ubaud Dicort] (v. tr.) : embaurar ; esglasiar / espaventar ; cridar d'espavent. esglariar [veire esglasiar] (s') v pron : s'embaurar. esglariat 1 (veire esglasiat), -ada adj : embaurat, -ada ; espaventat, -ada. esglariat 2 (m.) (TdF ; abs. Dicort) : saliège (m.) (plt.) : (Smilax aspera) esglasi / esglai [veire esglasi, cf Ubaud Dicort] nm : terror (f.) / espavent (m.) ; trèva / paur. (v. TdF jos ‘esglàri’) esglasiaire 1, -aira adj, cf Ubaud Dicort :
« épouvantable » (Alibert) esglasiaire 2, -aira n, cf Ubaud Dicort : (v. esglasiar) esglasiament nm, cf Ubaud Dicort :
« épouvante » (Alibert) (v. esglariada) esglasiant, -a : espaventable, -bla. esglasiar (v. tr.) : espaventar / terrorizar, « effarer comme une apparition ; crier, chanter avec exaltation » (v. TdF jos ‘esglaria’). esglasiar (s') : prene paur / s'espaventar. esglasir v, cf Ubaud Dicort :
v. esglasiar. (v. TdF jos ‘esglaria’) esglausadura : accion o resulta d'esglausar o de s'... esglausar (v. tr.) : asclar (far dins de fust una ascla longa e tèunha) esglausar (s') : s'asclar / s'espetar en fasent d'asclas ; rompre jol pes de la frucha, de la nèu... esglauselar (v. tr.) : bicar / sarclar ; descaucelar. esgolar v, cf Ubaud Dicort :
« v tr, décolleter » (L. 167, Sèrras-Ess.) ;
« évaser » (Per Noste) esgosilhar (s’) v pron, cf Ubaud Dicort :
« s’égosiller » TdF esgot : toat (conduit) per evacuar las aigas de pluèja o las aigas passidas (solhadas) esgotal nm, cf Ubaud Dicort :
« égouttement » (Alibert) esgotament nm, cf Ubaud Dicort :
« action de faire égoutter, v. dessecament » (v. TdF) esgotar (v. tr.) : evacuar las aigas de pluèja o las aigas passidas. esgotar (s') : s'evacuar (aigas de pluèja, aigas passidas) esgramar (v. tr.) : escumar / levar l'escuma. esgrapautir (v. tr.) (TdF ; abs. Dicort) : espotir coma s'espotís un grapaud. (v. escrapochinar) esgrapelar (v. Ubaud Dicort) : « v tr,
excorier, érailler » TdF esgratilhar (v. tr.) : gratilhar / gratulhar / cosserguejar ; (far de gratilhas / far de cossergues) esgraular (v. tr.) : rompre ; desbrancar. esgrissar v, cf Ubaud Dicort :
« v tr, t. de
lapidaire, égriser des
diamants » TdF esgropionar v, cf Ubaud Dicort :
« v tr, arracher le croupion » TdF esgrulhar v, cf Ubaud Dicort :
« v tr, dépouiller un fruit de son enveloppe, de son
brou, de son écorce, écosser ; gruer, monder de
l’orge ; égrener, briser en menus morceaux » (v. TdF ‘esgruia’) esgrunar v, cf Ubaud Dicort :
« v tr, égrener, v. engrunar plus
usité » (v. TdF) esguirada nf, cf Ubaud Dicort :
« déchirure, balâfre » TdF esguirar v, cf Ubaud Dicort :
« v tr, déchirer, v. estraçar » (v. TdF) esgusperar (v. tr.) : levar la pelanha (pèl) seca d'una frucha. esitacion (R. VI, 255) : incertitud. esitant, -a adj, cf Ubaud Dicort :
« hésitant, ante » TdF esitar (v. intr.) : balançar / trantalhar. eslabrar (v. tr. e intr.) : fendilhar los pòts / las pòtas ; copar lo galet d'una botelha ; somicar ; gemegar [v. eslabrar (s')]. eslabrar (s') v pron : se fendilhar (pòts / pòtas) ; se bercar ; se desgargalhar ; « sangloter avec des contorsions du visage, se plaindre, geindre, v. desgargamelar (se) » (v. TdF jos ‘eslabra’). eslabrat, -ada adj : pòtafendut, -uda ; bercat, -ada; « qui se plaint, qui gémit, qui sanglote ; bavard, arde » (v. TdF jos ‘eslabra’). eslalòm (< norvegian) nm, cf Ubaud Dicort : « slalom » (Laus,
Basic) eslalomaire, -aira n, cf Ubaud Dicort :
« slalomeur, -euse » (Per Noste) eslalomar v, cf Ubaud Dicort :
« v intr, slalomer » (Per Noste) |
|
|
|
|
|
|