Adèla - Adelina : prenoms.
Adelaida [Adelaïda] : prenom.
ADELF- ADELFO- : formas prefixadas del grèc adelphòs (fraire ; parent) utilizadas en botanica.
adelfofagia : absorpcion d'un embrion (o de mai d'un) pel pus precòç.
adelfogamia : pollinizacion entre plantas de la meteissa familha.
adeliment : brave besonh de manjar / aganiment.
Adelin - Adelina : prenoms
adelir (v. tr.) : cansar / alassar ; abenar ; anientar ; aganir ; afalhocar.
Soi adelit, qu'ai pas brica dejunat uèi matin !
adelir (s') : s'alassar ; s'abenar ; se desjuntar (fustalha)
Aquela barrica s'es adelida, la cal asolhar.
adelit, -ida : aganit, -da de talent o de lassièira ; abenat, -ada ; arredut, -uda.
Soi adelit de talent coma de lassièira !
adelomicèts (m. pl.) : familha de fonges que lors formas de reproduccion son desconegudas e qu'amòdan de micòsis.
Ademar / Azemar (los 2, abs. Dicort) : prenoms. (v. Asemar)
adematin (adv.) : de matin.
ADEN- ADENO- : formas prefixadas del grèc aden, -òs (glandola)
adenalgia : dolor al nivèl d'una galha limfatica.
adenant (adv.) : d'ara ençà / d'aicí endavant ; desenant.
adenectomia : ablacion d'una galha limfatica, o de mai d'una ; ablacion d'una glandola o de mai d'una.
adenifòrme, -ma : en forma de galha o de glandola.
adenina : substància bioquimica que fa partida de las basas azotadas.
adeniti (f.) : inflamacion de las galhas limfaticas.
Adeniti aguda.
Adeniti cronica.
Adeniti especifica.
Las micòsis amòdan d'adenitis especificas.
adenocarcinòma (m.) : tumor maligna de l'epitèli glandolar.
adenofibròma (m.) : tumor benigna de l'epitèli glandolar.
adenoflegmon : amàs (abscès) d'unas galhas.
adenofòr, -a : format, -ada de glandolas.
adenograma (m.) : examèn al microscòpi de las cellulas d'una galha limfatica prelevada per ponccion.
adenoïdal, -a : relatiu, -iva a çò adenoïde.
adenoïde, -da : en forma de glandola o de galha.
Vegetacions adenoïdas.
adenoïdectomia : extirpacion de las vegetacions adenoïdas.
adenoïditi (f.) : inflamacion aguda o cronica de las vegetacions adenoïdas.
« adenolhar » : v. agenolhar.
adenolipomatòsi (f.) : afeccion d'origina desconeguda.
adenòma (m.) : tumor benigna d'una glandola.
Adenòma prostatic.
adenomectomia : ablacion d'un adenòma prostatic.
adenomesolimfiti (f.) : adiniti mesenterica.
adenopatia : nom generic de las afeccions de las galhas limfaticas.
adenosarcòma (m.) : tumor glandolara qu'amòda a l'encòp una proliferacion epiteliala benigna e una proliferacion conjonctiva maligna.
adenòsi (f.) : estat d'una planta o d'un organisme vegetal cobèrt de glandolas ; patologia de las galhas o de las glandolas ; formacion o desvolopament anormal d'un teissut glandolar.
adenosina : aminoacid que sos derivats fosforats jògan de ròtles importants dins lo metabolisme energetic e dins la transmission d'un messatge ormonal.
adent (f.) [nm (v. Ubaud Dicort e TdF)] : entalha d'assemblatge de fustam.
adentar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, mettre sous la dent, mordre » TdF
Adeodat : prenom.
adèpte, -ta (adj. e subs) : iniciat, -ada ; aderent, -a.
adeqüacion [ ~ adequacion, cf Ubaud Dicort] nf : accion d'adeqüar o de s'adeqüar.
I a pas adaqüacion entre los besonhs e çò propausat.
adeqüar (abs. Dicort) (v. tr.) : far venir adeqüat.
adeqüar (s') (abs. Dicort) : venir adeqüat.
adeqüat [ ~ adequat], -a (adj.) , cf Ubaud Dicort : apropriat, -ada.
adeqüatament [ ~ adequatament] adv : d'un biais adeqüat.
aderéncia (t.a.) : accion d'aderir o d'èsser aderit.
Aquela tumor aviá pas encara d'aderéncias.
adereng (adv.) : apertièira ; un après l'autre ; afièch. (v. reng (a de -))
aderent, -a (adj. e subs) : qu'aderís a quicòm.
Aquela associacion a fòrça aderents.
Vòli de pneumatics que sián aderents.
aderir (v. intr.) : se raliar a ; soscriure a.
adermar v, cf Ubaud Dicort (v. èrm 1) : « v tr, rendre désert, dévaster » (L. 6)
adès (adv.) : totara.
adès ara loc adv, cf Ubaud Dicort : v. adèsara.
adès-adès : sens relambi.
adesar (v. tr. e intr.) (v. Ubaud Dicort e TdF) : ajar ; tocar ; s'abrigar ; agantar.
adesar (s') : s'entremesclar los dets ; s'aimar.
adesara [adèsara ~ adès ara, cf Ubaud Dicort] (adv.) : sulcòp, « à l’heure même, à présent ; tout à l’heure » TdF jos ‘adès’.
adesion : accion o resulta d'aderir a quicòm.
adesiu 1, -iva (adj.) : autopegant, -a.
adesiu 2 (subs. m.) : autopegant / pegasolet.
adesivitat nf : qualitat o natura de çò adesiu.
adestradament adv, cf Ubaud Dicort : (v. adestrat)
adestrat, -ada : adèstre, -a / adrech, -a / abiaissat, -ada. (v. TdF ‘adestra’)
ad hoc (lat.) : que conven plan.
D'arguments « ad hoc »
Es la persona « ad hoc »
ad hominem (loc. adv. lat.) : que s'ataca a la persona.
Argument « ad hominem »
adiabatic, -a : impermeable, -a a la calor ; sens cap d'escambi de calor amb lo defòra.
adiabatisme : estat de çò adiabatic.
adiant (m.) (plt.) : falguièira de Montpelhièr (l.p.) (Adiantum capillus Veneris)
adiccion nf, v. Ubaud Dicort Errata web : « addiction » (v. addiccion
adictiu, -iva adj, v. Ubaud Dicort Errata web : « addictif, -ive » (v. çai sus)
adietar v, cf Ubaud Dicort : « v tr, mettre à la diète » (L. 7)
adieu ! (interj. e nm) : bonjorn / al revéser / al còp que ven !...
adieusiatz ! [veire adieu-siatz, cf Ubaud Dicort] nm e interj : forma cortesa de l'interjeccion « adieu » (v. TdF ‘à-diéu-sias’)
adinamia : anequeliment muscular extrèm.
adinamic, -a : relatiu, -iva a l'adinamia.
adins adv e prep, cf Ubaud Dicort : « là-dedans, dedans ; dans » TdF’
ADIP- ADIPO- : formas prefixadas del latin adeps, -ipis (graissa)
adipic, -a : relatiu, -iva a las substàncias grassas.
Acid adipic.
adipocit (m.) : cellula adiposa.
adipogenèsi (f.) : formacion de graissa de resèrva dins l'organisme uman o animal.
adipós, -osa : saginós, -osa (format de grais ; de la natura del grais)
adiposalgia : sensibilitat del teissut cellular subcutanèu amb induracion dels punts doloroses en cas d'adipositat.
adipòsi (f.) : degenerescéncia adiposa.
Adipòsi del fetge.
adipositat nf : mal de q.q. d'adipós.
adiposogenital, -a : relatiu, -a al teissut adipós e als organs genitals.
adiposogenital (sindròme -) : sindròme amodat per una adipositat granda e una distrofia genitala.
adipsia : abséncia patologica de set.
adire (preconizat Dicort) (v. tr. dir. e indir.) : dire, « prononcer la formule des adjudications : Adise a un, adise a dos, adise a tres, une fois, deux fois, trois fois, locution usitée dans les encans » ; arribar pas a tot far ; poder pas contentar tot lo mond (arc.) (v. TdF)
O te sauprai adire se pòdi venir o pas. (v. saupre a dire, jos dire 1)