coarro [, -rra n, v. Ubaud Dicort Errata web] (arc. e vulg.) : mendicant, « truand, ande, gueux, euse ; gredin, malotru, rustre ; savetier » [v. cocarro] ; patron « …en argot du Rouergue [« Ce mot, quoiqu’il ne soit pas injurieux, ne se dit pas au maître » (v. Vayssier)] » (v. TdF jos ‘couaro’).

coarticulacion : fenomèn articulatòri.

coas nf pl : partida d'un filat de pesca.   (v. Alibert)

coason nf : periòd del coar.

coassa nf, cf Ubaud Dicort : « grosse queue, longue queue, vilaine queue » TdF ; « queue, tresse de cheveux » (L. 80)

coassar 1 v, cf Ubaud Dicort : « v intr, traîner, languir, par défaut de force ou de courage » TdF ‘couassa’

coassar 2 (coar, cf Ubaud Dicort) (v. tr. e intr.) : quitar pas de coar o de voler coar. (v. TdF ‘couvassa’)

coassegurança : assegurança d'un meteis risc per mai d'un asseguraire dins lo limit de la valor del ben garentit.

coassièr n, cf Ubaud Dicort : « nm, berger qui garde séparément les agneaux qui ne peuvent pas suivre le troupeau » (Azaïs ‘’couassier)

coassociat, -ada : persona associada amb una autra o d'autras.

coasson nm : uòu coat « queue d’un char, culot d’une couvée, dernier né d’une famille, v. caganís » TdF.

coat, -ada adj, cf Ubaud Dicort : « couvé, ée ; à demi gâté, en parlant des fruits ; charbonné, en parlant du blé ; flambé, perdu » (v. TdF jos ‘couva’)

coatejar (abs. Dicort) / coetejar (v. tr.) : bolegar la coa.

Un can content coateja.

coatge : accion de coar.

coatin 1 nm  : mamifèr carnivòr d'America del sud (Nasua nasua), « coati » (v. Per Noste)

coatin 2 nm : v. cogatin. (v. Alibert jos cogòt)

coatòrs, -a adj, cf Ubaud Dicort : « qui a la queue torse »

coatusons [coatisons  (v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘couvo-tisoun’)] n (m. e f.) : persona que demòra al canton del fuòc.

coautor, -a : autor de quicòm amb un autre o d'autres.

Coautor d'un libre.

Coautor d'una malafacha.

coaxial, -a adj e nm : dotat, -ada del meteis axe.

Cable de dos conductors coaxials.

Eliças coaxialas.

cobalt (de l'alemand Kobalt) : mena de metal blanc-roget, dur, de mal fondre ; element quimic ; colorant tirat del cobalt.

Blau de cobalt.

Verd de cobalt.

Roge de cobalt.

cobaltatge : accion de recobrir un metal d'una pellicula de cobalt.

cobaltic, -a : relatiu, -iva al cobalt ; natura dels compausats del cobalt trivalent.

cobaltifèr, -a : que conten de cobalt.

cobaltina : arseniosulfur natural de cobalt.

COBALTO- : forma prefixada de cobalt.

cobaltós, -osa : natura dels compausats del cobalt bivalent.

cobaltoterapia : utilizacion terapeutica de cobalt radioactiu.

cobejable, -bla (abs. Dicort) : que pòt amodar la cobesiá. (v. cobejador)

cobejador, -doira adj, cf Ubaud Dicort : « qui peut être convoité, ée, enviable » TdF

cobejaire, -aira adj e n, cf Ubaud Dicort : « celui, celle qui convoite » TdF

cobejar (v. tr.) : envejar ; desirar, desira que desiraràs.

cobejós, -osa adj (L. 80 ; abs. Dicort e TdF) : bravament desirós, -osa de quicòm o de q.q. (v. cobejaire e cobés)

cobejosament (abs. Dicort) : d'un biais cobejós.

coberlon nm, cf Ubaud Dicort : « (bot.) champignon » (Laus) (v. camparòl)

cobèrt 1 ~ cubèrt, -a adj, cf Ubaud Dicort : « couvert, erte ; obscur, ure ; ombragé, caché ; dissimulé ; ensemencé, ée » TdF jos ‘curbi’

cobèrt 2 [ ~ cubèrt] nm : teulada ; carretial / abric per las carretas ; los apleches que se meton sus la taula per manjar.

A cobert, à couvert.

Jol cobert de, sous le couvert de. (v. Ubaud Dicort e Rapin)

cobèrta [ ~ cubèrta] nf : teulada ; flaçada ; sospluèg ; teule canal, « tuile dont le dos est posé en saillie » ; lendal ; pèira de vòuta ; acapta de paret ; pòrge ; vernís de faiença ; semenat ; tilhac de batèu ; proteccion ; tampa de libre. (v. TdF ‘cuberto’). (v. cobèrtas)

Cobèrta de lièch.

Cobèrta de libre.

En cobèrta / sus cobèrta, sur le pont. (v. Ubaud Dicort e TdF)

cobertaire nm, -aira : persona que fa un cobèrt ; « couverturier » TdF jos ‘cubertaire’.

cobèrtament adv : a l'amagat, « à mots couverts » (v. TdF ‘cubertamen’).

cobertar (v. tr.) : metre un coberton o una cobertoira.

cobèrtas nf pl, cf Ubaud Dicort : « semailles » TdF jos ‘cuberto’

coberteta nf, cf Ubaud Dicort : « petite couverture » TdF jos ‘cuberteto’

cobertièr nm, cf Ubaud Dicort : « fabricant de couverture ? ou couvreur ? » (L. 80) (v. cobertaire)

cobertin nm, cf Ubaud Dicort : « drap de toile dans lequel on transporte le fourrage, botte de foin que les voituriers portent en voyage » TdF ‘cubertin’

cobertoira nf : coberton grand, « couvercle de marmite ou de chaudron ; cymbale ; couverture » (v. TdF).

cobertoirar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, mettre le couvercle » TdF ‘cubertouira’

cobertoiràs nm, cf Ubaud Dicort : « grand couvercle » TdF ‘cubertouiras’

cobertòla (Alibert) [cobertola (v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘cubertouiro’)] nf : acaptador / coberton / cobertoira.

coberton nm : « petite couverture, couvre-pied » TdF ‘cubertoun’ ; cabuçèla.

cobertona nf, cf Ubaud Dicort : « petite couverture, couverture légère » TdF ‘cubertouno’

cobertura : garentida financièira. (e non pas « garantida »)

coberturièr nm, cf Ubaud Dicort : « couverturier, v. cobertaire » (v. TdF ‘cubertourié’)

cobés, -a adj e n : cobejós, -a / remolut, -ada ; fòrt envejós, -a.

Soi pas cobés, je n’en ai pas envie. (v. TdF)

cobesejador, -doira adj e n, cf Ubaud Dicort : « nm, qui convoite, convoiteux » (L. 80)

cobesejar (v. tr.) : envejar ; cobejar bravament.

cobesença / cobesiá : desir viu o illicit de possedir quicòm o q.q.

cobís nm, cf Ubaud Dicort : « lieu où les femmes s’assemblent pour jaser » TdF ‘coubis’. (v. convís)

cobla nf (R. II, 422) : estròfa ; poèma pichon ; « paire de bœufs ou de mulets appareillés pour le labour, v. coble » (v. TdF ‘coublo’).

coble nm : òme e femna que vivon ensemble [v. parelh] ; parelh per laurar (arc.) [v. cobla] ; rèst d'alh ; pèça de fust ; fusta ; pèl de vedèl tanada ; dos o tres (l.p.)

Un coble d'amoroses.

Dins un coble de jorns.

coblejador nm, cf Ubaud Dicort : « faiseur de couplets » (L. 81)

coblejaire, -aira n, cf Ubaud Dicort : « celui, celle qui fait des couplets v. cançonejaire » (v. TdF)

coblejar (v. tr.) : apariar / metre per dos ; far d'estròfas.

coblet : estròfa ; traveta / travatèla / travèrsa (l.p.)

cobleta nf, cf Ubaud Dicort : « petit couplet » (L. 81)

 

 

cobleton nm, cf Ubaud Dicort : « petit couplet » TdF

Cobòl nm : (informatica) « (langage machine) Cobol » (v. Ubaud Dicc. scient. p. 159)

còbra 1 (f.) (del portugués cobra) : serpatassa verenosa.

còbra 2 (f.) (L. 81) (abs. Dicort) : crompa. (v. còbrament)

còbrament nm, cf Ubaud Dicort : « acquisition » (L. 81)

cobrar (v. tr.) (R. II, 422) : recuparar quicòm de perdut ; obténer ; recebre ; amassar.

cobre [còbre] nm : recuperacion (R. II, 423) de quicòm de perdut ; revengut.  

De cobre : en demai, « en réserve » (v. TdF jos ‘cobre’).

cobreire ~ cubreire, -eira (~ -eiritz) n, cf Ubaud Dicort : « celui, celle qui couvre » TdF ‘curbeire’

cobribrèç [ ~ cubribrèç] nm : cobèrta de brèç.

cobricap (R. II, 319 - L. 81) [ ~ cubricap] nm : capèl ; bonet ; berret ; poncha.

cobricèl nm (abs. Dicort): subrecèl (abric al dessús d'un lièch) ; coberton de bresca de mèl. (v. cubricèl e cubercèl)

cobricèla nf (Alibert ; abs. Dicort) : nata per far secar la frucha. (v. cubricèla e cubercèla)

cobricelat, -ada (abs. Dicort) : tapat, -ada amb un cobricèl. (v. cubercelat)

cobrida [ ~ cubrida] nf : semenalhas / cobrisons ; semenat (subs. m.)

cobrifuòc [cobrifòc~ cubrifòc, cf Ubaud Dicort] nm : aplech per cobrir las brasas ; senhal per atudar los lums.

cobrijonch ~ cubrijonch nm, cf Ubaud Dicort : « couvre-joint » (v. çai jos)

cobrijunt ~ cubrijunt nm, cf Ubaud Dicort : « couvre-joint » (Sèrras). (v. cobrijonch)

cobrilibre ~ cubrilibre nm, cf Ubaud Dicort : « couvre-livre, liseuse » (Sèrras-Ess.)

cobrilièch ~ cubrilièch nm, cf Ubaud Dicort : « couvre-lit » (Sèrras)

cobriment [ ~ cubriment] nm : teulada ; tot çò que cobrís.

cobripatèrlas (abs. Dicort) : bragas per mudar un nenon qu'a lo fais.

cobripè [cobripès ~ cubripès nm, cf Ubaud Dicort] : flaçada ; plumon ; cobèrta suls pès.

cobriplat [ ~ cubriplat] nm : çò utilizat per cobrir un plat.

cobrir [ ~ cubrir] (v. tr.) (v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘curbi’) : protegir amb quicòm de per dessús ; enterrar la semença ; subredire ; emplenar una feme.

cobrison [ ~ cubrison] nf, cf Ubaud Dicort : accion de cobrir, « action d’enterrer le blé » (v. TdF ‘curbisoun’) ;

cobrisons [ ~ cubrisons] nf pl (v. Ubaud Dicort  e TdF) : sason de semenalhas.

còc 1 [, còga n (arc.)] , cf Ubaud Dicort : cosinièr sus un naviri ;

còc 2 nm (abs. Dicort) : cocanha, « pastel préparé en boules » (Alibert) ; mena de carbon, « coke »(Rapin).

còca 1 nf : envolopa de frucha ; clèsc / clòsc ; pan blanc ; pastís redond o oval , fogassa... ; bòla [« poule » , cf Ubaud Dicort p. 148] negra ; castanha ; tufa de pel lissada ; espiga de milh ; cocanha (bòla de pastèl) (v. TdF ‘coco 1’) ;

còca 2 nf, cf Ubaud Dicort : entalha en general ; entalha de fus. (v. Alibert)

cocà [còca 3] nf (del cast. coca) : mena d'arbrilh de Peró ; pasta de machugar a basa de fuèlhas de cocà. (v. tanben TdF ‘coco 2’)

coca-cola [còca-còla nf, cf Ubaud Dicort] (angl.) ('kouka, kɔla) : mena de bevenda gasosa.

còça nf, cf Ubaud Dicort (v. còssa 3) : « sorte de louche pour puiser de l’eau » (Alibert : còssa)

coçada nf, cf Ubaud Dicort (v. còssa 3) : « contenu d’une louche » (Alibert : cossada ; v. TdF ‘coussado’)

cocaïna : alcaloïd natural o sintetic utilizat en medecina.

cocaïnisme : intoxicacion cronica per la cocaïna.

cocaïnoman, -a : que patís de cocaïnisme.

cocaïnomania : cocaïnisme.

cocaire, -aira : persona que fa de còcas (pastissariá)

cocanha / caucanha nf : pan de pastèl ; bòla de pastèl.

Cocanha [Païs de Cocanha n pr m, cf Ubaud Dicort] : triangle Albi - Tolosa - Carcassona que i se cultivava lo pastèl ; airals qu'aquela cultura i fasiá miranda ; país imaginari de Miranda.

País de Cocanha.

Vida de cocanha.

cocar (v. tr.) : entalhar / far d'entalhas. (v. còca 2)

cocaralha nf, cf Ubaud Dicort : « truanderie, gueusaille, gens sans aveu » TdF ‘coucaraio’

cocarcinogèn, -a : natura de factors que, quand son associats, pòdon amodar un càncer.

cocard nm, cf Ubaud Dicort : « taloche, coup sur la tête » TdF

cocarda nf : ensenha (R. VI, 239) circulara de las colors nacionalas ; « nœud de rubans que l’on attache aux cornes d’un taureau sauvage, dans les courses [dites libres] » TdF.

cocardar (v. tr.) : espintar una cocarda a q.q. ; pimponar.

cocardar (se) : s'encocardar / s'espintar una cocarda.

cocardassa nf, cf Ubaud Dicort : « grande ou vilaine cocarde » TdF

cocardejar (v. intr.) : barjacar.

cocardeta nf, cf Ubaud Dicort : « petite cocarde » TdF

cocardièr 1 nm : nacionalista ; « soldat, militaire » ; femnassièr. (v. TdF ‘cocardié’)

cocardièr 2, -ièira adj e n : « taureau ou génisse qui porte une cocarde, dans les courses [camargaises] » TdF ; que s'es espintada una cocarda.

cocarèca nf, cf Ubaud Dicort : v. cocarèla. (v. TdF jos ‘coucarello’)

cocarèl 1 / cocarilh nm : còca de milh engrunada ; cocanha ; mena d'inflorescéncia en forma de còn.

cocarèl 2, -a n, cf Ubaud Dicort : « celui, celle qui accompagne à pied une personne montée sur un cheval ou sur un âne, guide qui fait marcher la monture ; complaisant, remplaçant » (v. TdF ‘coucarèu 2’)

cocarèl 3 (adj. m.) (abs. Dicort) : aimable ; galant ; coquinon o coquinàs « pour ‘attrayant’, ‘gentil’, v. cocorèl 2 » TdF joscoucarèu 2’

cocarèla : pinha de pin o d'avet ; mena de figa ; capeleta (plt.) : (Umbilicus pendulinus)

cocariá nf (abs. Dicort) : fabrica de carbon de còc, « cokerie » (Rapin).

cocarilh nm, cf Ubaud Dicort : « strobile, fruit d’un arbre conifère, pignon ; rachis, épi de maïs dépouillé de ses grains, réceptacle des graines, rafle ; escargot, coquille d’escargot ; pivoine, plante » (v. TdF jos ‘coucarèu 1’)

cocarinàs nm, cf Ubaud Dicort : « jeu de cache-cache » (Alibert)

cocarra nf, cf Ubaud Dicort : « truande » (Basic) ; « bavolet de paysanne » (v. TdF jos ‘coucaro 2’)

cocarralha nf sing / cocarralhum (abs. Dicort) : los cocarros en general.

cocarràs, -assa n : augmentatiu de cocarro, « misérable gueux, grosse truande, grand mendiant, vieille coquine » TdF ‘coucaras’

cocarro (cast. cucarro) [ ~ coarro] n (v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘coucaro’ [mas v. cocarra]) : gus ; mendicaire ; arpalhand ; gorrimand. (v. coarro)

cocarrum nm sing, cf Ubaud Dicort : « truandise, coquinerie, vie de gueux » TdF ‘coucarun’

COCCI- : forma prefixada del grèc kòkkòs (gran)

coccidi nm, cf Ubaud Dicort : « (biol.) coccidie » (Laus)

coccidinia : dolor localizada al coccix.

coccidiòsi (f.) : afeccion epatica del bestial, de la polalha e dels lapins, deguda a la preséncia de coccidium dins lo fetge.

coccidium (lat. med.) (abs. Dicort) : protozoari parasiti de las cellulas epitelialas de vertebrats e d'invertebrats. (v. coccidi)