|
- H - |
|
|
|||
|
H (acha ~ ache) (f.) [nf/nm], cf Ubaud Dicort : letra ochena de l'alfabet occitan prononciada ('atʃɔ) * Letra utilizada pels trobadors del sègle XII, coma dins l'occitan central, lo nòrd-occitan e lo gascon, solament dins los digrafs çaijós : « ch », « lh », « nh ». chifra, talha, linha. * Lo provençal de Mistral utiliza solament dos dels digrafs çaisús : « ch », « lh ». chifro, talho, mas pas sistematicament per aiceste, que Mistral escriu tanben : taio. Lo provençal de Mistral coneis pas tanpauc lo digraf « nh », totjorn remplaçat pel francisme « gn » : ligno. * Lo gascon a servada la valor fonetica de la letra « h » : hèsta per fèsta hilha per filha... con.hessar per confessar. En gascon, la « l » finala dels autres dialèctes occitans es remplaçada per « th » : vedèth per vedèl. prononciat coma un « t » banhat (quicòm coma lo « th » anglés, o coma ( t ), segon los airals) Totjorn en gascon, l'iniciala o la finala « ish » se pronóncian coma lo francés « ch » , es a dire en fonetica internacionala [ʃ] : shiular (ʃiu 'la) : fiular, peish (peiʃ) : peis. * Mas, en occitan escrich, sèm ben forçats d'utilizar la H per d'unas expressions o per d'unes noms de las autras lengas que se pòdon pas occitanizar arbitràriament. Haab Otto : mètge soïs (1850 - 1931). Haab (degenerescéncia maculara de -) : lesion degenerativa de la macula de la retina.
|
|
Haab (reflèx de -) : miòsi (contraccion anormala de la pruna de l'uèlh) amodada per un lusor febla e alunhada, o quand lo subjècte pensa a una lusor. Haab (fendilhas de -) : finas fendilhas curvilinhas e orizontalas de la fàcia posteriora de la cornèa. Habacuc : profèta biblic que son libre pausa lo problèma del mal (600 ans abans J.C.). Habeas corpus (expression latina juridica que vòl dire « qu'ajas ton còrs ») : lei anglesa de 1679 que garentís la libertat individuala e protegís contra las arrestacions arbitràrias. Haber Fritz (1868 - 1934) : Prèmi Nobèl de quimia 1989. Haendel Georg : compositor alemand (1685 - 1759). Coneissèm totes « Lo Messias » de Haendel. Hahn Otto (1879 - 1968) : Prèmi Nobèl de quimia 1944. Haïti [Haití] n pr m, cf Ubaud Dicort : una de las Antilhas grandas, a l'èst de Cubà. haitian, -a adj, cf Ubaud Dicort : « haïtien, enne » (v. Rapin) Halley Edmond : especialista de las cometas (1656 - 1742). La Cometa de Halley torna cada 76 ans. Halsted Albert : mètge american(1858 - 1926). Halsted (signe de -) : tacas cianoticas sus l'abdomèn que se manifèstan a una fasa avançada de la necròsi aguda del pancreàs. hamburger nm : « hamburger » (Per Noste, Basic) Hammorabi : rei de Babilònia (1793 - 1750 abans J.C). Lo Còdi d'Hammorabi es un dels pus ancians. hara-kiri (< jap.) nm, cf Ubaud Dicort : « hara-kiri ». [Basic : harakiri] harem (< arab) nm, cf Ubaud Dicort : « harem » (v. Rapin) Harlèm : barri negre de New-York.
|
|
||
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|