obstruccion : accion o resulta d'obstruïr o de s'obstruïr ; entrepachament (accion d'entravar, d'arrestar) (t. a.) Far obstruccion dins una discussion. Obstruccion intestinala. obstruccionisme : sistèma per entrepachar quicòm o q.q. obstruccionista adj e n (m. e f.) : persona que fa obstruccion. obstructiu, -iva adj : que fa obstruccion. obstruïr [ ~ obstruir] (v. tr.) : tampar quicòm complètament (t. a.) ; entrepachar / far obstacle (t. a.) Obstruïr una canal, un camin... Obstruïr una discussion parlamentària. obstruïr [ ~ obstruir] (s') v pron : se tampar. Un toat finís que s'obstruís. obstruït ~ obstruit, -ida adj, cf Ubaud Dicort : « obstrué, ée » (v. çai sus) obtemperar (v. tr.) : se sometre a un òrdre, a una decision. obtencion : accion d'obténer. Obtencion d'un brevet. obténer / obtenir [veire obténer, cf Ubaud Dicort] (v. tr.) : capitar d'aver çò demandat, çò desirat, çò meritat ; produire quicòm. Obténer una promocion, una augmentacion. Obténer de brava vianda dins son òrt. obtengut, -uda (< obténer) part pass e adj, cf Ubaud Dicort : « obtenu, ue » TdF jos ‘óuteni’ obturacion : accion o resulta d'obturar o de s'obturar. obturador 1 (subs. m.) : çò qu'obtura quicòm ; L'obturador d'un aparelh fotografic. obturador 2, -airitz [, -doira, cf Ubaud Dicort] (adj.) : qu'obtura quicòm La sorra , pels canèls, es plan sovent obturairitz [obturadoira]. obturar (v. tr.) : tapar, tampar una obertura. Obturar una dent : plombar una dent. obtús, -usa : qu'es pas agut, -uda (ponchut, -uda) ; qu'es pas brica intelligent, -a. Angle obtús. Esperit obtús. obtusament : d'un biais obtús. obús : carga explosiva per far la guèrra. obusièr : mena de canon lèumens cort. òbvi, -a adj (abs. Dicort) : (tèrme teologic o filosofic) evident, -a / de bon comprene, « obvie » (Per Noste). Lo sens òbvi d'un tèxt. òbviament adv (abs. Dicort) : evidentament ; d'un biais òbvi. obviar (v. tr. ind.) : far obstacle a, « obvier » (Laus). A la quala fauta an volgut obviar. (Rapin obvietat nf (abs. Dicort) : qualitat de çò òbvi. òc 1 pron, cf Ubaud Dicort : « (après le verbe comme enclitique) le, cela [= o 2] » (Alibert jos ac 1). (v. ac 2) Cresètz-òc, croyez-le. (Alibert) òc 2 adv : particula de l'afirmacion prononciada ò [ɔ]. (v. TdF ‘o 4’) Dire de òc, répondre affirmativement, consentir. (v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘o 4’) M’a respondut que òc, il m’a répondu qu’oui. (v. Ubaud Dicort e TdF jos ‘o 2’) òc (lenga d’-) nf : v. jos lenga. òc-ben (,ɔp 'pe) : forma pus deferenta que lo simple òc cortet. òc-ben aquò / òc-ben òc / òc-ben plan / òc-ben tant loc adv, cf Ubaud Dicort : « oui-bien, oui-dà, oui certes » (v. TdF jos ‘o 4’) òc-òc-ben 1 (, ɔcɔ 'pe) : forma d'insisténcia en lòc de òc o de òc-ben. Òc-òc-ben que soi occitan ! òc-òc-ben ! 2 (, ɔcɔ 'pe) : forma de dobte un bocin trufaire. Òc-òc-ben, quand las polas pissaràn ! (l.p.) òc-plan loc adv, cf Ubaud Dicort : v. òc-ben plan. (v. TdF jos ‘o 4’) òca (plt.) : lòca (l.p.) (Carlina cynara) ocapi ~ okapi nm, cf Ubaud Dicort : « okapi » (Per Noste) ocarina nf (de l'it. ocarina, auca pichona) : instrument de musica. ocasion nf : oportunitat ; quicòm qu'es pas nòu e que se crompa de rencontre , de segonda man. Aquel fusil lo me crompèri d'ocasion.		ocasional, -a : qu'arriba per azard. ocasionalament : d'un biais ocasional ; per azard. ocasionar (v. tr.) : èsser l'ocasion de quicòm. occident 1 nm : ponent / oèst (airal que lo solelh i se colca) occident 2 nm : païses d'Euròpa a l'oèst del continent ; civilizacion d'aqueles païses. occidental, -a : situat, -da a l'oèst ; relatiu, -iva a l'oèst. occidentalizacion : accion o resulta d'occidentalizar o de s’occidentalizar. occidentalizar (v. tr.) : transformar quicòm o q.q. d'après la civilizacion occidentala. occidentalizar (s') : venir de mai en mai occidental. occipital, -a adj e nm : relatiu, -iva a l'occiput ; « occipital » (Laus). OCCIPITO- : forma prefixada que marca relacion o connexion amb l'occiput e que servís a formar de t. tecn. med. occiput (R. II, 329) : copet / nuca. occitan adj e nm : lenga romanica que foguèt lenga literària e scientifica d'Euròpa plan abans lo francés. Foguèt suprimida pels escriches oficials amb Francés Ièr en 1539 (Edicte de Villers-Cotterêts) Demorèt lenga majoritària parlada dins los 32 departaments occitans fins a 1939. Foguèt desrabada al pòble : 1° per las notabilitats occitanas vengudas nacionalas (despuèi Felip lo Bèl, reis e republicas trapèron totjorn d'occitans per servir França e asservir los Occitans) ; 2° per las notabilitats localas que mespresavan una lenga qu'èra pas pus lenga de promocion sociala ; 3° pels escrivans « occitans » que se metèron al francimand ; 4° per las doas guèrras de 14 e de 39 que mesclèron Franceses e Occitans e que, subretot, faguèron tuar de milieirats d'òmes capables de transmetre la lenga ; 5° per la television e la ràdio francesas, sectàrias d'a fons ; 6° per l'escòla : de Juli Ferry a Deixonne, lenga estrictament interdicha en França (mas pas fòra França), mentre que lo libanés, lo vietnamian, l'arab e una dotzena d'autras lengas podián èsser presentadas pel bachelieirat francés... * 1935, publicacion de la Gramatica occitana d'Alibèrt. * de 1951 a 1971, possibilitat de prene l'occitan en opcion pel bachelieirat per trapar una mencion e, per pus primièr còp, se parlèt pas pus de « patés » (Lei Deixonne de 1951) * 1966, publicacion del Dictionnaire occitan -français d'Alibèrt. * 1971 a 1981 (data ultima de la reforma Haby en segonda), possibilitat de presentar una espròva d'occitan en opcion pel quiti bachelieirat e non pas solament per una mencion (ensenhament contraplacat que venguèt tròp tard e quitament ineficaç : pas de professors, pas de formacion, pas cap de biais de far dintrar l'occitan dins d'oraris subrecargats) ; * 1976, circulara ministeriala n° 76 - 123, B.O. del 29 de març : possibilitat d'integrar la civilizacion occitana demest las autras activitats d'esvelh a l'escòla primària : * 1979, arrestat ministerial del 22 - 12 - 78, B.O. 3 de 1979 : pel pus primièr còp, l'occitan es pas pus mençonat coma lenga estrangièira. Se pòt ensenhar en 4^ena coma lenga viva. * 1980, fondacion de las primièiras calandretas (escòlas bilinguas francooccitanas) a Pau, puèi a Besièrs. * Annadas 80 : nominacions de conselhièrs pedagogics occitans ; espandiment de l'occitan dins lo primari. * 1982, fòrt cortetas e raras emissions occitanas a la television (Tolosa, Montpelhièr, Marselha) ; circulara n° 82 - 261 del 21 de junh, possibilitat d'obrir de classas experimentalas bilinguas francés-occitan. * 1985, circulara n° 96 - 086 del 7 d'abril per melhorar la transmission de las lengas e culturas regionalas, (pas per un vertadièr ensenhament, soi ieu que o ajusti e que o manteni) * 1986, listas occitanas per las eleccions regionalas. * 1989, pus primièras seccions bilinguas dins l'ensenhament public. * 1992, C.A.P.E.S d'occitan ; * 1999, circulara rectorala de Tolosa del 3 de mai : desvolopament de l'ensenhament bilingüe de la lenga e de la cultura occitanas ; * 2000, circulara rectorala de Tolosa : organizacion de l'ensenhament bilingüe francés-occitan ; per contra, projècte de París de far ensenhar doas lengas estrangièiras (pas l'occitan) tre l'escòla primària (ausit de la boca del ministre de l'Educacion nacionala al mes d'octobre de l'an 2000) Es de notar que l'occitan es encara una lenga mai o mens compresa per dètz milions d'occitans dins 33 departaments del miègjorn e qu'es encara parlada per 5 milions. Demòra donc la lenga minoritària pus fòrta d'Euròpa amb lo catalan, mas es tanben la mens ajudada : brava resisténcia jacobinista.