|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cantoral nm, cf Ubaud Dicort, -a (v. cantoressa) : persona que canta a la glèisa, « chantre » (Laus). cantoressa nf, cf Ubaud Dicort : « chantre
(féminin) » (L. 64) (v. TdF jos
‘chantresso’) cantorla
nf, cf Ubaud Dicort : « ivresse, goguette, en style familier ; tête,
raison » TdF Virar cantorla, perdre la
tête, battre la campagne. (v. Ubaud Dicort e TdF) cantorlar / cantorlejar (v. tr. e intr.) : cantar a mièja votz. (v. TdF jos ‘cantourleja’) cantorlejadísssa nf, cf Ubaud Dicort :
« action de chantonner, de fredonner, prélude » TdF cantorlejaire, -aira adj e n, cf Ubaud Dicort : « celui,
celle qui chantonne, qui fredonne »
TdF cantorlejar (v. tr. e intr.) : v. cantorlar. cantorna nf, cf Ubaud Dicort :
« chantourné, pièce d’un lit » TdF cantornar v (v. Ubaud Dicort e Palay) : « v tr, t. de menuisier,
chantourner » (v. TdF ‘chantourna’) « cantòrta » : v. captòrta. cantòt : cant de gal. cantotomia : incision de la comissura extèrna de las parpèlas. cantucèl [veire cantaucèl, cf Ubaud Dicort] / cantaucèl nm : fiulèl per enganar los aucèls e los trapar. cantucelar (veire cantaucelar) / cantaucelar (v. tr.) : fiular per enganar los aucèls e los trapar. cantulh : mena de canavera. canturla [veire cantorla, cf Ubaud Dicort] nf : èime / cap / rason. Virar la canturla / virar canturlas : pèrdre lo cap. Canturla (Cantorla (v. çai sus)) : escais de q.q. qu'a perdut lo cap o qu'es un pauc nèci, o de q.q. que quita pas de canturlejar. canturlejar [veire cantorlejar] (v. tr. e intr.) : cantussejar / cantar a mièja votz. cantussar / cantussejar (v. tr. e intr.) : cantar a mièja votz. cantussejaire, -aira n, cf Ubaud Dicort : v. cantorlejaire.
(v. TdF
‘cantussejaire’) cantussejar v : v. cantussar. cantussièr : letrièr (R. IV, 55) : mòble de fust que i es pausat lo libre de cant de glèisa. canuda : albieirada ; mena de peis de mar (Labrus) canula (R. II, 308) : mena de canèl. canut 1 nm :
plant de vinha de Roergue e d'Òlt (Occitània), « cépage dont il y a une
variété blanche et
une noire » TdF canut blanc nm, cf Ubaud Dicort :
v. gamet 2. (v. TdF ‘gamais’) canut negre nm, cf Ubaud Dicort :
v. jos canut 1. canut 2 nm, cf Ubaud Dicort :
« sobriquet des tisseurs de soie, à Avignon et à
Lyon, ainsi nommés par allusion à leurs bobines de roseau (esp.
cañuto), v. tafataire » TdF jos ‘canut’ canut 3, -uda adj (L. 64 ; abs. Dicort e TdF) : blanc, -a de vielhum. caochoc nm (Lagarde ; abs. Dicort) : goma elastica tirada
del suc de plantas tropicalas. (v. cauchó) caochotar [cauchotar, cf Ubaud Dicort] (v. tr.) : cobrir amb de caochoc. caochotat [cauchotat], -ada adj : cobèrt amb de caochoc. caochotièr [cauchotièr] nm, -ièira : persona que trabalha lo caochoc. caolin [ ~ kaolin] nm : argila blanca bravament blosa. caolinic, -a : relatiu, -iva al caolin. caolinizacion ~ kaolinizacion nf, cf Ubaud Dicort : « kaolinisation » (v. Rapin) Caòrs [Caors] (prononciacion: k ɔ u s) : nom de vila d'Occitània. caorsin, -a (adj. e subs.) : relatiu, -iva a Caòrs ; sortit, -da de Caors. caòs [veire caos, cf Ubaud Dicort] nm : estat de confusion ; desòrdre complèt. caotic, -a : en desòrdre complèt. caoticament : d'un biais caotic. cap 1 (subs. m.) : tèsta ; cima ; fin ; capolièr ; capitani ; promontòri ; malhòl ; soca ; còrda bilhadoira de carreta ; proa de naviri ; cordatge de naviri ; vela granda (mar.) Li passèt pel cap d'aprene lo rus. Far son cap : escotar pas degun. Cap de còla. Cap de capítol. Cap de pont. Cap d'an : anoal / aniversari. Cap d'ostal. Cap de det. cap d'aiga (m.) : aiganaissent (f) / uèlh de font / font. cap d'an : anoal / aniversari. cap d'ase (plt.) : garaupa. (Scabiosa) cap d'aucèl (plt.) : trefuèlh campèstre (Trifolium campestre) ; melilòt / treulet (Melilotus) ; seniçon (Senecio) ; ortiga roja : (Lamium purpureum) cap d'autar : festenal / granda fèsta. cap d’òbra nm (v. Ubaud Dicort e TdF ; e v. DGO edic. papièr p. 223) : « chef-d’œuvre » (Rapin). « cap d'òbra » (fr. 1790) : v. òbra mèstra. cap d'ostal : paire de familha ; enfant màger. cap de
jovent nm,
cf Ubaud Dicort : « chef de la
jeunesse, coryphée d’une fête, prince d’amour, en
Languedoc » TdF ‘cap-de-jouvènt’ cap 2 (dins loc. adv.) : Cap e cap / cap e tufa : nas e nas, « tête-à-tête, v. tèsta a tèsta » (v. TdF ‘cap-e-cap’). Sens cap ni centena : sens cap ni coa (s.f.) De caps / lo cap primièr / cap primièr. D'un cap a l'autre / de cap en cima. A cap perdut : sens perpensar. A plen de cap / a fimple de cap : de tota sa votz. Cap e cuol : virat al senscontra un de l'autre. Èsser a cap de fòrça : ne poder pas pus. Èsser a cap de camin : trabalhar a la mòrt. Al cap d'un an : un an après. Al cap de l'an : a la fin de l'annada. cap a 3 loc prep, cf Ubaud Dicort :
« jusqu’à, vers, à » (TdF
jos
‘cap’) Cap a l'ostal. Cap a la mar. Cap a uèch oras. cap 4 (precedit de pas > pas cap) adj. o pr. indefinits : « aucun, -e » (Laus) Ai pas cap de cotèl : ai pas de cotèl. I n'a pas cap : i n'a pas un. Ne vesi pas cap. Pas cap pus : pas un de mai. C.A.P. : sigla de Certificat d'aptitud professionala ; certificat d'aptitud pedagogica. capa 1 nf : vestit ample e sens margas, obèrt sul davant ; capa de prèire (vestit liturgic) ; obertura d'un filat de pesca ; part de la teulada que despassa las parets. capa del cèl nf : vòuta del cèl. (v. TdF jos ‘capo 1’) capa 2 ((libertin) nm, cf Ubaud Dicort :
« libertin, débauché, chenapan » TdF ‘capo 3 capa 3 nm :
v. capiòl 1. (v. TdF jos capo’) capable, -bla : en estat de far tala o tala causa. capacitari, -ària n, cf Ubaud Dicort : « capacitaire » (Rapin) capacitat nf : proprietat de poder conténer quicòm ; qualitat de q.q. en estat de far quicòm. Mesura de capacitat. A una brava capacitat. capada nf : cima ; nos d'una còrda d'esparvièr ; (arc.) nos a la cima del baston de flagèl (v. Alibert) ; contengut d'una capa ; quantitat de lana o de pel que cal per far un capèl. (v. TdF) |
|
Capadòcia : region d'Anatolia (Turquia) capadocian, -a (adj. e subs.) : relatiu, -iva a Capadòcia ; persona sortida de Capadòcia. capafiga nf, cf Ubaud Dicort :
« figue précoce, figue fleur » TdF ‘capo-figo’ capaire 1 [, -aira] adj e n, cf Ubaud Dicort : « celui, celle qui heurte de la tête » TdF, aret tumaire (motonàs que truca) Aquel aret
es capaire, ce bélier aime
à cosser. (v. TdF) capaire 2 nm, cf Ubaud Dicort :
« ouvrier qui était chargé de
l’opération précédente [v. capar 2] » TdF suppl capairon nm : capucha (pèça de drap, de feutre, de matèria plastica...) per se cobrir lo cap o per cobrir quicòm mai ; mena de filat de pesca ; proteccion de cima de paret ; coberton palhat de bornhon. Lo Pichon Capairon roge de Perault. capairona nf, cf Ubaud Dicort :
« sorte de coiffure »
(L. 64) capaironar (v. tr.) : cargar un capairon a q.q. ; metre un capairon
a quicòm. Capaironar una paret. capaironar (se) : se cargar un capairon. capaironat, -ada adj : que a un capairon, « qui porte le chaperon, consulaire » TdF ‘capeirouna’. capaironet : capairon pichon. capaironeta : femna que se cargava un capairon. capa-manton nf, cf Ubaud Dicort :
« manteau à capuchon » (L. 64) capar 1 (v. tr.) : vestir del cap als pès ; trucar / tumar : donar de còps de cap. capar (se) : se vestir del cap als pès ; se trucar lo cap ; s'abrigar ; quitar de / plegar de. capar 2 v, cf Ubaud Dicort :
« v tr, recouvrir d’un papier imbibé de sang
de bœuf les formes en poterie usitées autrefois dans les
raffineries de sucre, afin de les préserver de la casse » TdF suppl caparàs [caparràs nm] / caparassa [caparrassa 1 nf (v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘caparas’)] (adj. e subs.) : capàs ; testudàs, -assa. caparrassa 2 nf, cf Ubaud Dicort :
« grande cape, manteau à capuchon, caban » TdF jos ‘caparasso 2’ caparrasson
nm, cf Dicort
: « caparaçon,
émouchette » (v. TdF jos ‘caparassoun’) caparrassonar v, cf Dicort
: « v tr, caparaçonner, v. arnescar »
(v. TdF jos ‘caparassouna’) caparrut, -uda adj : testut, -uda, « très têtu, ue, opiniâtre, stupide, v. testarut » (v. TdF). capàs nm, cf Ubaud Dicort : « grosse
tête, forte tête, bonne tête, mauvaise tête,
têtu, en Languedoc » TdF
(v. cabàs)
capase nm (TdF ‘cap-ase’ ; abs. Dicort) : lo pus ase de totes. capassa nf, cf Ubaud Dicort :
« grande, vilaine cape » (Palay) capassièr, -ièira n, cf Ubaud Dicort : « marchand, -e de capes ;
ouvrier spécialisé dans la fabrication des capes ;
tisserand ou couturier » (Palay) capat nm (abs. Dicort e TdF) : plen cap. N'ai un capat d'embestiaments ! capatge 1 (arc.) : capitacion (anciana talha) (v. TdF ‘capage’) capatge 2 nm, cf Ubaud Dicort :
« action de capar 2 ; atelier où on faisait ce
travail » TdF suppl capbaissada nf (v. Alibert) : diminucion d'un aigat. capbaissar v, cf Ubaud Dicort :
« v. intr., baisser la tête » TdF suppl
‘cap-beissa’ capbàs 1, -assa (adj. e n.) : « celui qui va la tête baissée », pensatiu, -iva ; sornarut, -uda. (v. TdF ‘cap-bas’) capbàs 2 adv, cf Ubaud Dicort : « en descendant, en
aval » (L. 64) ;
« là-bas » (Alibert) capbatre : engrunar las espigas amb un baston. capbatut, -uda : batut, -uda ; desengrunat, -ada. capbernat : cabòt (mena de peis). capbilhar (v. tr. e
intr.) : far cabussar / far tombar / cambavirar ; « tomber la
tête la première, v. cabussar » (v. TdF ‘cap-billha’). capbilhat, -ada adj : bandat, -ada a la clau. v. bandat « culbuté, précipité, ée » (v. TdF jos ‘cap-billha’). capbilheta nf, cf Ubaud Dicort :
(v. capbilhar) cap blanc [capblanc 1] nm (plt.) : api fòl. (Amni glaucifolium), « amni diversifolié » (v. Ubaud Dicort p. 147) capblanc 2, -a (adj.) : persona qu'a lo pel blanc. capbofat, -ada adj e n, cf Ubaud Dicort : « tête grosse,
enflée ; insensé, -ée, orgueilleux » (Palay
‘cap bouhàt’) capboquet nm, cf Ubaud Dicort :
« jambage de cheminée » (Palay) capbord 1, -a (adj.) : caluc, -uga ; bestiasson, -a, « nigaud, imbécile » (Alibert). Vaca capborda / vaca caluga : v. encefalopatia. capbord 2, -a (subs.) : feda o moton qu'a lo tornís. capbordàs, -assa adj e n, cf Ubaud Dicort :
(v.
capbord 1) cabordejar v, cf Ubaud Dicort :
« v intr, avoir le tournis ou le vertige » TdF ‘cabourdeja’ capbordelar (v. intr. e tr.) : cabussar ; se cambavirar ; saquejar una barrica d'un band de l'autre. Capbordelèt de sul montet de palha. capbordièira
nf, cf Ubaud Dicort :
« tournis, maladis des moutons » TdF ‘cabourdièiro’ capbordilhar v, cf Ubaud Dicort :
« v. tr., déplacer une futaille, une pièce de
bois, en la poussant tantôt d’un bout, tantôt de
l’autre » TdF ‘cap-bourdilha’. (v. capbordelar) capbordisa nf, cf Ubaud Dicort :
« bêtise ; extravagance » (Mouly Bortomieu p. 336). (v. capbord 1) capbordon (far -) : capbordelar. capbordonar (v. tr. e intr. (v. Alibert)) :
far cabussar ; cabussar. capbordum nm, cf Ubaud Dicort :
(v.
capbordisa) capbòrnhe, -nha adj e n, cf Ubaud Dicort :
v. capbord. (v. TdF jos ‘cabourd’) capborrudàs, -assa adj, cf Ubaud Dicort : (v. capborrut) capborrudet, -a adj, cf Ubaud Dicort : (v. capborrut) capborrut, -uda adj e n, cf Ubaud Dicort : v. caparrut. (v. TdF jos ‘caparru’) ; « mal rasé,
barbu »
(Carrasco) capbrèu nm, cf Ubaud Dicort :
« papier terrier, v. cadastre, compés » (v. TdF ‘cap-brèu’) capbrutlat, -ada adj e n : persona bravament riscaira. capça : cima ferrada d'agulheta / ferret d'agulheta. capçana nf : cabestre. v. cabestre. (v. cauçana) capçanar (v. tr.) : cargar lo cabestre a un animal. capçar (v. tr.) : metre un cap de fèrre a un correjon, a una agulheta ; metre un cap de sofre a una aluqueta... capcasal nm (R. II, 348): cap d'ostal ; capmàs. capçat, -ada : t. a. del vèrb capçar. capcau, -cava adj e n, cf Ubaud Dicort : « tête
chauve, chenue ; personne chauve » (Palay
‘cap-càup’) (v. cau
2) capcaudada adj f (v. Ubaud Dicort) :
« Coblas capcaudadas, des strophes dans lesquelles la rime
finale d’une strophe se répète au premier vers de la
strophe suivante » (L. 64) capcièr : naissent de riu, de ribièira, de fluvi. capcion nf, cf Ubaud Dicort :
« prise, arrestation (vieux), v. arrestacion » (v. TdF) capciós, -osa (R. II, 274) : enganaire, -a. Arguments capcioses. |
|
|
|
|
|
|