epentèsi (f.) : insercion d'un fonèma non etimologic : «Idèia», « dragèia » en lòc d'idèa e de dragèa.
EPI- : forma prefixada del grèc epi (sus)
epiblast : sisa exteriora de cellulas que revestís l'embrion.
epic, -a : que relata en vèrses quicòm d'eroïc.
Poèma epic.
epicardi (m.) : fulhet visceral del pericardi que cobrís lo miocardi.
epicarditi (f.) : inflamacion de l'epicardi.
epicarpi [epicarp] (m.) : pèl de la frucha.
epicèn, -a adj : natura d'un nom commun als dos sèxes :
Acla, rossinhòl, catla, mirga... son epicèns.
epicentre : punt central d'un tèrratremol.
epicicle nm (R. II, 394) : cèrcle que son centre se tròba dins la circomferéncia d'una autre pus grand, « t. d’astronomie, épicycle » TdF.
epicicloïda nf : (matematica) « épicycloïde » (v. Ubaud Dicc. scient. p. 80)
epicondil : tuberositat de l'úmer, al dessús del condil.
epicondilalgia : dolor al nivèl de l'epicondil.
epicondiliti (f.) : inflamacion de l'epicondil.
epicrani nm, cf Ubaud Dicort : « (anat.) épicrâne »
Epictèt : filosòf grèc adèpte de l'estoïcisme latin (50-125).
Epicur : filosòf grèc, iniciator de l'epicurisme (341-270).
epicurian (abs. Dicort), -a : persona que recèrca pas que los plasers naturals. (v. epicurèu)
epicuresc, -a adj, cf Ubaud Dicort : « à la façon des épicuriens » TdF
epicurèu, -èa adj, cf Ubaud Dicort : « épicurien, enne » TdF ‘epicurieu’
epicurisme : materialisme basat, lèumens, suls plasers naturals.
epidemia : marrana (malautiá que tòca fòrça pòble al còp)
epidemic, -a : contagiós, -osa.
epidemicament : d'un biais epidemic.
epidemicitat nf : caractèr epidemic d'una malautiá.
epidemiologia : branca de la medecina e de l'igièna que s'ocupa de las epidemias.
epidemiologic, -a : relatiu, -iva a l'epidemiologia
epidemiologista (m. e f.) : especialista (m. e f.) d'epidemiologia.
epidèrma nm : pelanha (pus primièira sisa de la pèl)
epidermic, -a adj, cf Ubaud Dicort : « èpidermique » (Rapin)
epidermofitia : malautiá de la pèl amodada per un fonge e caracterizada per una rojor e d'esqüamas.
epidermoïde, -a : que revèrta l'epidèrma.
epidermolisi (f.) : destruccion de l'epidèrma.
epidermomicòsi (f.) : ensemble d'afeccions cutanèas amodadas per de fonges.
epididim : organ longarut plaçat sul testicul coma un cimièr de casc.
epididimiti (f.) : inflamacion de l'epididim.
epidural, -a : situat, -ada entre l'estug de la duramaire espinala e la paret del canal vertebral.
Injeccion epidurala.
epiduriti (f.) : inflamacion dels espacis epidurals.
Epifani - Epifania : prenoms.
Epifania n pr f : los Reis (l.p.) / fèsta del sièis de genièr.
epifenomèn (m.) : fenomèn segondari.
epifil, -a [epifille, lla, cf Ubaud Dicort] adj : que viu, o que se tròba sus una fuèlha.
epifisi (f.) : caduna de las extremitats bossejadas dels òsses longs.
epifit, -a adj e nm, cf Ubaud Dicort : « (bot.) épiphyte »
epigastralgia : dolor de la region epigastrica.
epigastri (m.) : partida del còrs entremièg l'embonilh e la fontanèla de l'estomac.
epigastric, -a : relatiu, -iva a l'epigastri.
epigenèsi nf, cf Ubaud Dicort : « épigenèse » (Per Noste)
epigenia nf, cf Ubaud Dicort : « (géol.) épigénie » (v. Per Noste)
epigèu, èa adj, cf Ubaud Dicort : « (bot.) épigé, -e » (Laus)
epiglòti (f.) : lengòta que fa valvula al moment de la degluticion.
epiglotiti (f.) : inflamacion de l'epiglòti.
epigòn nm, cf Ubaud Dicort : « épigone » (Rapin)
epigraf (m.) : inscripcion sus un edifici ; citacion corteta al començament d'una òbra escricha, o en cima de capítol.
epigrafia : sciéncia qu'estúdia las inscripcions.
epigrafic, -a : relatiu, -iva a l'epigrafia.
epigrafista (m. e f.) : persona qu'estúdia las inscripcions.
epigrama (m.) : brèva composicion poetica satirica.
epigramatic, -a adj, cf Ubaud Dicort : « épigrammatique, v. ponhent » (v. TdF)
epigramatista (m. e f.) : persona que fa d'epigramas.
epilacion nf, cf Ubaud Dicort : accion de desrabar de pels.
epilar (v. tr.) (abs. Dicort) : desrabar de pels, « épiler » (Rapin, Laus). (v. depilar, espelar 2)
epilar (s') (abs. Dicort) : se desrabar de pels. (v. çai sus)
epilatòri, -a adj (abs. Dicort) : utilizat, -ada per l'epilacion, « épilatoire » (Rapin).
epilepsia : mal de la tèrra (l.p.) (convulsions amb estavaniment)
epileptic, -a (adj. e subs.) : relatiu, -iva a l'epilepsia ; que patís d'epilepsia.
epilòb [epilòbi, cf Ubaud Dicort] (m.) : mena de planta. (Epilobium)
epilòg (m.) : recapitulacion ; conclusion ; fin.
epilogar (v. tr.) : recapitular ; conclure.
epiquèia (abs. Dicort) : aplicacion prudenta e puslèu moderada d'un principi o d'una lei.
episcopal, -a : relatiu, -iva a un evesque.
Carga episcopala.
episcopat nm : carga d'evesque ; temporada de la carga de tal o tal evesque ; ensemble de totes los evesques.
episiotomia nf, cf Ubaud Dicort : « (méd.) épisiotomie »
episòdi (m.) : accion segondària dins un poèma epic o dramatic, dins una novèla, dins un roman... ; eveniment que s'enlaça mai o mens amb d'autres que fan un tot.
episodic, -a : relatiu, -iva a un episòdi ; intermitent, -a.
episodicament : d'un biais episodic.
epistème nf, v. Ubaud Dicort Errata web : « (didact.) épistémè »
epistemologia : estudi filosofic de la sciéncia, de son fondament, de sos metòdis e de sa valor.
epistemologic, -a adj, cf Ubaud Dicort : « épistémologique » (Per Noste)
epistemologista n (dels dos genres), cf Ubaud Dicort : « épistémologiste » (Per Noste)
epistòla nf : letra dels Apòstols als primièrs crestians.
epistolar, -a : relatiu, -iva al genre letra.
Estil epistolar.
epistolarament : per letra.
epistolièr, -ièira n, cf Ubaud Dicort : « celui, celle qui écrit des épîtres, qui fait beaucoup de lettres » TdF
epitafi (m.) : inscripcion sus la lausa d'una tomba.
epitalami (m.) : poèma nupcial (R. IV, 350).
epitèli nm, cf Ubaud Dicort : « (anat.) épithélium » (Laus)
epitelial, -a adj, cf Ubaud Dicort : « épithélial, -e » (Laus)
epitèma nm, cf Ubaud Dicort : « t. de pharmacie, épithème » TdF
epitèsi (f.) : ajuston non etimologic a una finala de mot.
Julon èra « prèste » en lòc de « prèst. »
epitèt (m.) : fonccion gramaticala de l'adjectiu qualificatiu quand es pas separat del substantiu pel vèrb ; qualificacion injuriosa o elogiosa donada a q.q. o a quicòm.
Diable d'òme ! es un epitèt admiratiu o pejoratiu.
epitòm (m.) : resumit didactic d'una òbra.
epitra nf, cf Ubaud Dicort : « épître » TdF jos ‘epistro’. (v. epistòla)
epizootia : marrana (malautiá que tòca un fum d'animals al còp)
epizootic, -a adj, cf Ubaud Dicort : « épizootique » (v. epizootia)
epòca nf : data memorabla que i s'acaba tot un ensemble d'eveniments ; espandi comprés entre doas datas memorablas ; data de tal o tal eveniment.
epòda nf, cf Ubaud Dicort : « t. littéraire, épode » TdF
epoisses nm : (formatge), cf Ubaud Dicort, « époisses »
eponim, -a : que dona son nom a quicòm.
epopèia [veire epopèa, cf Ubaud Dicort] nf : poèma epic ; eveniments dignes d'una epopèia.
Lo Roland occitan es una epopèia.
epsilòn [epsilon] nf/nm, cf Ubaud Dicort : nom de la letra cinquena de l'alfabet grèc, Ε-ε.
EPTA- : sufix, del grèc heptà (sèt)
eptacòrde 1, -da adj, cf Ubaud Dicort : « heptacorde » (v. çai jos)
Lira eptacòrda, lyre heptacorde.
eptacòrd [eptacòrde 2] (m.) : lira antica de sèt còrdas ; ensemble omogèn de sèt nòtas consecutivas.
eptaèdre (m.) : polièdre de sèt fàcias.
eptaedric, -a : relatiu, -iva a un eptaèdre.
eptagòn : poligòn de sèt angles, e adonc de sèt costats.
eptagonal, -a adj : « heptagonal, -e » (v. çai sus)
Figura eptagonala.
eptamètre (nm. e adj. m.) : vèrs de sèt pès.
eptan (m.) : idrocarbur saturat.
eptasillab (m.) : vèrs de sèt sillabas.
« Sèm los òmes sens patria
que parlam la lenga d'òc ». J. B.
eptatlòn (eptatlon [coma pentatlon]) nm : espròva d'atletisme femenin que combina sèt disciplinas : 100 mètres amb obstacles de sautar, 200 m. , 800 m. , saut de nautor, saut de longor, pes de lançar, bigatana de lançar ; espròva masculina en sala : 60 m., 60 m. amb obstacles, 1000 m. , nautor, longor, pèrga e pes.
epulia nf : tumor carnosa sus la gengiva.
eqüacion [ ~ equacion] nf : egalitat matematica.
eqüator [ ~ equator] nm : linha virtuala que compartís l'esfèra terrèstra en dos emisfèris.