|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
brian 1 nm (v. Ubaud Dicort e Alibert) : siron / baba (vèrme que nais dins de carn, de formatge... a partir d'uòus d'unes insèctes) ; Aquel formatge es claufit de brians. brian
2 nm (TdF jos ‘brisan’ ; non preconizat Dicort) : erupcion de vesiculas
sus la pèl (derbese / èrtre / dèrbi / endèrbi /
brisan). (v. brisant) Èra una joventa que sa cara èra cobèrta de brians. brianós, -osa (abs. Dicort e TdF) : relatiu, -iva als brians ; que patís de brians. « briar »: v. bresar e brisar, cf Ubaud Dicort. briat 1, -ada adj, cf Ubaud Dicort :
« brisé ; cassé ; émietté,
droussé, ée » (v. TdF jos
‘brisa’) briat 2 nm, cf Ubaud Dicort :
« fragment, débris, parcelle, v. brigalh, bocin,
tròç » TdF jos ‘brisau’ briatonèl nm, cf Ubaud Dicort :
(v. briat 2) « briband » (briband nm) e derivats : v. birband. bric 1 nm e adv (v. Ubaud Dicort e Alibert) / brica (v. brica 1) (subs. e adv.) : pichon tròç, pichona quantitat ; pas ges. Un bric,
un peu. (v. TdF) Pas bric / pas brica : pas ges. Sens bric me
chagrinar, sans me chagriner le moins du
monde. (v. TdF) bric 2 nm, cf Ubaud Dicort :
« brick, bâtiment à deux mâts » TdF jos ‘bri 2’ bric 3 nm, cf Ubaud Dicort :
v. brinc. (v. TdF jos ‘bric’) brica 1 ~ briga nf e adv, cf Ubaud Dicort : « parcelle,
miette ; peu, rien » (v. TdF ‘brico 1’) S’estona
brica, il s’étonne peu. (v. TdF) S’endevenon
pas brica, ils ne sympathisent pas. (v. TdF) brica 2 nf : rajòla / maon. brica 3 nf, cf Ubaud Dicort :
« lieu escarpé »
TdF ‘brico 3’ brica-braca nm, cf Ubaud Dicort :
« bric-à-brac » (Brun Glossari
Oc-Fr) bricalha : brisum ; rafatalh. bricalhar (v. tr.) : bresar / brisar /
atrocelar / apecilhar. (v. brigalhar) bricalhat, -ada : apecilhat, -ada. bricalhon nm, cf Ubaud Dicort :
« petit débris, petite parcelle, petit fragment » TdF ‘bricaioun 1’ ; « pointe de rocher,
aspérité de roche » TdF ‘bricaioun
2’ bricalhonet
nm, cf Ubaud Dicort :
« particule, petite miette, atome » TdF ‘bricaiounet’ bricar 1 [ ~ brigar] (v. tr.) : bricalhar
v. çaisús. (v. brigar 2) bricar 2 (v. tr. e intr.) : rajolar / maonar. bricassa nf, cf Ubaud Dicort :
« grosse brique, brique épaisse » TdF bricat, -ada : bricalhat, -ada ; maonat, -ada. bricòla 1 nf : anciana maquina de guèrra ; engana per trapar de bèstias fèras ; rebomb d'una bòla de bilhard ; tota mena d'enganas ; correja per carrejar un fais ; balançament d'un naviri d'un band de l'autre ; arnesc ; biaça ; linha de pesca estacada a un pal (v. TdF ‘bricolo 1’) ; menudalha. Te tafurèsses pas per de bricòlas. bricòla 2 nf, cf Ubaud Dicort : « lieu élevé
où sont des rochers abrupts » TdF ‘bricolo 2’ bricolaire, -aira [~ -airitz] adj e n : persona adrecha de sas mans ; persona que fa de causas menèlas, que saniqueja ; sabracaire, -a ; saniquejaire, -a. bricolar (v. tr. e intr.) : far de causas menèlas ; sabracar un trabalh ; far d'enganadas ; saniquejar. bricolat, -ada : sabracat, -ada ; saniquejat, -ada. bricolatge nm, cf Ubaud Dicort : « bricolage » (Rapin) bricolejaire, -aira [~ airitz] adj e n : lanternejaire, -a. bricolejar (v. tr. e intr.) : bricolar ; quitar pas de bricolar, « barguigner, vétiller, s’occuper à des minuties » TdF. bricolejat, -ada : bricolat, -ada / sabracat, -ada. bricolejatge nm, cf Ubaud Dicort :
« tergiversation » TdF bricolet, -a n, cf Ubaud Dicort :
« personne chétive, de peu de consistance,
criquet » TdF bricon : pichon tròç. Dona-li un bricon de pan. briconar / briconejar (v. tr.) : embricar / embrenicar. briconèl / briconet : trocilhon (fòrt pichon tròç) brida : correja per ligar un fais ; fren de caval ; mòrs de caval amb sas guidas. Menar un caval per la brida. bridaire, -aira (~ -airitz) adj e n, cf Ubaud Dicort :
« celui, celle qui bride » TdF bridamoscas (m. e f.) [nm (v. Ubaud Dicort e TdF ‘brido-mousco’)] : persona besuqueta o bèstia. bridar (v. tr.) : arnescar ; frenar un caval ; batar un esclòp ; ligar q. q. amb un acte. Bridar l'ase per la coa : o far tot al senscontra. bridassa nf, cf Ubaud Dicort : « grande ou
vilaine bride » TdF bridatge nm, cf Ubaud Dicort : « action de
brider » TdF bridèl / bridon : diminutiu de brida. bridelàs nm, cf Ubaud Dicort : « vilain
bridon, mauvais bridon » TdF bridelet nm, cf Ubaud Dicort : « petit
bridon » TdF brideta nf, cf Ubaud Dicort :
« petite bride » TdF bridge nm (< angl.), cf Ubaud Dicort :
« bridge » (Rapin) bridièr, -a : persona que fa de bridas. bridjaire, -aira n, cf Ubaud Dicort : « bridgeur, -euse » (v. Rapin) bridjar v, cf Ubaud Dicort :
v intr, « bridger » (Rapin) bridol nm / bridola nf : estèla / astèla per fractura ; bata d'esclòp ; còrda de blima de genèst. bridolaire, -aira : banastaire, -a ; panieiraire, -a. bridolar 1 (v. tr. e intr.) : far d'estèlas / d'astèlas per fractura ; far de bridolas ; far de trabalhs de banastaire o de panieiraire ; batar los esclòps. Tot l'ivèrn, bridolava de panièrs o fasiá d'asclas. bridolar 2 (v. intr.) : cridar ; plorar ; bramar. bridolet : ramelet d'arbrilhon. bridon nm : v. bridèl. brieu / brèu nm : temporada ; moment ; momenton. (v.
brèu 2) I a bèl brieu : i a fòrça temps. I n'a pas per un brieu : i n'a pas per gaire. brieulet nm, cf Ubaud Dicort :
« petit intervalle de temps » TdF jos ‘brivet’ briga nf (doblet de brica 1) : pichon tròç ; pichona quantitat. brigada (de l'it. brigata) : còla de soldats o de gendarmas ; còla (equipa) de personas que fan un meteis trabalh. brigadèl 1 nm, cf Ubaud Dicort : « débris de roches
concassées ; grumeau de farine qui se forme dans la
bouillie » TdF ‘brigadèu
1’ brigadèl 2, -a adj e n :
« bredouilleur, barbouilleur, euse, bambin, ine,
imbécile » TdF ‘brigadèu 2’ brigadelejar v, cf Ubaud Dicort :
« bredouiller, ânonner, comme ceux qui mangent de la
bouillie » TdF. (v. brigadèl
2) brigadièr : responsable, -a d'una brigada / cap de
còla / caporal / galonat d'armada pus mendre. brigaire, -aira (~ -airitz) adj e n, cf Ubaud Dicort :
« celui, celle qui brigue, brigueur » TdF brigalh nm / brigalha nf : trocilhon ; fragment ; micalha. brigalhaire, -aira (~
-airitz) adj e n, cf Ubaud Dicort : « celui,
celle qui brise, qui concasse » TdF ‘brigaiaire’ brigalhar [ / bricalhar] (v. Ubaud Dicort e TdF jos
‘bricaia’) (v.
tr.) / brigolar (v. brigolar) (v. tr.) : apecilhar / embricalhar. brigalhatge nm, cf Ubaud Dicort :
« action de briser, de concasser » TdF ‘brigaiage’ brigalheta nf, cf Ubaud Dicort :
« petite miette, particule » TdF ‘brigaieto’ brigalhon nm, cf Ubaud Dicort :
« petit fragment, petite quantité » TdF ‘brigaioun’ brigalhonet nm, cf Ubaud Dicort :
« fragment exigu, petite miette » TdF brigand nm (v. Ubaud Dicort e Alibert) :
« brigand, bandit pillard, chenapan » (v. TdF jos ‘bregand’). « brigand » e derivats (it. o fr.) : v. bregand (non preconizat Dicort). brigandalha nf sing : v. bregandalha. brigandar v, cf Ubaud Dicort :
v. brigandejar. (v. TdF jos ‘bregandeja’) brigandariá nf, cf Ubaud Dicort : « coquinerie, gueuserie,
friponnerie » TdF ‘bregandarié’ |
|
brigandàs nm, cf Ubaud Dicort : « grand brigand, affreux
brigand, coquin fieffé, scélérat » TdF jos ‘bregandas’ brigandassar, cf Ubaud Dicort : (v. brigandàs e brigandar) brigandatge nm : bregandatge. brigandejar v : bregandejar. brigandina nf, cf Ubaud Dicort :
« brigandine, ancienne armure de fantassin, espèce de
corselet » TdF ‘bregandino’ brigandon nm, cf Ubaud Dicort :
« brigandeau, v. laire ; petit fripon » TdF jos ‘bregandoun’ brigandòt nm, cf Ubaud Dicort : « gamin
espiègle » (Palay) brigantin nm, cf Ubaud Dicort :
« brigantin, espèce de bâtiment à deux
mâts qui servait à la piraterie, brick, v. bric 2 ; troupe
de chevaux ou de mulets qui foulent les gerbes sur l’aire, chevaux de
haras, v. egatada, ròda ; troupe, foule, v. tropa » (v. TdF jos
‘bregantin’) brigantina nf, cf Ubaud Dicort :
« brigantine, voile particulière au brigantin ;
espèce de brigantin » TdF jos ‘bregantino’ brigar 1 v, cf Ubaud Dicort :
« v tr et intr, briguer, v. recercar »
(v. TdF ‘briga 2’). « brigar » (fr.) : v. ambicionar e intrigar. brigar 2 e derivats : doblet de bricar 1. Brigida / Bergida / Berginòta : prenoms. Brigida (santa -) : copatrona santa d'Euròpa amb santa Catarina de Sièna e Edith Stein (stain) brigol [ / brigon nm (v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘brigoun’)] / brigola (v. brigola 2) : trocilhon ; fragment. brigola 1 [veire berigola, cf Ubaud Dicort] / berigola nf : mena de campairòls. (Agarius eryngii) ; (Pleurotus eyingii) brigola 2 (abs. TdF) : bregon. v. bregon. brigòla
nf, cf Ubaud Dicort :
« broie, instrument pour broyer et déteiller le chanvre, v.
bregadoira » (v. TdF) brigolaire, -aira (~ -airitz)
n, cf Ubaud Dicort :
« celui, celle qui brise, qui broie le chanvre » TdF brigolar (v. tr.) : « broyer et
déteiller le chanvre » ; atrocelar / bricalhar. v.
bricalhar. (v. TdF) brigolar
(se) v pron : « se briser
en morceaux » TdF brigolatge nm, cf Ubaud Dicort :
« action de briser » TdF brigolejaire, -aira (~ -airitz) n, cf Ubaud Dicort :
« celui, celle qui égruge, qui grignote » TdF brigolejar (v. tr.) : frequentatiu de brigolar, « briser en petits morceaux ; grignoter continuellement, pignocher ; manier et remanier » TdF. brigolet nm, cf Ubaud Dicort :
« très petit morceau, très petite
quantité » TdF brigoleta nf, cf Ubaud Dicort :
« petite miette, petite quantité » TdF brigolon nm, cf Ubaud Dicort :
v. brigolet. (v. TdF jos ‘brigoulet’) brigon nm, cf Ubaud Dicort :
v. brigol. brigós, -osa adj, cf Ubaud Dicort : « vigoureux, euse, agile,
ingambe » TdF suppl. (v . vigorós) brigueta nf, cf Ubaud Dicort :
« petite miette, petite parcelle, fétu » TdF brilha 1 nf : brinha (mena de peis) (Leuciscus leuciscus) brilha 2 (abs. Dicort) « plus usité au pluriel » (Vayssier
‘brìllo’ ) / brilhas nf pl : galhetas de vedèl o d'anhèl. (v. brilhas) brilha 3 nf, cf
Ubaud Dicort : « bille, boule d’ivoire » (v. TdF ‘briho
3’).
« brilha » : v. bilha. brilhada : campaneta (plt). (Convolvulus arvensis) brilhança (abs. Dicort) : luminositat d'un fenestron de television ; intelligéncia extraordinària. brilhant 1 (subs.) : diamant (R. II, 24). brilhant 2, -a adj : que trelusís ; trelusent, -a. brilhantament : d'un biais brilhant. brilhantar (v. tr.) : endiamentar. brilhantar (se) v pron : s'endiamentar, « se couvrir de bijoux » TdF jos ‘brihanta’. brilhantina : crèma per far lusir lo pel. brilhar (v. intr.) : lúser / lusir ; clarejar ; èsser luminós,-a ; treslusir ; resplendir ; capitar bravament. brilhas (galhetas) nf pl, cf Ubaud Dicort : « [les] ris
(de veau ou d’agneau) » (Sèrras-Ess.) brilhauda nf (TdF
‘brihaudo’ ; abs. Dicort)
: beluga ; berluca / farfantèla / baragònha /
mimarèla / bimbaròla. Ai la brilhauda : los uèlhs me fau quatre (l.p.) (v. TdF) brilhaudar (v. intr.) (v. Ubaud Dicort e TdF ‘brihauda’) : beluguejar ; escandilhar ; esbrilhaudar. v. esbrilhaudar. « brilhièira
»
: v. berlhièira e berlièira, cf Ubaud Dicort. brilhòta nf, cf Ubaud Dicort :
« trigle adriatique, poisson de mer » TdF ‘brihoto’ « brim » e derivats : v. verin (non preconizat Dicort) -
veren. brimbalament nm, cf Ubaud Dicort :
« brimbalement » TdF brimbalar (v. intr.) : balandrar ; flandrinejar / landrinejar. brimbalar (se) : caminar balalin-balalan. v. balalin- Se brimbalava pel caminòl. brimbalet (a -) loc adv, cf Ubaud Dicort :
« de travers » TdF brimbalièr nm, cf Ubaud Dicort :
« airelle » TdF brimbèla
nf, cf Ubaud Dicort :
« fruit de l’airelle » TdF brin (R. II, 259) : brison / pichona quantitat de quicòm ; filassa fina de cambe o de lin. Un brin de muguet fa pas desplaser. brin o de bran (de -) loc adv, cf
Ubaud Dicort : « de bric ou de broc, d’une
façon ou de l’autre, de gré ou de force » TdF jos ‘brin-bran’ brina (subs. f. e adv.) (del gallés BRINÒS : brin.) : brin / brison ; parcèla ; ; brica / brenica ; pas ges / pas brica. I n'aviá pas brina : i n'aviá pas ges / pas brica. brinar v, cf Ubaud Dicort :
« v intr, faire de la gelée blanche ;
bruiner » (v. TdF jos ‘breina’) brinassa nf, cf Ubaud Dicort :
« seconde qualité d’étoupe » TdF ‘’ brin-bran onom, cf Ubaud Dicort :
« onomatopée dont on se sert pour exprimer du fracas, de
grands coups ; personne qui fait tout avec bruit » TdF brinda nf, cf Ubaud Dicort :
« hotte de bois servant à transporter le vin » TdF brindada nf, cf Ubaud Dicort :
« hottée, contenue d’une hotte » TdF brindaire 1, -aira (~ -airitz) n, cf Ubaud Dicort :
« hotteur, euse, qui porte la hotte, v. gorbetaire » (v. TdF) brindaire 2 nm (v. brindar
2) : « trinqueur, toasteur » (Laus) brindalha : animal aganit que jamai. brindar 1 (v. intr.) : trimar ; patir ; Brindar de set, de talent, souffrir de soif, de faim. (v. TdF ‘brinda 2’) brindar 2 (beure) , cf Ubaud Dicort (v. intr.) : beure a la santat de q.q. brinde : pòrt / portadura / anar ; convit a beure a la santat de q.q. Portar un brinde. « brindolar » : v. brandolar. brinet nm, cf Ubaud Dicort :
« petit brin, petite quantité, quelque peu » TdF bringa nf, cf Ubaud Dicort :
« cheval mal bâti, rosse ; femme
dégingandée, hallebreda, coureuse, gouine » TdF bringabala nf, cf Ubaud Dicort :
« brimbale, levier d’une pompe » TdF ‘bringo-balo’ bringa-branga n, cf Ubaud Dicort :
« personne qui va les bras ballants, dégingandé,
ée » TdF ‘bringo-brango’ bringar v, cf Ubaud Dicort :
« v intr, sauter, danser, frétiller,
folâtrer » TdF bringassa nf, cf Ubaud Dicort :
« grande rosse ; orchis militaire, plante » TdF bringe : joguina. « bringolar » : v. brandolar. bringueta nf, cf Ubaud Dicort :
« petite rosse » TdF « bringuièr
» - « bringuièira » : v. berenguièr - berenguièira. « brinha » 1 : mena de peis : v. brilha 1. brinha 2 [brinha
d’alh nf (v. Ubaud Dicort p. 147 e TdF jos ‘brigno’)]
: gran d'alh / vesenha. (v. vesenha) brinhòl : alga (plt. de mar). Brinhòla : vila de Provença que ne sortiguèt lo famós romanista Just Rainoard (v. Rainoard ). « brinhòla » : mena de peis, v. brilha (TdF) e vernhòla (Alibert). brinoton nm, cf Ubaud Dicort :
(v. brin, brinet) brinsa nf : « brin d’osier » ; branquilha / branquilhon. (v. TdF) brinsièira : vimièira / viminièira. |
|
|
|
|
|
|