campion, -a : persona que ganha un concors esportiu o autre ; persona afogada per defendre una causa.

campionat nm : concors esportiu o autre ; títol de campion.

campionet, -a n, cf Ubaud Dicort : (v. campion)

campís 1 (subs. m.) : pustula roja, « papule, petit bouton rouge et douloureux qui s’élève et se dessèche sur la peau » ; borron de vinha bufèc. (v. TdF ‘campis 2’)

campís 2, -issa (adj. e n) : bastard, -a ; reguèrgue, -a ; aissable, -a ; recapi, -àpia ; fantasiós, -osa / fantasieirós, -osa (l.p.) ; arpalhand, -a ; capriciós, -osa.

campissada : caprici ; petnada ; escarbicada ; lunada ; impertinéncia.

campissòl / campisson 1 nm, cf Ubaud Dicort : v. campís 1. (v. TdF jos ‘campis 2’)

campisson 2, -a (adj. e subs.) : « petit bâtard ; enfant indocile » TdF ; recapi, -àpia ; querelós, -osa. (v. campís 2)

campòs nm sing, cf Ubaud Dicort : « campos, congé, relâche, en style familier » (v. TdF)

De campòs, en congé. (v. Ubaud Dicort e Brun Glossari Oc-Fr)

campòt nm, cf Ubaud Dicort : « petit champ » TdF suppl

Camprós : poèta e romanista (Montpelhièr), qu’estudièt los parlars de Losera (1908- 94).

camptocormia : reaccion isterica que lo malaut i flechís lo tronc cap enavant sens se poder tornar dreçar.

camptodactilia : anomalia ereditària dels dets, caracterizada per una flexion permanenta del det cinquen e, de còps, del quatren.

campus nm (del latin campus) : terren qu'enròda una universitat per i se passejar, estudiar o i far d'espòrts.

camús, -usa adj, cf Ubaud Dicort (R. II, 305) : camusat, -ada, qu'a lo nas cort e espotit ; moc, -a / moquet, -a (v. TdF) ; nèci, nècia / piòt, -a....

Un nas camús.

Un can del morre camús. (v. camusat)

camusat, -ada adj (R. II, 305) (abs. Dicort e TdF) : del nas cort e espotit, -ida ; cortin e aplatit, cortina e aplatida. (v. camús)

Un nas camusat.

Un can del morre camusat.

camuset, -a adj, cf Ubaud Dicort : « un peu camus, use » TdF suppl

camussèl nm  (v. Ubaud Dicort e Alibert) : pelòta de fil, « v. cabdèl ». (v. TdF ‘camussèu’)

can nm / canh, -a n : gos, -gossa ; chin, -a (R. II, 306).

Can d'arrèst.

Can de caça.

Can de córrer.

Can d’aver, chien de berger. (v. Ubaud Dicort  e TdF)

A can ! A can ! Defòra, que siás plen de nièiras. (Chatbèrt Questions de lenga p. 133)

Èsser ni can ni lop : v. lop.

Entre can e lop : v. lop.

can de mar : mena de peis / alabarda (Scyllium catulus)

cana 1 nf : canavera cultivada : (Arundo donax) ; canavera salvatja : (Arundo pliniana ; (Arundo maxima) ; (Arundo Phragmites) ; cana de sucre ; mena de baston per caminar ; canavera de pesca ; camba de flor / tija de flor ; canèl de veirièr per conflar lo veire ;

cana d’Índia nf, cf Ubaud Dicort : « canna ; rotang » (Laus) ; « balisier » (Per Noste)

cana de sucre nf, cf Ubaud Dicort : « canne à sucre » (Laus)

cana 2 nf : mesura de longor o de capacitat, variabla segon los airals ; flor de vin [v. canas 2].

Autres còps, mesuravan en canas.

cana 3 nf, cf Ubaud Dicort : « cane, femelle du canard » TdF ‘cano 3’

cana petièira nf, cf Ubaud Dicort : « canepetière (la femelle particulièrement), espèce d’outarde » TdF ‘cano-petiero’

Canà [Cana] n pr : vila de Galilèa que Jèsus i faguèt son primièr miracle.

Canaam [Canaan] n pr (v. Ubaud Dicort e TdF) : ancian nom per Palestina.

canabal nf, cf Ubaud Dicort [v. TdF joscanebau’ : nm o nf] : cambinièira (airal que i se cultiva de cambe)

canabàs : estòfa de tèla de cambe per èsser brodada ; plan simplificat d'una òbra literària... (s.f.)

canabassariá : fabrica de tèla de cambe.

canabassièr, -ièira : persona que fa de tèla de cambe.

canabièira nf, cf Ubaud Dicort : airal que i se cultiva de cambe ; « lieu où l’on suspend le chanvre pour le faire sécher, lieu où l’on vend du chanvre, où l’on travaille le chanvre, d’où le nom de la Canebière, célèbre rue de Marseille où se trouvaient jadis les cordiers et fileurs de chanvre ; dimanche des brandons » (v. TdF ‘canebiero’).

Canabièira  (abs. Dicort) : carrièira grand de Marselha (Occitània) (v. çai sus). (v. Canebièira)

canabièr nm, cf Ubaud Dicort : « lieu où l’on trouve du chanvre, chenevière » TdF jos ‘canebié’

canabis (plt.) (abs. Dicort) : cambe indian. (v. cannabis)

canabisme (abs. Dicort) : intoxicacion pel canabis. (v. cannabisme)

canabon nm : « chanvre en fleur ; chenevis », grana de cambe. (v. TdF jos ‘caneboun’). « canabon » (l.p.) : v. cambe.

canada : contengut de la mesura sonada cana.

Canadà : nom de país (America del nòrd)

canadèla nf, cf Ubaud Dicort : « canade, grande épinoche, crénilabre cendré, lutjanus cinereus (Risso), petit poisson de mer, v. fornièr ; insecte qui ronge le blé, v. cadenèla 2 » (v. TdF)

canadenc [ ~ canadian, cf Ubaud Dicort], -a (adj. e subs.) : relatiu, -iva a Canadà ; persona sortida de Canadà.

Un Canadenc.

canadiana : vèsta doblada amb de forradura.

canadoira : baston long per acanar la frucha.

canaire nm, -a / canièr, -ièira (v. canièr 1) : persona que fa de cledissas.

canal (m.) 1 (Alibert) [nm o nf, v. Ubaud Dicort] : besal ; « chenal » (Alibert) ; via de navigacion ; cadena (sistèma d'emission d'images televisats) ;

canal nf 2 (Alibert) [nm o nf, v. Ubaud Dicort] : mena de teule, « tuile creuse » (Alibert) ; « chéneau » (Laus, Lagarde) ; canèl per tirar l'aiga d'una teulada, « tuyau de descente, gouttière, v. gòrga » (v. TdF ‘canau’; rèc de molin « tuyau d’amenée d’un moulin » (Alibert)

Canal de Ròse a Seta n pr m, cf Ubaud Dicort : « Canal du Rhône à Sète »

canalar (v. intr.) : curar un canal.

canaledura (abs. Dicort e TdF) : canal d'una colomna ; canalet d'un vegetal.  (v. caneladura)

canalet nm : v canalòt.

canalha (m. e f.) [nf] : « canaille, gueusaille ; enfants bruyants » TdF ‘canaio’ ; coquin, -a ; paucval ; gus, -a.

canalhariá nf : « tas de canailles » ; coquinariá. (v. TdF ‘canaiarié’)

canalhassa nf, cf Ubaud Dicort : (v. canalha)

canalheta nf, cf Ubaud Dicort : « petite canaille ; les plus basses cartes du jeu » TdF ‘canaieto’

canalhisa nf, cf Ubaud Dicort : (v. jos canalhariá)

canalhon nm, cf Ubaud Dicort : « petite canaille, petit fripon » (v. TdF jos ‘canaioun’)

canalhòt, -a n, cf Ubaud Dicort : « petit espiègle, petit coquin » (v. Palay)

canalicul nm : canal pichonèl.

Canalicul lacrimal.

 

 

canalicular, -a : relatiu, -iva a un canalicul.

canaliculat, -ada : provesit, -ida de canaliculs.

canaliculiti (f.) : inflamacion dels canals glandulars.

canalifèr, -a : dotat, -ada de canals.

canalista nm : patron,-a de barca « ... du canal du Midi » ; emplegat, -ada de canal. (v. TdF e Azaïs)

canalizable, -bla : que pòt èsser canalizat, -ada.

canalizacion : accion o resulta de canalizar ; canèl de circulacion d'un liquid.

canalizar (v. tr.) : regularizar un corrent, un flux, una energia... ; selhonar amb de canals ; mudar un riu en canal ; besalar un airal.

canalizat, -ada : provesit de besals o de canals ; que raja per un canal.

canalòt / canalet : canal pichon.

cananenc, -a (de Canaan) adj e n (pop.) , cf Ubaud Dicort : « cannéen enne, de la ville de Cana ; Chananéen, enne, du pays de Chanaam » TdF. (v. cananèu)

cananèu, -èa (de Canaan) adj e n (sab.) , cf Ubaud Dicort : « cananéen, -enne » (Laus)

cananilha nf (v. TdF) : mena de poma.

canapè : sèti de braces longarut e coissinat que i se pòdon sèire tres o quatre personas.

canar 1 (metre de canas [v. cana 1] a un sèti) v,  cf Ubaud Dicort : « v tr, canner » (Per Noste). (v. canatge 1)

canar 2 (v. tr. arc.) : mesurar a la cana 2 ; arpentar ; « mesurer la distance d’une boule au but » TdF ‘cana 1’.

canar 3 v, cf Ubaud Dicort : « v intr, céder, fléchir, saigner du nez, mourir, v. calar plus correct » (v. TdF suppl)

canar 4 v, cf Ubaud Dicort (v. cana 2) : « boire à flots » (Brun Glossari Oc-Fr)

canar 5 (se) v pron : se baganar / se tanar (legums) (v. TdF ‘cana 2’)

canard nm : v. guit, rit, tiron, cf Ubaud Dicort.

canardalha nf sing, cf Ubaud Dicort : « les canards, le genre canard » TdF ‘canardaio’

canardièira nf, cf Ubaud Dicort : « gîte de canards, mare ; champ marécageux ; pièce pour les canards sauvages ; canardière, long fusil » TdF

canardèla nf, cf Ubaud Dicort : « canard sauvage, sarcelle » TdF

canari 1 nm : mena de senilh.

canari 2, -ària adj : (de las illas Canàrias), cf Ubaud Dicort.

canarina : feme de canari.

canas 1 nf pl : (cambas, < cana 1), cf Ubaud Dicort.

canas 2 nf pl, cf Ubaud Dicort : « fleur du vin, moisissure qui nage sur le vin mal bouché » TdF ‘cano 4’

Las canas venon, le tonneau tire à sa fin. (v. TdF)

Sèm a las canas : sèm al fons de la barrica « ... au bas, au dernier sou » (v. TdF).

Canas : nom de vila d'Occitània.

canasta nf : guirba ; panièira, « grande corbeille, manne, v. banasta » (v. TdF).

canastèl nm, cf Ubaud Dicort : « corbeille ronde, faite avec des cannes refendues ou avec de l’osier ; quenouille de roseau ; petit parc où l’on enferme des veaux ou des agneaux » TdF jos ‘canestèu’

canastèla nf : panièira pichona, « corbeille oblongue, v. desca ; hotte en osier, v. brinda » (v. TdF jos ‘canestello’).

canastelada nf, cf Ubaud Dicort : « corbeillée, contenu d’une corbeille, v. descada » (v. TdF jos ‘canestelado’)

canastelassa nf, cf Ubaud Dicort : « grande ou vilaine corbeille, v. banasta » (v. TdF jos ‘canestelasso’)

canastelet nm, cf Ubaud Dicort : « petite corbeille ronde, v. desquet » (v. TdF jos ‘canestelet’)

canasteleta nf, cf Ubaud Dicort : « petite corbeille oblongue, v. desqueta » (v. TdF jos ‘canesteleto’)

canastelon : canastèla pichonèla.

canasteta nf, cf Ubaud Dicort : « petite corbeille oblongue, v. canastèla » (v. TdF)

canat nm : cledissa de canaveras ; mena de filat de pesca « claie de roseaux dont on se sert pour la pêche » TdF suppl ; panièira de canissa per portar lo repais pels camps.

canatge 1 (accion de canar un sèti) nm, cf Ubaud Dicort : « cannage » (Per Noste)

canatge 2 nm (v. TdF ‘canage’) (arc.) : accion o resulta de mesurar amb una cana.

canatièr nm, -ièira : persona que s'ocupa dels cans, « valet de chiens » TdF.

canatilha : fil d'aur, d'argent o de coire per brodar.

canaton nm, -a : persona que pòrta lo repais pels camps.

canaula : mena de còca en forma de corona ; colar de fust del bestial per i penjar una esquila ; còca de caresma (quaresma) facha sens uòus.

canaulièr nm (v. Ubaud Dicort e TdF), -ièira : persona que fa de colars de fust ; persona que fa de còcas de quaresma.

canavera [canavèra ~ caravena] nf, cf Ubaud Dicort (plt.) : (Phragmites comunis)

canavera [canavèra ~ caravena] pichona nf (plt.) : (Arundo calamagrostis)

cança [nf ~ cance nm, cf Ubaud Dicort] : talvera ; « terminaison, fin » (v. TdF jos ‘cance’) ; jelha / cançon de ròda.

cancabièla (v. TdF ‘cancabiello’) [cancabièlha (v. Ubaud Dicort e Alibert)] nf : cabussada.

cancan nm, cf Ubaud Dicort : « cancan, commérage ; bruit, rumeur, jactance, tapage, dispute ; espèce de danse » (v. TdF)

cancana nf, cf Ubaud Dicort : « cliquette en ardoise, grelot ; niais, dadais ; femme cancanière ; tonnelle de branchages devant une habitation » (v. TdF)

cancanaire, -aira (~ -airitz) adj e n, cf Ubaud Dicort : « celui, celle qui fait des cancans ; qui joue des cliquettes ; qui danse le cancan » TdF

cancanar v, cf Ubaud Dicort : « v intr, faire des cancans ; bavarder, radoter, gronder ; jouer des cliquettes » TdF

cancanatge nm, cf Ubaud Dicort : « commérage, conversation bruyante » TdF

cancanièr, -ièira adj e n, cf Ubaud Dicort : « cancanier, ière, qui se plaît dans les cancans » TdF

cancarinetas nf pl (e non pas « castanhetas ») : cliquetas / claquetas

cancarinhòl : cabassòla / caboçòla / capgròs de granolha.

cance nm / cança nf : talvera / contornièira / anterada... (v. cança)

cancèl : grasilha ; sanctuari barrat amb una grasilha ; ridèla de carreta / telièira ; crosèl de 10 a 12 garbas ; barrièira de canaveras.

cancèla nf, cf Ubaud Dicort : « cancelle, petit crabe qui ressemble à une araignée » TdF ‘cancello’

cancelacion : accion o resulta de cancelar.

cancelaire, -aira (~ -airitz) adj e n, cf Ubaud Dicort : « celui, celle qui biffe, qui résilie » TdF

cancelar (v. tr.) : barrar amb una grasilha ; raiar ; acabar ; anullar un contracte.

cancelariá : dignitari màger d'una cort, d'una ambaissada, d'una diocèsi , d'una delegacion diplomatica.

Cancelariá d'evescat.

cancelat, -ada adj : t. a. del vèrb cancelar, « biffé, résilié, terminé, ée (v. TdF jos ‘cancela’).

cancelièira nf : gròssa barra de sause per far de dogas, de cledas... (v. TdF)

cancelièr [, -ièira n (v. Ubaud Dicort e TdF)] : dignitari general d'una cort... v. cancelariá.

Lo cancelièr autentifica las decisions de l'evesque.