|
|
|
|
|
|
|
alús : perpal / palfèrre. alusentiment : accion de far venir lusent, -a. alusentir / alusir (v. tr.) (v. Ubaud Dicort e TdF) : far venir lusent, -a. alusentir / alusir (s') : venir lusent, -a ; s'apimpar. alusentit, -ida : lusent, -a ; apimpat, -ada. A la cara alusentida dels que son en bona santat. aluserpit, -ida adj, cf Ubaud Dicort : « vif comme le lézard » (Mouly En tutant p. 291), « vif, pétulant » (Lagarde) alusir (v. tr.) : alusentir. alusir (s') : s'alusentir. alussar (v. tr.) : soslevar amb un alús ; tustassar q.q. alussar (s') v pron (v. Alibert) : s'animar. alussat, -ada : soslevat, -ada amb un alús ; tabassat, -ada. alut, -uda : provesit, -ida d'alas ; qu'a de bravas alas. alutrar (v. tr.) : observar ; espiar ; agachar amb enveja. alutrat, -ada : t. a. çaisús. alveograf : aparelh per determinar las qualitats plasticas de las farinas e del blat. alveograma : grafic obtengut amb un alveograf. alveòl (m.) : cavitat pichonèla. Alveòls de las dents. alveolar, -a : relatiu, -iva a d'alveòls ; que revèrta d'alveòls ; t. tecn. de fonetica. Nèrvis alveolars. Artèria alveolara. S e Z son de fricativas alveolaras. alveolat, -ada : format, -ada d'alveòls, coma la bresca de las abelhas. La bresca es alveolada. alveolectomia : reseccion de las parets ossosas alveolaras d'una dent. alveolisi (f.) : destruccion progressiva d'un alveòl, mai que mai dental. alveoliti (f.) : inflamacion d'un alveòl dental ; inflamacion dels alveòls pulmonars. alveolizacion : formacion d'alveòls. ALVEOLO- : forma prefixada del mot alveòl. alveolodental, -a : relatiu, -iva a la dent e a l'alveòl dental. alveolopalatal, -a : relatiu, -iva a las consonantas articuladas al limit dels alveòls e del cèl de boca dur. alvet (v. TdF ‘alvet ») / alveòl (m.) : mena d'estug qu'enclaus lo mèl de las abelhas. alvin, -a : que ven de la partida terminala de l'intestin. Dejeccions alvinas. Flux alvin. Evacuacion alvina. alzena / lesena [veire alzena, cf Ubaud Dicort] nf : aplech de sabatièr per traucar lo cuèr. alzenar (v. intr.) : trimar. Alzheimer (malautiá d'-) nf : deméncia degenerativa grèva. « alzibil » : v. agibit. Alzon - Alzona : nom de rius o de ribièiras en Occitània. Alzona : vilatge d'Aude (Occitània) alzonenc, -a : relatiu, -iva a Alzona ; sortit, -ida d'Alzona. -AM : forma sufixada del sufix lat. -amen (ensemble de ; quantitat granda de) v. fulham, fustam, postam. am (m.) : anquet (mena de cròc per trapar de peis) « ama » (prononciacion de l. p.) v. anma / arma. amabilitat nf : qualitat de q.q. d'aimable ; gentilesa (R. III, 462). Amable n pr : v. Aimable. amac : filat o tela / tèla suspenduts entremièg dos pals o dos arbres per servir de lièch. amaçar (v. tr.) : assucar amb una maça. (# amassar) Lo boquièr amaça los buòus abans de los sangnar. amaçat, -ada : assucat, -ada amb una maça. amach : carràs ; rebala. amachotit, -ida : que bolega pas ; que revèrta un chòt [v. machòta] ; sornarut, -da ; perfid, -a ; fals, -a. amaçolada nf, cf Ubaud Dicort : « coup de massue » TdF ‘amassoulado’ Amaçolada de còps, roulée de coups (v. TdF) amaçolaire, -aira adj e n, cf Ubaud Dicort : « celui, celle qui assomme, assommeur » TdF ‘amassoulaire’ amaçolar (v. tr.) : amaçar ; assucar ; atucar. amaçolat, -ada : t. a. del vèrb amaçolar. amaçolatge nm, cf Ubaud Dicort : « action d’assommer » TdF ‘amassoulage’ amadièira nf (Alibert) : airal entremièg los amadièrs e lo bòrd d'una nau. (v. TdF) amadieirar (v. tr. e intr.) : « (vagues) », emplenar l'amadièira d'aiga de mar (v. Alibert).
|
|
amadièr : caduna de las pèças de fust corbadas que s'entraversan sus la quilha d'una nau. Amadieu / Amadèu (abs. Dicort) : prenoms m., « Amédée » (v. TdF ‘Amadiéu’). amadó [amador 1 nm, cf Ubaud Dicort] (de l'occitan amador (s.f.), que pren fuòc aisidament) : agaric amadovièr ; basana / cinsa / esca. (Polyporus igniarius) ; substància espongosa / espongiosa (R. III, 187) obtenguda a partir d'una mena d'amadovièr e utilizada en medecina. amador 2, -airitz [, -dora (arc.) adj e n, cf Ubaud Dicort] / amaire, -a (v. aimaire) / amant, -a (v. amant) (los 3, R. VI, 71 - II, 63) : qu'aima, « amateur ; amant, aimant, ante, v. amaire » (v. TdF ‘amadou 1’). (v. aimador) Amador : prenom m. (v. TdF jos ‘amadou 1’) amadovièr (abs. Dicort) : mena de campairol (Fomes fomentarius) (v. amador 1) amadrar (v. tr. e intr.) : atassar. amadrar (s') : s'atassar. amadrat, -ada : atassat, -ada. amadurada : fòrça frucha qu'amadura ; temporada de calor qu'amadura la frucha. amaduraire [ ~ maduraire], -aira (adj. e subs.) : que fa amadurar. Un bèl temps amaduraire. La sason amaduraira. amadurança [ ~ madurança] nf : maturacion (R. IV, 169). amadurar [ ~ madurar, cf Ubaud Dicort] (v. tr.) : madurar (far venir madur). (v. madurar) amadurar (s') [ ~ madurar (se)] : venir madur ; amassar / abraguir. amadurat [ ~ madurat], -ada adj : vengut madur, venguda madura. amadurejar ~ madurejar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, commencer à mûrir » (v. TdF ‘amadureja’) amadurum [ ~ madurum] nm sing : maturitat (R. IV, 168). (v. TdF jos ‘amadurun’) amaga-que-tu-l’as nm, cf Ubaud Dicort : « jeu du furet ou de cache-cache-mitoulas » TdF ‘amago-que-tu-l’as’ amagadament adv : a l'amagat ; « mystérieusement » TdF. amagador / amagatòri nm / amagatal (abs. Dicort ; v. amagatalh) : rescondal / rescondon. amagaire, -aira : q.q. qu'amaga ; q.q. qu'amassa d'argent ; bernadàs (mena d'aucèl) amagament : accion o resulta d'amagar o de s'amagar. amaganhada (abs. Dicort) : calinejada. (v. amanhagada) amaganhar (v. tr.) (abs. Dicort) : tolhorar / alispar / calinejar ; aprivadar ; amistosar / amistançar. (v. amanhagar) amagar (v. tr. ) : rescondre ; cobrir ; envolopar ; escalfar ; amaganhar. (v. TdF ‘amaga’) Son esquipòt l'amagava dins un trauc de la paret. amagar (s') : se rescondre. S'anèt amagar de vergonha. amagasèxe (abs. Dicort) : eslip. amagat 1, -ada adj : t. a çaisús. amagat 2 nm / amagatada nf / cata òrba / catòrba (v. catòrba) / cutabòrlhe (v. cutabòrlha) : jòc de mainatges : Un mainatge se vira contra un arbre o una paret, uèlhs cutats, e compta fins a cinquanta ; d'aquel temps los autres se van amagar ; lo cutaire los deu dessobtar sens tròp s'alunhar de l'arbre o de la paret, que se per cas un mainatge amagat ven tocar l'arbre o la paret abans el, aquel mainatge a ganhat. A l'amagat, quand èrem dròlles, i jogàvem sovent. amagat 3 (d'-) [ / amagat (a l’-)] loc adv ( v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘amaga’) / d'amagadons [v. amagatons (d’) (v. Dicort p. 144)] : a l'amagat / de rescondon / de rescondons / a rescondilhons / de rescondut. amagatada nf : amagat / resconduda v. amagat 2, « jeu de cache-cache » (Alibert). amagadons (d’-) (abs. Dicort ; v. Dicort p. 144) : v. amagatons (d’-) amagatal [amagatalh] nm / amagatòri nm : airal per s'amagar o per amagar quicòm. Aviás trapat un polit amagatal ça que la. amagatons (d’-) loc adv, cf Ubaud Dicort : « en cachette, en tapinois » TdF amagatòri nm, cf Ubaud Dicort : v. amagador. (v. TdF jos ‘amagadou’) amagencar (v. tr.) : desborrar ; desbrancar ; macar ; bresar ; afrabar. amagencar (s') : se macar ; se bresar ; s'afrabar. amagencat, -ada : t. a. çaisús. amagèstrament nm, cf Ubaud Dicort : « enseignement, leçon, éducation » (R. IV, 118) (v. amagestrar) amagestrar (v. tr.) (R. IV, 118) : « disposer, dresser », far de plans ; elaborar ; endoctrinar (R. III, 62) ; ensenhar (v. Alibert). amagestrat, -ada : t. a. del vèrb amagestrar. amagon nm, cf Ubaud Dicort : « alouette lulu, oiseau qui se tapit » TdF amagresir v, cf Ubaud Dicort : « v intr, maigrir » (L. 17) (v. amagrir) amagriment : accion o resulta de far magrir o de s'amagrir. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|